Το σημαντικό μέγεθος της πρόκλησης της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας περιγράφει έκθεση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (ICS), καλώντας παράλληλα τις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν μια πρόταση δημιουργίας ενός παγκόσμιου ταμείου Έρευνας και Ανάπτυξης ύψους 5 δισ. δολαρίων. Η έκθεση προειδοποιεί ότι η αποτυχία των κυβερνήσεων να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία της διεθνούς βιομηχανίας για επιτάχυνση της έρευνας και της ανάπτυξης κινδυνεύει να ρίξει στο κενό επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων, καθιστώντας μη επιτεύξιμο τον στόχο της απανθρακοποίησης.

Η έκθεση με τίτλο «Catalysing the Fourth Propulsion Revolution» εξετάζει διάφορες επιλογές προς την επίτευξη της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας και την επίτευξη των στόχων μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου (GHG) που καθορίστηκαν από τον ΙΜΟ. Αυτές περιλαμβάνουν τη χρήση αμμωνίας, υδρογόνου και μπαταριών για την τροφοδοσία του παγκόσμιου στόλου.

Ωστόσο, η έκθεση διαπιστώνει ότι, επί του παρόντος, τα καύσιμα μηδενικού άνθρακα δεν είναι διαθέσιμα στο μέγεθος και στην κλίμακα που απαιτούνται για την απαλλαγή από αυτόν. Ενώ υπάρχουν πολλά υποσχόμενα πιθανά καύσιμα και τεχνολογίες μηδενικού άνθρακα, οι μειώσεις των εκπομπών που ορίζονται από τη διεθνή κοινότητα και τη βιομηχανία απαιτούν τεράστιο όγκο έρευνας και ανάπτυξης προτού καταστούν βιώσιμες. Αυτό αντιπροσωπεύει ένα «οικονομικό παγόβουνο» (financial iceberg) για τη βιομηχανία, καθώς η πίεση για τη μείωση των εκπομπών κινείται προς το παρόν ταχύτερα από την ικανότητα των αλυσίδων εφοδιασμού να συμβαδίζουν. Χωρίς καινοτομία και μαζική κλιμάκωση της έρευνας και της ανάπτυξης, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος δημιουργίας λανθάνοντος ενεργητικού, που θα επηρεάσει τα εθνικά κράτη, τη χρηματοοικονομική κοινότητα και τη ναυτιλιακή βιομηχανία.

Η διεθνής ναυτιλία είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια οικονομία, μεταφέροντας περίπου το 90% του παγκόσμιου όγκου συναλλαγών. Επίσης, επί του παρόντος, πρέπει να χρησιμοποιεί τέσσερα εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα ‒ το 4% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου ή ισοδύναμο με το ένα τρίτο της ημερήσιας παραγωγής της Σαουδικής Αραβίας. Η ενέργεια που απαιτείται για την τροφοδοσία ενός μεγάλου πλοίου εμπορευματοκιβωτίων πέρα από τον ωκεανό σε μία ημέρα είναι η ίδια που απαιτείται για την τροφοδοσία 50.000 σπιτιών. Οι εφοπλιστές γνωρίζουν απόλυτα την ανάγκη να απαλλαγούν από τον άνθρακα, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς τεχνολογιών και νέων καυσίμων μηδενικών εκπομπών. Πρέπει να αναπτυχθούν επειγόντως νέα καύσιμα μαζί με νέα συστήματα πρόωσης, αναβαθμισμένα πλοία και ένα εντελώς νέο παγκόσμιο δίκτυο ανεφοδιασμού.

Η έκθεση εξετάζει τρία εναλλακτικά καύσιμα με περισσότερες λεπτομέρειες:

• «Πράσινη» αμμωνία ‒ Ένα από τα πιο πολλά υποσχόμενα καύσιμα χαμηλών εκπομπών, με τον IEA να προβλέπει ότι η χρήση του για τη ναυτιλία θα φτάσει τους 130 εκατ. τόνους έως το 2070, διπλάσιο από αυτό που χρησιμοποιήθηκε παγκοσμίως για την παραγωγή λιπασμάτων το 2019. Η παραγωγή αμμωνίας θα πρέπει να αυξηθεί κατά 440 εκατ. τόνους ‒περισσότερο από την τρέχουσα παραγωγή‒, απαιτώντας 750 gigawatts ανανεώσιμης ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι μόνο η ναυτιλία θα καταναλώνει το 60% της παγκόσμιας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 2.537 gigawatts.

• Υδρογόνο ‒ Δεν εκπέμπει άνθρακα, αλλά η τρέχουσα εμπορική του παραγωγή εκπέμπει μεγάλη ποσότητα GHG, αναιρώντας τα πράσινα διαπιστευτήριά της. Ωστόσο, διεξάγεται έρευνα για να αποφευχθεί αυτό. Παρόμοια με την αμμωνία, η πυκνότητα καυσίμου είναι χαμηλή. Η χρήση υδρογόνου θα μπορούσε να φτάσει τους 12 εκατ. τόνους το 2070, ισοδύναμο με το 16% της παγκόσμιας ζήτησης θαλάσσιων αποθηκών του 2019 και το 16% της παγκόσμιας χρήσης υδρογόνου σήμερα.

• Κυψέλες καυσίμου και μπαταρίες ‒ Η πρόκληση της μπαταρίας είναι εξίσου μεγάλη: ένα containerships τυπικών διαστάσεων θα απαιτούσε την ισχύ 10.000 μπαταριών Tesla S85 κάθε μέρα, που σημαίνει ότι θα απαιτούσε 70.000 μπαταρίες για να ταξιδέψει για μία εβδομάδα. Η αιολική ενέργεια θα μπορούσε να συμπληρώσει τα ηλεκτρικά σκάφη, αν και η τρέχουσα άποψη είναι ότι θα είναι βιώσιμα μόνο για ταξίδια μικρών αποστάσεων, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει με την αύξηση των επενδύσεων σε R&D.

Για την αναβάθμιση τόσο αυτών όσο και άλλων τεχνολογιών, που βρίσκονται ακόμη στα σπάργανα, σε υιοθετούμενες λύσεις, απαιτούνται μεγάλα επίπεδα επενδύσεων σε R&D. Οι λειτουργικές βελτιώσεις από μόνες τους δεν μπορούν να επιτύχουν τους στόχους απόδοσης του 90% που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου του IMO 2050 για μείωση κατά το ήμισυ των εκπομπών σε σύγκριση με το 2008. Αντ’ αυτού, εμπορικά βιώσιμες τεχνολογίες μηδενικού άνθρακα πρέπει να είναι διαθέσιμες έως το 2030. Επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων θα βασίζονται στην επιτυχία τέτοιων πρωτοβουλιών για τον προσδιορισμό των σωστών τεχνολογιών μηδενικού άνθρακα του αύριο.