Page 204 - ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2024

Μέσα από το αρχείο

καν παραπάνω, οδήγησαν στην επικέ- στική. Ιδιαίτερο ρόλο στον παγκόσμιο σιες μεταφορές. Οι σημαντικότεροι
ντρωση της έρευνας σε συγκεκριμένα στόλο πλοίων, κατά τα χρόνια μετά προμηθευτές γαιάνθρακα για τις
θέματα. Οι αναφορές σε καθελκύσεις/ τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέ- ευρωπαϊκές χώρες ήταν το Ηνωμένο
ναυπηγήσεις, αγοραπωλησίες και μου, διαδραμάτιζαν τα πλοία τύπου Βασίλειο, η Γερμανία και η Πολωνία
ναυλώσεις προσμετρήθηκαν σε εκα- Λίμπερτυ, χωρητικότητας περίπου και πολύ σπανιότερα οι ΗΠΑ. Σε ό,τι
τοντάδες κάθε έτος, σχετιζόμενες με 10.000 dwt, τα οποία είχαν ναυπηγη- αφορά το σιδηρομετάλλευμα, αυτό
το σύνολο σχεδόν της ελληνικής ναυ- θεί κατά χιλιάδες σε αμερικανικά και ερχόταν κυρίως από τη Σουηδία, την
τιλιακής οικογένειας, από ισχυρούς και καναδικά ναυπηγεία κατά τη διάρκεια Ισπανία και τη Βόρεια Αφρική. Εξαί-
παραδοσιακούς ναυτιλιακούς Οίκους του πολέμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ρεση αποτελούσαν τα σιτηρά, λόγω
μέχρι νεοφυείς για την εποχή επιχειρή- η ύπαρξη πλοίων άνω των 10.000 dwt της ποικιλίας των σοδειών και των
σεις. Είναι πασιφανές ότι οποιαδήποτε για τη μεταφορά ξηρών φορτίων ήταν εποχών που αυτά καλλιεργούνταν
προσπάθεια να αποτυπωθεί μια πλή- εξαιρετικά σπάνια. και συλλεγόταν. Στη μεταφορά των
ρως συμπεριληπτική και προσωποκε- Κατά τα πρώτα χρόνια της μεταπολε- commodities αυτών πρωταγωνιστού-
ντρική έρευνα σε έναν περιορισμένο μικής περιόδου, το θαλάσσιο εμπόριο σαν τα φορτηγά πλοία δύο καταστρω-
αριθμό σελίδων θα ήταν καταδικα- των ξηρών φορτίων δεν απείχε πολύ μάτων και μέσης ταχύτητας 10 μιλίων,
σμένη σε αποτυχία, λόγω του γιγάντιου από τα προπολεμικά επίπεδα (1938), πολλά από αυτά ελληνικής σημαίας ή
όγκου, πάσης φύσεως πληροφοριών με την εξαίρεση μιας πρόσκαιρης ανό- συμφερόντων.
που θα έπρεπε να αναφερθούν. δου λόγω της έναρξης του πολέμου Κατά την περίοδο μετά τον Β΄ Παγκό-
Συνεπώς, η παρούσα έρευνα αποσκο- της Κορέας (1950). Η κατάσταση αυτή σμιο Πόλεμο, η κατάσταση αυτή
πεί στην παρουσίαση των λόγων οι έμελλε να αλλάξει στα μέσα της δεκα- άλλαξε ριζικώς. Το Ηνωμένο Βασίλειο,
οποίοι οδήγησαν στην εμφάνιση αλλά ετίας του 1950. Ιδιαίτερα κατά τα έτη από χώρα εξαγωγική για τον άνθρακα
και στην επικράτηση των bulk carriers 1954-1955, καταγράφεται μια εντονό- μετατράπηκε σε χώρα εισαγωγική,
στις μεταφορές χύδην ξηρών φορτίων τερη ζήτηση πρώτων υλών σε παγκό- ενώ οι ΗΠΑ προμήθευαν πλέον την
διά θαλάσσης. Ταυτόχρονα, γίνεται μια σμιο επίπεδο, λόγω της ανάπτυξης Ευρώπη με στέρεα καύσιμα σε μεγά-
προσπάθεια να εντοπιστούν οι πρώτες του κλάδου της χαλυβουργίας και την λες ποσότητες (40 εκατ. τόνοι κατά το
επενδύσεις των Ελλήνων της θάλασ- αύξηση της ζήτησης άνθρακα . Συνε- 1956). Σε ό,τι αφορά τα μεταλλεύματα,
7
