Οι συνομιλίες της Βιέννης για την διάσωση της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης βρίσκονται σε δύσκολο στάδιο, αλλά όχι σε αδιέξοδο, δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Το Ιράν βρίσκεται σε άμεσες διαπραγματεύσεις με την Βρετανία, την Κίνα, την Γαλλία, την Γερμανία και την Ρωσία και σε έμμεσες συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την πυρηνική συμφωνία του 2015 που προβλέπει τον έλεγχο των πυρηνικών δραστηριοτήτων της Τεχεράνης ώστε να εμποδισθεί η απόκτηση ατομικής βόμβας.

Οι συνομιλίες ξεκίνησαν τον Απρίλιο 2021 για την διάσωση της συμφωνίας ανάμεσα στο Ιράν, τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ρωσία, τη Γαλλία, την Γερμανία και την Βρετανία και επανελήφθησαν από το τέλος του Νοεμβρίου έπειτα από πολύμηνη διακοπή.

«Οι διαπραγματεύσεις είναι πολύπλοκες και δύσκολες, αλλά άπτονται σημαντικών θεμάτων που απατούν σοβαρές πολιτικές αποφάσεις, ιδιαίτερα εκ μέρους της Ουάσιγκτον», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στην Τεχεράνη ο Σαΐντ Χατιμπζαντέχ.

Αλλά, «δεν υπάρχει αδιέξοδο την Βιέννη», τόνισε, διευκρινίζοντας ότι είναι πιθανή η επίτευξη συμφωνίας σύντομα, «εάν η αμερικανική και η ευρωπαϊκή πλευρά επιδείξουν πραγματική αποφασιστικότητα».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν το 2018 (επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ) από την συμφωνία του 2015 και επανέφεραν τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης. Σε απάντηση, το Ιράν παραβίασε σημαντικές απαγορεύσεις στις πυρηνικές του δραστηριότητες οι οποίες προβλέπονταν από την διεθνή συμφωνία.

Στόχος των διαπραγματεύσεων είναι η «αμοιβαία επιστροφή» της Ουάσιγκτον και της Τεχεράνης στην συμφωνία που προσφέρει χαλάρωση των κυρώσεων κατά του Ιράν με αντάλλαγμα την επιβολή περιορισμών στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

«Χρειαζόμαστε αντικειμενικής εγγυήσεις για να διασφαλίσουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα αποχωρήσουν και πάλι από την συμφωνία και ότι θα τιμήσουν τις δεσμεύσεις του», είπε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών. «Ολες οι κυρώσεις, όποιο και αν είναι το σκεπτικό τους, πρέπει να αρθούν ταυτόχρονα».

Οι διαπραγματευτές στην Βιέννη έχουν αναφέρει πρόοδο και ορισμένοι έκαναν λόγο για τελική φάση.

Ο γραμματέας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν Αλί Χαμχανί δήλωσε σήμερα μέσω του Twitter ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν φθάσει σε κρίσιμο σημείο.

«Το τέλος της εικοτολογίας εξαρτάται από την αμερικανική πολιτική απόφαση αποδοχής ή άρνησης των απαραίτητων όρων για μία αξιόπιστη και βιώσιμη συμφωνία που θα βασίζεται σε παραδεδεγμένες αρχές».

Το Ιράν αρνείται διαχρονικά ότι στόχος του είναι η απόκτηση ατομικού όπλου.

Διπλωματία των κρατουμένων-ομήρων;

Ο Σαΐντ Χατιμπζαντέχ δήλωσε ότι παράλληλα με τις συνομιλίες της Βιέννης στην ατζέντα βρίσκεται και μία συμφωνία ανταλλαγής κρατουμένων με τις ΗΠΑ.

«Αλλά φαίνεται ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν λάβει απόφαση επί του θέματος. Ισως περιμένουν την έκβαση των συνομιλιών», πρόσθεσε.

Τα τελευταία χρόνια, το Ιράν έχει συλλάβει δεκάδες πολίτες διπλής υπηκοότητας, ανάμεσά τους και πολλούς Αμερικανούς, κυρίως με κατηγορίες κατασκοπείας. Κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι κρατεί ιρανούς πολίτες για παραβιάσεις των αμερικανικών κυρώσεων κατά του Ιράν.

Το Ιράν κατηγορείται από υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι χρησιμοποιεί τους κρατούμενους ως ομήρους για να εξασφαλίσει υποχωρήσεις από άλλες χώρες. Η Τεχεράνη αρνείται τις κατηγορίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενδεχόμενη συμφωνία θα φέρει άρση των αμερικανικών κυρώσεων στο εμπόριο πετρελαίου και μια νέα αλλαγή πλεύσης για τα δεξαμενόπλοια. Άλλωστε από το 2018 και μετά όταν και οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις ένας σημαντικός αριθμός δεξαμενόπλοιων μεταφέρει πετρελαιοειδή του Ιράν παρανόμως φέρνοντας τα πάνω-κάτω στη ζήτηση.

Φωτό: Hasan Shirvani/ ΑΠΕ-ΜΠΕ