Μετά από πολλές εβδομάδες αναβολών και καθυστερήσεων, διαφαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να συνεχιστούν οι τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ Αιθιοπίας, Σουδάν και Αιγύπτου, με σκοπό την ολοκλήρωση της λειτουργίας του Μεγάλου Αιθιοπικού Φράγματος (GERD) στον ποταμό Νείλο. Η υπουργός Διεθνών Σχέσεων και Συνεργασίας της Νότιας Αφρικής προσκάλεσε τους υπουργούς Εξωτερικών των τριών χωρών σε συνάντηση, προκειμένου να συζητήσουν τις γεωπολιτικές εντάσεις που προκύπτουν από τη λειτουργία του φράγματος. Η Νότια Αφρική προεδρεύει αυτή την περίοδο του Συμβουλίου της Αφρικανικής Ένωσης (OAU) και έχει αναλάβει ουσιαστικό ρόλο για τη διπλωματική διαμεσολάβηση μεταξύ των τριών κρατών.
Σε δελτίο Τύπου που εκδόθηκε, έπειτα από διαδικτυακή συνάντηση, το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιθιοπίας δήλωσε ότι αποδέχτηκε ένα προσχέδιο που υπέβαλαν οι εμπειρογνώμονες της Νότιας Αφρικής, όπου αναφέρονται τα κρίσιμα σημεία αμφισβητήσεων και αντιπαραθέσεων που πρέπει να επιλυθούν στις συνομιλίες των επόμενων εβδομάδων. Το Σουδάν αποδέχτηκε επίσης τις προτάσεις, ενώ η Αίγυπτος φάνηκε κατηγορηματικά αντίθετη.
Οι τρεις χώρες βρίσκονταν σε μάλλον αδιέξοδες συνομιλίες από τον Ιούνιο του περασμένου έτους, υπό τη διαμεσολάβηση της Αφρικανικής Ένωσης, μετά την κατάρρευση των γύρων των διαπραγματεύσεων στην Ουάσιγκτον, με την αρωγή των ΗΠΑ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αν και η κατασκευή του φράγματος έχει πλέον ολοκληρωθεί κατά 78%, η Αίγυπτος αντιδρά στον τρόπο μελλοντικής λειτουργίας του, αφού ο περιορισμός μεγάλης ποσότητας υδάτων εντός του φράγματος θα επηρεάσει την κυκλοφορία στον Νείλο και πιθανώς να οδηγήσει σε κατακόρυφη μείωση της στάθμης του νερού, ειδικά στις κεντρικές περιοχές της Αιγύπτου. Η Αίγυπτος αντιτίθεται στη δημιουργία του φράγματος από την έναρξη της κατασκευής του, το 2011, υποστηρίζοντας ότι το υδροηλεκτρικό σύστημα που θα χρησιμοποιηθεί θα μειώσει τη ροή του νερού σε όλο το μήκος του ποταμού και θα οδηγήσει σε εξαφάνιση την πολύτιμη γεωργική παραγωγή κατά μήκος του ποταμού.
Η Αιθιοπία υποστηρίζει ότι το φράγμα είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της οξείας έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Την άποψη της Αιθιοπίας φαίνεται να συμμερίζεται και το Σουδάν, που εξαρτάται κατά πολύ από τις ενεργειακές πολιτικές των γειτόνων του. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν μάλιστα στο Σουδάν στις αρχές Ιανουαρίου κατά 433%, εν μέσω της συνεχιζόμενης οικονομικής και ενεργειακής κρίσης της χώρας. Το Σουδάν παράγει σήμερα 2.220 μεγαβάτ (MW) ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η αφρικανική χώρα, η οποία έχει πληθυσμό 41,8 εκατομμυρίων, χρειάζεται 3.020 MW για να καλύψει τις ανάγκες της, με αποτέλεσμα να εισάγει ακριβά ηλεκτρική ενέργεια κυρίως από την Αιθιοπία και λιγότερο από την Αίγυπτο. Ως γνωστόν, το 2011, το Νότιο Σουδάν, το οποίο αντιπροσώπευε περίπου το 75% των αποθεμάτων πετρελαίου της χώρας, ανεξαρτητοποιήθηκε, αφήνοντας το Σουδάν με ελάχιστα αποθέματα πετρελαίου.
Ωστόσο, οι τελευταίες συνομιλίες σχετικά με το φράγμα του Νείλου πραγματοποιήθηκαν εν μέσω διπλωματικών εντάσεων μεταξύ Αιθιοπίας και Σουδάν: ο σουδανικός στρατός διέσχισε και εγκαταστάθηκε παράνομα, κατά την Αντίς Αμπέμπα, στα βόρεια εδάφη της Αιθιοπίας τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Η στρατιωτική κίνηση του Σουδάν τάραξε περαιτέρω τις εύφλεκτες ισορροπίες της περιοχής που, απ’ όσο φαίνεται, μοιάζει με πυριτιδαποθήκη που ήδη φλέγεται.
