Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε τη Δευτέρα 23 Μαΐου από το Τόκιο μια νέα οικονομική σύμπραξη στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού στο επίκεντρο της οποίας είναι η μείωση της εξάπλωσης της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, στην εν λόγω σύμπραξη που ονομάζεται IPEF (Indo-Pacific Economic Framework for Prosperity) συμμετέχουν 13 χώρες, μεταξύ άλλων οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία.
Το IPEF αποσκοπεί στη διευκόλυνση της ενοποίησης των χωρών που την υπογράφουν μέσω της υιοθέτησης κοινών προτύπων σε τέσσερις βασικούς τομείς: την ψηφιακή οικονομία, τις αλυσίδες τροφοδοσίας, την πράσινη ενέργεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς και δεν συνιστά μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
«Οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, μαζί με άλλες 11 χώρες, θα εκκινήσουν το Οικονομικό Πλαίσιο για τον Ινδικό-Ειρηνικό», δήλωσε ο Μπάιντεν σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα στο Τόκιο.
«Είναι μια δέσμευση για να εργαστούμε με τους στενούς μας φίλους και εταίρους στην περιοχή πάνω σε προκλήσεις που έχουν τη μέγιστη σημασία για να διασφαλιστεί η οικονομική ανταγωνιστικότητα τον 21ο αιώνα», δήλωσε μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος Μπάιντεν.
Το IPEF περιλαμβάνει αρχικά 13 χώρες: τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία -τις τέσσερις χώρες που συνιστούν το διπλωματικό σχήμα “Quad”- όπως και το Μπρουνέι, τη Νότια Κορέα, την Ινδονησία, τη Μαλαισία, τη Νέα Ζηλανδία, τις Φιλιππίνες, τη Σιγκαπούρη, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ.
«Μοιραζόμαστε μια δέσμευση για μια περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού ελεύθερη, ανοιχτή, ισότιμη, περιεκτική, διασυνδεδεμένη, ανθεκτική, ασφαλή και ευημερούσα», δήλωσαν σε κοινό ανακοινωθέν τους οι χώρες αυτές στις οποίες αντιστοιχεί περίπου το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Ως «ανοιχτή πλατφόρμα», το IPEF θα μπορούσε να υποδεχθεί κι άλλες χώρες μακροπρόθεσμα, διευκρίνισε ο Τζέικ Σάλιβαν, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Τι απαντά η Κίνα
Ωστόσο η πρωτοβουλία αυτή φαίνεται ξεκάθαρα να έχει σχεδιαστεί από την Ουάσιγκτον σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Το Πεκίνο αισθάνεται εσκεμμένα αποκλεισμένο και αυτό το έχει ήδη κάνει γνωστό.
Η Ουάσιγκτον επιδιώκει «να σχηματίσει μικρές κλίκες στο όνομα της ελευθερίας και του ανοίγματος, ελπίζοντας να περιορίσει την Κίνα», δήλωσε επικριτικά ήδη από την Κυριακή 22 Μαΐου ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Ουάνγκ Γι, κρίνοντας ότι το αμερικανικό σχέδιο είναι «καταδικασμένο» να αποτύχει.
Απούσα και η Ταϊβάν από το ΙPEF
Διάφοροι ειδικοί που ρωτήθηκαν από το AFP εκφράζουν αμφιβολίες προς το παρόν.
Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να «σπείρει διχόνοια» με το IPEF. Ωστόσο καθώς δεν είναι μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, η σύμπραξη αυτή κινδυνεύει να είναι «πολύ χλιαρή», πόσο μάλλον καθώς πολλές χώρες της Ασίας-Ειρηνικού δεν θέλουν να θίξουν την Κίνα, σημείωσε ο Καζουχίρο Μαεσίμα, ένας ειδικός στην αμερικανική πολιτική σε πανεπιστήμιο του Τόκιο.
Άλλη μια φαινομενική αδυναμία της IPEF, είναι η αξιοσημείωτη απουσία της Ταϊβάν μεταξύ των συμμετεχόντων, την ώρα που η νήσος αυτή –την οποία το Πεκίνο θα ήθελε να δει να επιστρέφει στον έλεγχό του– είναι ένας παγκόσμιος κόμβος της βιομηχανίας ημιαγωγών κι άλλων σημαντικών τεχνολογιών.
Η Ουάσιγκτον «θέλει να ενισχύσει την στρατηγική της σύμπραξη με την Ταϊβάν», συμπεριλαμβανομένου στον τομέα των ημιαγωγών και των αλυσίδων τροφοδοσίας, αλλά αυτό θα γίνει «σε διμερή βάση», διευκρίνισε ο ο Τζέικ Σάλιβαν.
