Τα Ναυτικά Χρονικά, στο τεύχος της 1ης Δεκεμβρίου 1967, ανέτρεξαν στη ναυτιλιακή ιστορία του 19ου αιώνα, για να παρουσιάσουν την καθιέρωση του σημείου Plimsoll στα εμπορικά πλοία, αλλά και τον άνθρωπο ο οποίος έφερε την ασφάλεια των πλοίων στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου της αγγλικής κοινωνίας, τον Samuel Plimsoll.

Ο Samuel Plimsoll γεννήθηκε το 1824 στο Bristol και ασχολούνταν με την εξόρυξη και το εμπόριο γαιάνθρακα στο Sheffield. Ο γάμος του με την Eliza Ann Railton βοήθησε την ανέλιξή του στην τοπική κοινωνία, με αποτέλεσμα το 1868 να εκλεγεί μέλος της Βουλής των Κοινοτήτων στην περιφέρεια του Derby.

Έναν χρόνο νωρίτερα είχε δημοσιευτεί στη ναυτιλιακή επιθεώρηση Shipping World άρθρο του James Hall, μέλους του αγγλικού Κοινοβουλίου, στο οποίο o Hall εξέφραζε την αγανάκτησή του για τις συνθήκες που επικρατούσαν στα αγγλικά εμπορικά πλοία της περιόδου. Ήταν σύνηθες φαινόμενο εκείνη την εποχή να μην ελέγχεται ούτε η καταλληλότητα πλεύσης των πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας αλλά ούτε και ο βαθμός υπερφόρτωσής τους. Η κατάσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τον καταποντισμό πολλών εμπορικών πλοίων και, συνεπακόλουθα, τις απώλειες πολλών ναυτικών.

Ο Plimsoll, διαβάζοντας το άρθρο στη Shipping World, συνάντησε τον Hall και, αφού μελέτησε το πλήρες αρχείο του, αποφάσισε να αφιερωθεί σε μια προσπάθεια για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ναυτικών. Το πρώτο αποτέλεσμα των προσπαθειών του ήταν η έκδοση του Our Seamen το 1873, βιβλίο το οποίο απαριθμούσε πόσα εμπορικά πλοία ακατάλληλα για ταξίδι ή υπερφορτωμένα είχαν βυθιστεί, καθώς και τις περιπέτειες και τις κακουχίες που είχαν υποστεί οι ναυτικοί που επέβαιναν σε αυτά.

Ο Plimsoll θα συνέχιζε τον αγώνα του με δημόσιες ομιλίες και συγκεντρώσεις, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για το σημαντικό αυτό θέμα. Ταυτόχρονα προσπαθούσε να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της υπερφόρτωσης πλοίων κοινοβουλευτικά, προτείνοντας τη θεσμοθέτηση κανόνων για την ασφαλή φόρτωση των πλοίων. Παρά τις αρχικές άκαρπες προσπάθειες, χάρη στην επιμονή του Plimsoll, ψηφίστηκε εν τέλει το Unseaworthy Ships Bill, το οποίο και οδήγησε στη θεσμοθέτηση του Merchant Shipping Act το 1876, που καθιέρωνε την υποχρεωτική εφαρμογή ενός διακριτού σημείου στα πλευρά του πλοίου, ώστε να ελέγχεται το επίπεδο φόρτωσης στα εμπορικά πλοία.

Η πρώτη μορφή αυτού του σημείου ονομάστηκε Plimsoll Disk, ενώ ακόμα και σήμερα η γραμμή φόρτωσης στην αγγλική γλώσσα αναφέρεται πολύ συχνά και ως Plimsoll line. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μέχρι και τον θάνατό του, το 1898, ο Samuel Plimsoll θα συνέχιζε τον αγώνα του για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ναυτικών, επικεντρωμένος αυτή τη φορά στο διαιτολόγιό τους.

Ο πολυετής αγώνας του Samuel Plimsoll και η καθιέρωση του σημείου φόρτωσης για τα εμπορικά πλοία στην Αγγλία των τελών του 19ου αιώνα θα ήταν μια πρώτη προσπάθεια όχι μόνο για πιο αυστηρό κανονισμό λειτουργίας, αλλά και για τη βελτίωση των επιπέδων ασφάλειας εν πλω. Η γραμμή φόρτωσης αποτελεί, εδώ και δεκαετίες, ένα πολύ αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό σε όλα τα εμπορικά πλοία παγκοσμίως. Η γραμμή αυτή διασφαλίζει ότι το πλοίο ταξιδεύει με ασφάλεια και χωρίς να μεταφέρει πλεονάζον φορτίο, το οποίο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ισορροπία του αλλά και τη ζωή των ανθρώπων που εργάζονται πάνω σε αυτό.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το αφιέρωμα των Ναυτικών Χρονικών στον Samuel Plimsoll, στον ακόλουθο σύνδεσμο:

https://archive.naftikachronika.gr/issue1967-i868/page-47/

«Η ψηφιοποίηση του αρχείου των τευχών από το 1931 έως το 1983 είναι μια ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ευγενίδου, στη μνήμη της Μαριάνθης Σίμου».

Διαβάστε περισσότερα ιστορικά θέματα από το Αρχείο των Ναυτικών χρονικών πατώντας εδώ.