Δύο ημέρες μετά την επίτευξη συμφωνίας που ανοίγει τον δρόμο για τη θέσπιση νέου προγράμματος στήριξης για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποίησε σχέδια για να βοηθήσει την Ελλάδα να μεγιστοποιήσει τη χρήση των κοινοτικών κονδυλίων. Σύμφωνα με την εντολή που δόθηκε από τη Σύνοδο Κορυφής της ζώνης του ευρώ της 12ης και 13ης Ιουλίου, αυτό θα συμβάλει στην κινητοποίηση άνω των 35 δισ. ευρώ έως το 2020 για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι όροι που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης.

Το πρόγραμμα για την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα έχει ως στόχο να στηρίξει την ολοκληρωμένη δέσμη μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος προγράμματος στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, που θα τεθεί προς διαπραγμάτευση μεταξύ της Ελλάδας και των διεθνών εταίρων της κατά τις προσεχείς εβδομάδες. Τα δύο αυτό στοιχεία – οι μεταρρυθμίσεις και η κινητοποίηση κεφαλαίων υπέρ των επενδύσεων και της συνοχής – αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της απασχόλησης και της ανάπτυξης στην Ελλάδα, ώστε να επανέλθει η χώρα σε τροχιά ευημερίας.

Το πρόγραμμα για την απασχόληση και την ανάπτυξη θα ευνοήσει τις επενδύσεις σε ανθρώπινους πόρους και επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Έρχεται ως συνέχεια της βοήθειας που χορήγησε ήδη η Επιτροπή στην Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, υπό μορφή τόσο οικονομικής στήριξης όσο και τεχνικής βοήθειας.

Ως έκτακτο μέτρο και λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της κατάστασης στην Ελλάδα, η Επιτροπή προτείνει τη βελτίωση της άμεσης ρευστότητας ώστε να υπάρξει χρηματοδότηση των επενδύσεων της προγραμματικής περιόδου 2007-2013. Αυτό περιλαμβάνει την πρόωρη εκταμίευση του τελευταίου 5% των πληρωμών της ΕΕ που εκκρεμούν και που είχαν διακρατηθεί έως το κλείσιμο των προγραμμάτων καθώς και την εφαρμογή 100% ποσοστού συγχρηματοδότησης για την περίοδο 2007-2013. Αυτό θα μεταφραστεί σε άμεση πρόσθετη ρευστότητα περίπου 500 εκατ. Ευρώ και εξοικονόμηση περίπου 2 δις. Ευρώ για τον ελληνικό προϋπολογισμό. Τα κονδύλια αυτά θα είναι διαθέσιμα για την άμεση χρηματοδότηση επενδύσεων που στηρίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Προϋπόθεση είναι οι ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι πρόσθετοι αυτοί πόροι θα αξιοποιηθούν πλήρως προς τους δικαιούχους και τις δράσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να αυξηθεί το επίπεδο της αρχικής προχρηματοδότησης για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες1. Με την πρόσθετη αυτή προχρηματοδότηση μπορεί να διατεθεί πρόσθετο ποσό 1 δισ. ευρώ που μπορεί να αξιοποιηθεί για την έναρξη προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής σε πλήρη συμμόρφωση με το άρθρο 81 (2) του Κανονισμού Κοινών Διατάξεων.

Η Ελλάδα έχει ήδη τύχει προτιμησιακής μεταχείρισης: τα ελληνικά προγράμματα που χρηματοδοτήθηκαν με κονδύλια της ΕΕ την περίοδο 2007-2013 λαμβάνουν υψηλότερο ποσοστό χρηματοδότησης από την ΕΕ. Επομένως, το ποσοστό συγχρηματοδότησης που πρέπει να καταβάλλει η Ελλάδα είναι μικρότερο από εκείνο πολλών άλλων χωρών μέσω προσαύξησης του ποσοστού της συγχρηματοδότησης της ΕΕ κατά 10% έως τα μέσα του 2016. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ καταβάλλει το 95% του συνολικού κόστους της επένδυσης κατά τη χρηματοδοτική περίοδο 2007-2013 (σε αντίθεση με το ανώτατο όριο του 85% που θα ίσχυε διαφορετικά).