Η φιλοδοξία του Ιράν να ανακτήσει πλήρως τη θέση του ως κύριου εξαγωγέα πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο, μετά την απόφαση για άρση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος του, θα πραγματοποιηθεί μετά το πέρας αρκετών ετών.
Σύμφωνα με την έκθεση της Arab Petroleum Investment Corp (APICORP) το Ιράν αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή του κατά 400.000 βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος του 2016 και κατά επιπλέον 300.000 βαρέλια έως το τέλος του 2017.
Μία τέτοια εξέλιξη θα έχει ως αποτέλεσμα μέχρι το 2017 να έχει αυξηθεί η συνολική πετρελαϊκή παραγωγή της Τεχεράνης σε περίπου 3,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως και οι εξαγωγές της σε 2 εκατομμύρια βαρέλια.
Να σημειωθεί ότι πριν την επιβολή των κυρώσεων στο Ιράν (2010) η παραγωγή της χώρας έφτανε τα 4 εκατομμύρια βαρέλια και οι εξαγωγές της τα 2,5 εκατομμύρια.
Βέβαια, στον αντίποδα, η έκθεση της APICORP θεωρεί ότι οι προσδοκίες του Ιράν είναι μάλλον φιλόδοξες, καθώς είναι πολλά τα τεχνικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν.
Η έκθεση της APICORP σημειώνει ότι η αύξηση η μη των εξαγωγών πετρελαίου της χώρας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ανταπόκριση των διεθνών πετρελαϊκών εταιρειών (IOCs), από την παραγωγή των άλλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών, καθώς και από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα ιρανικά πετρελαϊκά κοιτάσματα αλλά και η ύπαρξη του αναγκαίου τεχνολογικού εξοπλισμού.
Να σημειωθεί ότι το Ιράν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της BP διαθέτει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, που εκτιμώνται συνολικά σε περίπου 158 εκατομμύρια βαρέλια, που αρκούν για παράδειγμα για τον εφοδιασμό της Κίνας για τα επόμενα 40 χρόνια. Μάλιστα στο Ιράν για πρώτη φορά ανακαλύφθηκε πετρέλαιο στη Μέση Ανατολή, το 1908.
Παράλληλα η χώρα διαθέτει και τα δεύτερα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου, γεγονός που την καθιστά παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα των διαθέσιμων ενεργειακών κοιτασμάτων.
Το Ιρανικό υπουργείο Πετρελαίου ανακοίνωσε από την πλευρά του την πρόθεσή του να προσελκύσει στη χώρα ξένα επενδυτικά κεφάλαια της τάξης των 90 δισεκατομμυρίων ευρώ, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των πετρελαϊκών υποδομών της χώρας. Την ίδια άποψη περί δυνατότητας περαιτέρω αύξησης της παραγωγής μόνο εάν υπάρξουν ξένες επενδύσεις εκφράζουν και οι ευρωπαϊκές τράπεζες όπως η BNP και Paribas.
Ο Bijan Zanganeh, επικεφαλής του υπουργείου Πετρελαίου, είχε αναφέρει ότι το Ιράν είναι σε θέση να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου κατά ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως μέσα σε έξι μήνες από την ώρα της άρσης των κυρώσεων εις βάρος της χώρας του. Ο ίδιος ανέφερε, επίσης, ότι η κυβέρνηση του Ιράν σχεδιάζει να προσκαλέσει και επισήμως στη χώρα τις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες, ενώ αναμένεται τον ερχόμενο Δεκέμβριο να παρουσιαστούν οι όροι των νέων συμβάσεων στο Λονδίνο.
Κατά τον κ. Zanganeh προτεραιότητα της Τεχεράνης είναι η προμήθεια με πετρέλαιο της ασιατικής και της ευρωπαϊκής αγοράς. Μάλιστα, οι πωλήσεις ύψους ενός εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα που χάθηκαν μετά το 2012 εξαιτίας των κυρώσεων ήταν μοιρασμένες μεταξύ των δύο αγορών.
Το μερίδιο του Ιράν στην ασιατική αγορά κατέλαβαν κατά κύριο λόγο η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ. Στην Ευρώπη το ιρανικό πετρέλαιο αντικαταστάθηκε από ρωσικό, σαουδαραβικό και ιρακινό πετρέλαιο. Βέβαια, το Ιράν εξακολούθησε να εξάγει ποσότητα πετρελαίου 1,1 εκατ. βαρελιών την ημέρα προς την Κίνα, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία, την Ινδία, την Τουρκία και την Ταϊβάν, με την άδεια πάντα των ΗΠΑ.
Επίσης, όπως επεσήμανε ο υπουργός Πετρελαίου της χώρας, τα μέλη του ΟΠΕΚ δεν είναι ικανοποιημένα με τα τρέχοντα επίπεδα της τιμής του πετρελαίου που αγγίζουν τα 50 δολάρια το βαρέλι και πως θα προτιμούσαν εύρος τιμής μεταξύ 70 και 80 δολαρίων. Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, κανείς δεν σκέφτεται τα επίπεδα των 100 δολαρίων το βαρέλι στα οποία αναρριχήθηκε η τιμή του μαύρου χρυσού από το 2011.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, σε περίπτωση που το Ιράν παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις, καταφέρει να αυξήσει την παραγωγή του σε πετρέλαιο και άρα τις εξαγωγές του, τότε δεν θα πρέπει να αναμένεται ανάκαμψη των διεθνών τιμών του πετρελαίου.