Την αυξητική τάση της ναυτικής απασχόλησης στην Ελλάδα διαπιστώνει η τρίτη κατά σειρά έκθεση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ) για τη ναυτική απασχόληση. Η έκθεση παρουσιάστηκε την Τρίτη 24 Ιουνίου στις εγκαταστάσεις του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδας, στον Πειραιά, όπου μεταξύ άλλων αποτυπώθηκε η ανάγκη καλλιέργειας ενός σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος, ικανού να προσελκύσει νέο ανθρώπινο δυναμικό στο επάγγελμα. Την ανάγκη αυτή υπογράμμισαν στις δηλώσεις τους, τόσο η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, όσο και η Διοικήτρια του ΝΑΤ, Γεωργία Μανιάτη. Η τελευταία μάλιστα ανέφερε πως «χωρίς ναυτικούς δεν υπάρχει ναυτιλία και χωρίς ναυτιλία, η Ελλάδα θα έχανε ένα από τα ισχυρότερα ερείσματά της στον κόσμο».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων ναυτικών για το 2024 ανήλθε σε 26.232 άτομα, παρουσιάζοντας αύξηση 2,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Μάλιστα, μεγάλο μέρος του εγγεγραμμένου ναυτεργατικού δυναμικού (34%) είναι νεαρά άτομα ηλικίας 18-30 ετών, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας του συνόλου των απασχολούμενων αγγίζει μόλις τα 36,5 έτη.

Η πλειοψηφία των ναυτικών μας ανήκουν στα κατώτερα πληρώματα, με εγγεγραμμένους 15.609, έναντι 11.671 αξιωματικούς γέφυρας, μηχανής και ηλεκτρολόγους. Το στοιχείο αυτό είναι σημαντικό για τη χάραξη εθνικής στρατηγικής σε θέματα ναυτικής εκπαίδευσης και κυρίως κατάρτισης αλλά και προσέλκυσης νέων στα ναυτικά επαγγέλματα.

Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα της έκθεσης του ΝΑΤ αφορά τις κατηγορίες πλοίων με τη μεγαλύτερη συμβολή στη ναυτική απασχόληση. Όπως είναι προφανές, μπορεί τα δεξαμενόπλοια να βρίσκονται στην κορυφή της σχετικής λίστας, ωστόσο τα επιβατηγά ακτοπλοϊκά βρίσκονται στη δεύτερη θέση. Γενικότερα το σύνολο την μη ποντοπόρων πλοίων (ακτοπλοΐα, ρυμουλκά, θαλαμηγοί κτλ.) αποτελούν για μια ακόμα χρονιά πόλο έλξης για τους ναυτικούς, αφού 14.725 ναυτολογούνται κυρίως σε αυτούς τους τύπους πλοίων, έναντι 11.507 στην ποντοπόρο ναυτιλία. Οι λόγοι για τη συνεχή αύξηση του ενδιαφέροντος αλλά και της ναυτολόγησης Ελλήνων σε αυτούς τους τύπους πλοίων είναι προφανείς (ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού της Ελλάδας, εκσυγχρονισμός των πλοίων, νέες μορφές εκπαίδευσης και διαφορετικές συνθήκες καθημερινής εργασίας και επαναπατρισμού σε σχέση με τα ποντοπόρα), ωστόσο χρήζουν περαιτέρω έρευνας και ανάλυσης.

Αναντίρρητα, το ναυτικό επάγγελμα παραμένει «ανδροκρατούμενο». Ωστόσο, είναι άξιο αναφοράς ότι η παρουσία της γυναίκας στη ναυτική απασχόληση ισχυροποιείται συνεχώς, καταγράφοντας αυξητική τάση. Το ποσοστό της γυναικείας συμμετοχής στο ελληνικό ναυτεργατικό δυναμικό ναι μεν είναι χαμηλό (7,8%), υπερβαίνει δε σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2,4% το 2022). Ειδικότερα, βάσει των στοιχείων της έκθεσης, ο συνολικός αριθμός των γυναικών ναυτικών για το 2024 διαμορφώνεται σε 2.048, μια σημαντική αύξηση της τάξεως του 11,4%, συγκριτικά με το 2023.

Εν κατακλείδι η συνολική αύξηση του ναυτικού δυναμικού στην Ελλάδα είναι θετική και αξιοσημείωτη αν και οι αριθμοί που απεικονίζουν την ανάπτυξη αυτή παραμένουν συγκρατημένοι στο μονοψήφιο 2,71%, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημανθεί ότι τα στοιχεία της έκθεσης αφορούν ναυτικούς που εργάζονται σε πλοία ελληνικής σημαίας ή/και σε πλοία με σημαία κράτους-μέλους της ΕΕ που δραστηριοποιούνται σε ελληνικό θαλάσσιο χώρο ή/και σε πλοία ξένης σημαίας συμβεβλημένα με το ΝΑΤ.

Την εκδήλωση, πέραν της Υπουργού και της Διοικήτριας του ΝΑΤ, τίμησαν ακόμα με την παρουσία τους, απευθύνοντας μάλιστα σύντομο χαιρετισμό, η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Άννα Ευθυμίου, ο Γ.Γ. του ίδιου υπουργείου και τέως Διοικητής του ΝΑΤ, Κωνσταντίνος Τσαγκαρόπουλος, ο Πρόεδρος της ΠΕΠΕΝ, Παναγιώτης Γιγής, καθώς και ο Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης, Δρ. Γαβριήλ Αμίτσης, ο οποίος και παρουσίασε συνοπτικά τα ευρήματα της έκθεσης.