σας στον εν λόγω τύπο πλοίου αλλά πακόλουθα, η ζήτηση για πλοία ικανά οι εξαγωγικές χώρες του παρελθόντος
και να πραγματοποιηθεί μια ενδεικτική να μεταφέρουν ξηρά φορτία αυτή την δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στη
σκιαγράφηση της έντονης δραστηριό- περίοδο αυξήθηκε κατακόρυφα. νέα ζήτηση, με νέα κοιτάσματα σε
τητας του ελληνικού ναυτιλιακού επι- Η εναλλαγή του status quo, που άλλες γεωγραφικές περιοχές του πλα-
χειρείν στη διαχείριση bulk carriers οδήγησε στην αυξημένη ζήτηση για νήτη να τίθενται προς εκμετάλλευση.
στα αμέσως επόμενα χρόνια από την θαλάσσιες μεταφορές ξηρού φορτίου, Οι εξελίξεις αυτές είχαν αντίκτυπο
εδραίωση του τύπου στις διεθνείς καταγράφηκε μεταξύ άλλων και στον στη σχεδίαση και στη ναυπήγηση του
θάλασσες. ναυτιλιακό Τύπο της εποχής. Ενδει- «πλωτού υλικού». Τα γαιανθρακοφόρα
κτικό είναι το αφιέρωμα των Ναυτικών πλοία έγιναν αυτοστοίβακτα και ταχύ-
Απαντώντας στις ανάγκες Χρονικών, στο τεύχος της 1ης Ιουνίου τερα. Τα κλασικά «τραμπς» των 7.000
μιας εποχής 1958, με τίτλο «Τα “ειδικευμένα” dwt αντικαταστάθηκαν από πλοία που
Πριν από την εμφάνιση των πρώτων φορτηγά του μέλλοντος – Τα γαιαν- ναυπηγήθηκαν κατά τον πόλεμο, όπως
σύγχρονων bulk carriers, κατά τη θρακοφόρα και τα μεταλλοφόρα» . τα Λίμπερτυ.
8
δεκαετία του 1950, και την επικρά- Σύμφωνα με το αφιέρωμα, το οποίο Το άρθρο των Ναυτικών Χρονικών
τησή τους στον τομέα της μεταφοράς είχε ως πηγή μια πρόσφατη για την σημειώνει την εντυπωσιακή άνοδο στη
χύδην ξηρών φορτίων, τα πλοία που εποχή γαλλική τεχνική μελέτη, οι ζήτηση των κυριότερων βιομηχανικών
πρωταγωνιστούσαν στην ωκεανοπόρο ραγδαία αναπτυσσόμενες βιομηχανίες κρατών στον κόσμο (Μ. Βρετανία, Δυτ.
μεταφορά ξηρών φορτίων ήταν τα των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης Γερμανία, ΗΠΑ, Ιαπωνία, άλλες ευρω-
παραδοσιακά «tramps», μεταφοράς δημιουργούσαν την ανάγκη για την παϊκές χώρες) σε μεταλλεύματα από
γενικών φορτίων και σχετικά μικρής κατασκευή ολοένα και μεγαλύτερων 45 εκατ. τόνους το 1954 σε 75,5 εκατ.
χωρητικότητας. Για τη μεταφορά πλοίων για την κάλυψη των αναγκών τόνους το 1956.
χύδην ξηρών φορτίων μέσω αυτών τους σε στέρεα καύσιμα και μεταλ- Στον απόηχο αυτής της ζήτησης, έκα-
των πλοίων, απαιτούνταν η φόρτωση λεύματα. Προ του 1939, η διακίνηση ναν την εμφάνισή τους στη διεθνή
ή η δεματοποίηση στα αμπάρια τους. των φορτίων που εξυπηρετούσαν ναυτιλιακή σκηνή νέα εξειδικευμένα
Η διαδικασία φόρτωσης και εκφόρτω- τις ανάγκες της βαριάς βιομηχανίας πλοία, μονού καταστρώματος, μεγα-
σης μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρε- μπορεί να περιγραφεί ως σχετικώς λύτερης χωρητικότητας και αυξημέ-
τικά σύνθετη, κοστοβόρα και κουρα- σταθερή σε ό,τι αφορά τις θαλάσ- νης ταχύτητας.

7 Ελένη Α. Θανοπούλου, Αλλαγές στο διεθνή καταμερισμό εργασίας στη ναυτιλία. Η θέση του ελληνικού εμπορικού στόλου
(Διδακτορική Διατριβή), σελ. 28.
8 Ναυτικά Χρονικά, 1η Ιουνίου 1958, σελ. 17.
204 NX