Του καπτ. Γεώργιου Γεωργούλη
Έχει πρόσφατα παρατηρηθεί αύξηση περιστατικών κράτησης πλοίων από το πολεμικό ναυτικό της Ινδονησίας ενώ αυτά είναι αγκυροβολημένα στα ύδατα γύρω από το νησί Bintan, στο ανατολικό τμήμα των Στενών της Σιγκαπούρης. Το Bintan είναι ένα δημοφιλές μέρος για να αγκυροβολήσει πλοίο που δεν έχει ναύλο σε αναμονή οδηγιών ταξιδίου(waiting orders) , και επειδή είναι κοντά στις ζώνες διαχωρισμού θαλάσσιας κυκλοφορίας (Separation Traffic Zones) της Σιγκαπούρης, εύκολα μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στα ύδατα στης Σιγκαπούρης, όμως στην πραγματικότητα είναι εντός των τοπικών υδάτων της Ινδονησίας.
Σύμφωνα με το τοπικό γραφείο της ναυτιλιακής λέσχης SKULD μέχρι σήμερα είναι γνωστές 20 περιπτώσεις κρατήσεων σε όλη την Ινδονησία . Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, στην πλειοψηφία τους όμως αφορούν στην παράνομη αγκυροβολία.
Πρόκειται για μια πρόσφατη εξέλιξη και ο τρόπος αντιμετώπισης της κράτησης των πλοίων δεν έχει ακόμα προσδιορισθεί με αποτέλεσμα τεράστιες καθυστερήσεις. Το ναυτικό της Ινδονησίας απαιτεί νομική εκπροσώπηση του πλοίου. Ο κυριότερος λόγος της παράβασης είναι η δυσκολία εντοπισμού των χωρικών υδάτων της Ινδονησίας. Πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν των διαχειριστών των πλοίων ότι μόλις το πλοίο βρεθεί στο στενό Malacca και σε όλη τη διάρκεια του διάπλου των Στενών της Σιγκαπούρης μέχρι την είσοδό του στη θάλασσα της Νότιας Κίνας, χώρες όπως η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη και η Ινδονησία διεκδικούν τα χωρικά ύδατα. Το 2014 όμως υπήρξε συμφωνία μεταξύ Σιγκαπούρης και Ινδονησίας για τα χωρικά ύδατα (φωτό).
Μόνο όταν το πλοίο διέρχεται μέσω των χωρικών υδάτων χωρίς να σταματήσει, τότε αυτό δεν υπόκειται στη δικαιοδοσία της χώρας που διεκδικεί τα χωρικά ύδατα. Το δικαίωμα της “αβλαβούς διέλευσης” διασφαλίζεται στο άρθρο 17 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS). Ωστόσο, το πέρασμα πρέπει να είναι συνεχές και ταχύτατο (άρθ.18.2). Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι το πλοίο δεν μπορεί να σταματήσει παρά μόνο όταν αναγκάζεται να σταματήσει για λόγους ασφάλειας ή κινδύνου.
Στον κανόνα της αβλαβούς διέλευσης δεν εμπίπτει η επιχείρηση μεταφόρτωσης από πλοίο σε πλοίο ακόμα και αν τα πλοία δεν σταματάνε ποτέ, όπως επίσης η αλλαγή πληρώματος και η παραλαβή τροφίμων και εφοδίων.
Όταν ένα πλοίο βρίσκεται εντός των χωρικών υδάτων της Ινδονησίας πρέπει σύμφωνα με τον τοπικό νόμο να αποκτήσει ελευθεροκοινωνία με την χώρα ακόμα και αν είναι απλά αγκυροβολημένο και δεν έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες της χώρας για οποιαδήποτε δραστηριότητα. Για το σκοπό αυτό πρέπει να υποδειχθεί πράκτορας από τη διαχειρίστρια εταιρία του πλοίου. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να σημειωθεί ότι το πολεμικό ναυτικό της Ινδονησίας έχει χρησιμοποιήσει όπλα για να επιβάλλει τις κρατήσεις.
Στο πλαίσιο τα πλοία να προστατεύονται από τέτοιες κρατήσεις χωρίς λόγο, καλό είναι ενημερώνονται από τους πράκτορες της Σιγκαπούρης για την ακριβή χαρτογράφηση των χωρικών υδάτων και την αποφυγή της αγκυροβολίας στα χωρικά ύδατα της Ινδονησίας, ειδικά στην περίπτωση αγκυροβολίου αναμονής οδηγιών (waiting orders). Στην περίπτωση που κρατηθεί το πλοίο πρέπει να ενημερωθεί άμεσα ο τοπικός εκπρόσωπος του αλληλασφαλιστικού οργανισμού (P and I club) ώστε να απελευθερωθεί το πλοίο στον ταχύτερο χρόνο.
