Η UNCTAD εξέδωσε προσφάτως δελτίο στο οποίο εξετάζει τις επιπτώσεις της πανδημίας καθώς και τις πρόσφατες εξελίξεις στην αγορά των τακτικών γραμμών. Πιο συγκεκριμένα σημειώνει ότι, ενώ οι αρχικές εκτιμήσεις για την επίδραση της πανδημίας στο παγκόσμιο εμπόριο προέβλεπαν σημαντική ύφεση, οι αλλαγές στις καταναλωτικές και αγοραστικές συνήθειες, συμπεριλαμβανομένης της έκρηξης που σημειώθηκε στο ηλεκτρονικό εμπόριο, οδήγησαν σε σημαντική αύξηση της ζήτησης για τελικά προϊόντα και ως εκ τούτου σε σημαντική αύξηση στη ζήτηση των εμπορευματικών μεταφορών μέσω εμπορευματοκιβωτίων.
Η παραπάνω αύξηση, την οποία δεν ανέμεναν ούτε οι εταιρείες τακτικών γραμμών, αλλά ούτε τα λιμάνια και οι φορτωτές, οδήγησε σε σημαντικές ελλείψεις τόσο σε επίπεδο χωρητικότητας στα θαλάσσια δρομολόγια των εταιρειών όσο και σε επίπεδο εξοπλισμού (εμπορευματοκιβώτια). Αποτέλεσμα της παραπάνω «κρίσης στην αγορά εμπορευματοκιβωτίων», όπως τη χαρακτηρίζει η UNCTAD, ήταν οι γενικευμένες καθυστερήσεις κατά μήκος της θαλάσσιας εφοδιαστικής αλυσίδας, τις οποίες ήρθαν να επιτείνουν προσφάτως και το ατύχημα στη Διώρυγα του Σουέζ, αλλά και η αύξηση των ναύλων σε ιστορικά υψηλά από το τέλος του 2020 έως και σήμερα.
Δεδομένων των υφιστάμενων συνθηκών και τάσεων που επικρατούν στην αγορά, η UNCTAD εκτιμά ότι θα χρειαστούν αρκετοί μήνες μέχρι να απορροφηθούν οι διαταραχές στις θαλάσσιες εφοδιαστικές αλυσίδες και να ομαλοποιηθούν τα δρομολόγια των εταιρειών. Αντίστοιχα, αναφορικά με το επίπεδο των ναύλων, ο Οργανισμός θεωρεί ότι θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021.
Επιπροσθέτως, η UNCTAD επισημαίνει ότι, μακροπρόθεσμα, οι θεσμικοί φορείς πρέπει να επικεντρώσουν την προσοχή τους στην προώθηση περαιτέρω μεταρρυθμίσεων αναφορικά με: α) τη διευκόλυνση του εμπορίου και την αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των εφοδιαστικών αλυσίδων, β) τη βελτίωση των διαδικασιών παρακολούθησης και ανίχνευσης μέσω της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών και γ) την ενίσχυση των εθνικών αρχών ανταγωνισμού.
Ειδικότερα, δεδομένων των υπέρογκων κερδών των εταιρειών τακτικών γραμμών από τη μία και των σημαντικών παραπόνων των φορτωτών για καταχρηστικές πρακτικές των εν λόγω εταιρειών από την άλλη, η UNCTAD τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης τοπικών αρχών ανταγωνισμού και του εποπτικού και ρυθμιστικού τους ρόλου, ούτως ώστε να διασφαλιστούν η διαφάνεια και η δυνατότητά τους να παρακολουθούν τα επίπεδα των ναύλων στην αγορά καθώς και να ελέγχουν ή να αποτρέπουν οποιαδήποτε πιθανή κατάχρηση ισχύος.
Φωτό: Robin Utrecht/ AΠΕ-ΜΠΕ
