Ο μακροπρόθεσμος στόχος απανθρακοποίησης της ναυτιλίας με ορίζοντα το 2050 «ταρακουνά» τα δρώμενα στον ναυτιλιακό στίβο, απαιτώντας τη θέσπιση πρόσθετων μεσοπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων στόχων που θα καταστήσουν εφικτή την ενεργειακή μετάβαση της βιομηχανίας.
Η πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) «Net Zero 2050» (ΝΖΕ) ευελπιστεί να αποτελέσει οδηγό για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας. Είναι οι συγκεκριμένοι στόχοι πραγματοποιήσιμοι ή συνιστούν απλώς ευσεβείς πόθους; Καθώς πολλοί προειδοποιούν ότι το παράθυρο ευκαιρίας για επίτευξη της απανθρακοποίησης κλείνει, η ναυλομεσιτική Gibson εστιάζει στους αριθμούς, και δη εκείνους που αφορούν την ενέργεια.
Ορυκτά καύσιμα: Ορατός εχθρός και αόρατος σύμμαχος
Ειδικότερα, βάσει του NZE, η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα πρέπει να κορυφωθεί εντός της τρέχουσας δεκαετίας. Πέραν αυτού, η έκθεση προτείνει ακόμα πιο δραστικές εξελίξεις, και ειδικότερα μείωση της ζήτησης πετρελαίου από 97 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2022 στα 77 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2030 και 24 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2050.
Ωστόσο, η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται τουλάχιστον για ακόμα πέντε έτη, σημειώνει η Gibson. Οι εκτιμήσεις για το 2028 κάνουν λόγο για ζήτηση ύψους 105,7 εκατ. βαρελιών/ημέρα.
Τεχνολογίες και καύσιμα
Δέσμευση και αποθήκευση CO₂
Το ενδιαφέρον τελευταία στρέφεται σε projects δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, με τον ΙΕΑ να αναγνωρίζει τον ρόλο που δύνανται να διαδραματίσουν. Ο ρόλος αυτός μεταφράζεται σε μείωση της τάξεως του 8% στις εκπομπές.
Ωστόσο, οι προκλήσεις διαφαίνονται τιτάνιες. Άλλωστε, το 2022, 45 εκατ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα δεσμεύτηκαν από εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, ενώ με ορίζοντα το 2030 τα συγκεκριμένα επίπεδα πρέπει να διαμορφωθούν σε πάνω από 1 δισ. τόνους.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μία είναι η βασική ερώτηση, υποστηρίζει η Gibson: Ποια ναυπηγεία θα κατασκευάσουν αυτά τα πλοία;
Αμμωνία vs μεθανόλη
Η αμμωνία θεωρείται το καύσιμο που θα επικρατήσει στο μέλλον της ναυτιλίας, και δη με ορίζοντα το 2050. Το 6% αναμένεται να καταλάβει στην κατανάλωση ενέργειας το 2030, ενώ το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί στο 44% μέχρι το 2050.
Από την άλλη, ο IEA εκτιμά τον ρόλο της μεθανόλης υποδεέστερο εκείνου της αμμωνίας στο μέλλον των ναυτιλιακών καυσίμων. Το 2050, η μεθανόλη θα καταλαμβάνει ποσοστό της τάξεως του 30% στην εξίσωση ενέργειας των πλοίων.
Ένα reality check
Σύμφωνα με την έκθεση της Gibson, οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες τόσο των κυβερνήσεων όσο και της βιομηχανίας δεν ευθυγραμμίζονται με τον οδηγό του ΙΕΑ ΝΖΕ 2050. Επιπλέον, το γεγονός αυτό δεν αναμένεται να μεταβληθεί σύντομα. Άλλωστε, υπάρχει αβεβαιότητα αναφορικά με το χρονικό πλαίσιο και τις προκλήσεις που δύνανται να αναδυθούν κατά την υιοθέτηση εναλλακτικών καυσίμων.
Σε κάθε περίπτωση, πέραν του γεγονότος ότι απαιτείται περαιτέρω χάραξη πολιτικής, η Gibson κρίνει αναγκαίες τις επενδύσεις στη ναυτιλία.
