Του Ηλία Μπίσια
Μετά από είκοσι χρόνια, η Αιθιοπία και η Ερυθραία αποφάσισαν να βελτιώσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις και να ξεκινήσουν μια συστηματική και πολύπλευρη προσπάθεια για την εκμετάλλευση βιομηχανιών και αγορών κοινού ενδιαφέροντος. Είναι σαφές ότι η τεράστια, πλέον, οικονομική ανάπτυξη της Αιθιοπίας και οι καλές προοπτικές των εξαγωγών της ‒ειδικά των βόρειων περιοχών της, οι οποίες είναι πλούσιες σε κοιτάσματα‒ βραχυκύκλωναν από τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα περίκλειστο κράτος, ειδικά όταν οι σχέσεις με τους γείτονες είναι εχθρικές.
Η μέχρι πρόσφατα αρνητική κατάσταση των πολιτικών σχέσεων Αντίς Αμπέμπα και Ασμάρα ανάγκαζε την πρώτη να συνάψει συμφωνίες με τις εκάστοτε κυβερνήσεις στο Τζιμπουτί, στην Κένυα και στο Σουδάν, προκειμένου τα γεωργικά προϊόντα αλλά και τα μεταλλεύματά της να εξασφαλίζουν μια σχετικά γρήγορη και οικονομική πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Ο κορεσμός του λιμένα του Τζιμπουτί, ο οποίος αποτελεί ένα ασφαλές καταφύγιο για τις ναυτικές δυνάμεις πολλών κρατών στην περιοχή, η έξαρση της εγκληματικότητας στον κόλπο του Άντεν, αλλά και στις θαλάσσιες περιοχές της νότιας Υεμένης, και κυρίως η ανάπτυξη της παραγωγής και των εξορύξεων στις βόρειες επαρχίες της Αιθιοπίας ανάγκασαν την κυβέρνηση να προσπαθήσει και τελικά να επιτύχει μια ευνοϊκή συμφωνία για την πρόσβαση των αιθιοπικών εξαγωγών στον λιμένα του Άσαμπ.
Στόχος της Αιθιοπίας είναι η μείωση του χρόνου και του κόστους για τη μεταφορά αγαθών και προϊόντων όπως ο καφές, τα δημητριακά, η ποτάσα, το πετρέλαιο, αλλά και ευπαθών προϊόντων, όπως λαχανικά και άνθη, που προορίζονται κυρίως για τη γειτονική Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα.
Η Αιθιοπία προσβλέπει, κατ’ αυτόν τον τρόπο, στην εξασφάλιση και κυρίως στη διατήρηση μιας σταθερής πρόσβασης σε έναν λιμένα που μπορεί να υποδεχτεί ακόμα και μεγάλης χωρητικότητας εμπορικά πλοία, χωρίς να «εκβιάζεται» με αύξηση τελών και δασμών από τις γειτονικές χώρες που εκμεταλλεύονται την ανάγκη της. Επιπλέον, η υπερανάπτυξη των εξαγωγών της περίκλειστης χώρας μέσω του Τζιμπουτί απαιτούσε την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής και νέων συστημάτων συνδυασμένων μεταφορών, που συνεπαγόταν τεράστια κονδύλια για την Αντίς Αμπέμπα.
Η Ερυθραία, με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνει όχι μόνο την αναγκαία βελτίωση των σχέσεων με την Αιθιοπία, αλλά και με τις αραβικές χώρες, με τις οποίες η τελευταία έχει εξαιρετικές διπλωματικές και κυρίως εμπορικές σχέσεις. Επίσης, προσδοκά στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για τον δοκιμαζόμενο λαό της, αλλά και στην κατασκευή ‒με ξένη χρηματοδότηση‒ εργοστασίων μεταποίησης και διυλιστηρίων κοντά στον λιμένα. Έτσι, η Ερυθραία εξασφαλίζει την καλύτερη γειτνίαση με το κάποτε αδερφό κράτος της Αιθιοπίας, προσφέροντας δυνατότητες ανάπτυξης στις οικονομικά υποτονικές, αν όχι εγκαταλελειμμένες, νότιες επαρχίες της, καθώς και τη βελτίωση των οδικών της υποδομών, που είχαν εγκαταλειφθεί τα τελευταία χρόνια, απομονώνοντας τις ακριτικές της περιφέρειες από την πρωτεύουσα Ασμάρα.
Η νέα τάξη πραγμάτων στην Αφρική απαιτεί συμμαχίες και συμπράξεις, ενώ η οικονομική ανέλιξη της Αιθιοπίας, σε συνδυασμό με την αύξηση των εξαγωγών της, μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για την ανασυγκρότηση και της Ερυθραίας. Ας μην ξεχνάμε ότι εμείς οι Έλληνες κάποτε είχαμε σημαντικότατη παρουσία στα δύο αυτά κράτη και ακόμα και σήμερα οι διπλωματικές και εμπορικές μας σχέσεις είναι άριστες. Μεγάλες ευκαιρίες γεννιούνται και πάλι (;).
Άρθρο από το ανασκοπικό τεύχος Ιανουαρίου 2019 των Ναυτικών Χρονικών, σελ. 106.
