Η υποχώρηση των θαλάσσιων πάγων ανοίγει νέες διόδους στον Αρκτικό Ωκεανό επιτρέποντας μεγαλύτερες περιόδους πλοήγησης για τα πλοία καθώς και πρόσβαση σε προηγουμένως δυσπρόσιτα λιμάνια. Σύμφωνα με έκθεση του Αρκτικού Συμβουλίου, ο αριθμός των πλοίων που εισέρχονται στην Αρκτική αυξήθηκε κατά περίπου 25% την περίοδο 2013-2019. Η αυξανόμενη θαλάσσια κυκλοφορία στις πολικές περιοχές παρουσιάζει πολλές προκλήσεις, κυρίως λόγω της μεγάλης απόστασης από την ακτή. Σε περίπτωση πρόσκρουσης ή προσάραξης πλοίου σε αβαθή νερά ή παγόβουνα, τα πληρώματα Έρευνας και Διάσωσης πρέπει να αψηφήσουν, τις φουρτουνιασμένες θάλασσες και τις χαμηλές θερμοκρασίες για να εκκενώσουν έγκαιρα το πλοίο.
Για να διασφαλιστεί η ετοιμότητα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ασκήσεις όπως η AMRO 2021 πραγματοποιούνται συχνά από τις τοπικές αρχές στη Νορβηγία. Η πρόσφατη άσκηση Έρευνας και Διάσωσης μεγάλης κλίμακας που πραγματοποιήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2021 περιλάμβανε ένα ‘’φλεγόμενο’’ κρουαζιερόπλοιο με περίπου 200 επιβάτες, 60 ναυτικά μίλια βορειοδυτικά του Spitsbergen μακριά από οποιουδήποτε είδους υποδομή. Το πλήρωμα του πλοίου ενεργοποίησε ένα από τα τελευταίας τεχνολογίας – συμβατό με το Galileo- EPIRB. Με την ενεργοποίηση του, χρειάστηκαν μόλις 2:20 λεπτά για να εντοπίσει Ευρωπαϊκό δορυφορικό σύστημα το στίγμα του πλοίου με ακρίβεια κάτω του ενός χιλιομέτρου. Μόλις τα κέντρα ελέγχου έλαβαν το σήμα κινδύνου και καθόρισαν την τοποθεσία, δύο ελικόπτερα Super Puma και ένα ελικόπτερο τύπου Sea King της 330ης μοίρας της Βασιλικής Νορβηγικής Πολεμικής Αεροπορίας απογειώθηκαν για να εκκενώσουν άμεσα το πλοίο, υποστηριζόμενα από πλοία της νορβηγικής ακτοφυλακής.
«Η άσκηση AMRO 2021 ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα (EUSPA) να αναδείξει την υπηρεσία Galileo SAR αλλά και την ισχυρή απόδοση του Galileo σε υψηλά γεωγραφικά πλάτη σε σύγκριση με άλλα δορυφορικά συστήματα» τονίζει ο Guerric Pont, Επικεφαλής του Τμήματος Galileo στον EUSPA.
Από το 2016, οπότε και τέθηκε σε λειτουργία, το Galileo προσφέρει μια πληθώρα υπηρεσιών σε διάφορους τομείς συμπεριλαμβανομένης και της ναυτιλίας. Ένα από τα μοναδικά χαρακτηριστικά του συστήματος είναι η πρωτοποριακή υπηρεσία Galileo Return Link Service (RLS). Η υπηρεσία αυτή επιτρέπει σε άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο να λάβουν επιβεβαιωτικό μήνυμα ότι το σήμα τους έχει ληφθεί τα κέντρα διάσωσης. Σύμφωνα με το Διεθνές Πρόγραμμα COSPAS-SARSAT το Galileo σώζει περίπου 2000 ετησίως.
Αρωγός στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στέκεται και το σύστημα παρατήρησης της ΕΕ, Copernicus. Χάρη στην υπηρεσία Copernicus Marine Service τόσο οι αρχές όσο και τα κέντρα διάσωσης μπορούν να έχουν άμεσα στην διάθεση τους πληροφορίες σχετικά με τα ύψη κύματος, την κατεύθυνση των ρευμάτων καθώς και θερμοκρασία νερού στην επικείμενη περιοχή.
Φωτογραφικό υλικό: EUSPA
