Η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα, η πρώτη επίσημη επίσκεψη Τούρκου Προέδρου εδώ και 65 χρόνια, αποτελεί ιστορικό ορόσημο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις οι οποίες έχουν περάσει από πολλές «φουρτούνες» εδώ και δεκαετίες.
Η Τουρκία του Ερντογάν επιδιώκει σταθερά να πρωταγωνιστεί τόσο στην Μέση Ανατολή – όπου γεωστρατηγικά διατηρεί θέση-κλειδί, όσο και στην Ευρώπη, όπου οι κεμαλικές πολιτικές των περασμένων δεκαετιών, που είχαν ως βάση της πολιτικής τους τη σταθερή προσήλωση στις «αξίες» και τα «ήθη» της Ευρώπης, ανήκουν πλέον μάλλον στο παρελθόν. Επιπλέον, η επαναπροσέγγιση Ρωσίας-Τουρκίας έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για τις σχέσεις Άγκυρας- Ουάσιγκτον με την πρόσφατη επιθετικότητα του ίδιου του Ερντογάν προς τις ΗΠΑ, μετά την υπόθεση του Ρεζά Ζαράμπ αλλά και τη «φιλική» διάθεση που φαίνεται να έχει το Καπιτώλιο προς τους Κούρδους του Ιράκ και της Συρίας. Την ίδια ώρα, οι παραδοσιακά καλές σχέσεις της Τουρκίας με το σιιτικό Ιράν προκαλούν το σκεπτικισμό των υπόλοιπων σουνιτικών ισλαμικών χωρών, δημιουργώντας τελικά ένα μείγμα πολιτικών ευκαιριών που ο Ερντογάν επιδιώκει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσον η τουρκική κοινωνία και η οικονομία δύναται να ακολουθήσει τον ηγέτη της στο μαξιμαλιστικό δρόμο που ακολουθεί. Το περσινό δημοψήφισμα δεν υπήρξε τελικά «περίπατος» του «ναι», όπως υπολόγιζε ο Τούρκος Πρόεδρος, όπου έχασε τα σημαντικότατα μεγάλα αστικά κέντρα (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη) και τελικά η επικράτηση του «όχι» προήλθε από τις παραδοσιακά ερντογανικές κεντρικές επαρχίες όπου είναι έντονο το μουσουλμανικό στοιχείο και που μάλλον είναι ο συνδετικός κρίκος του Ερντογάν με τη «μάζα» της Ανατολής. Οι εκλογές του 2019 ωστόσο ήδη προβληματίζουν το κυβερνητικό στρατόπεδο για τα ποσοστά του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) αλλά και διπλωματικούς κύκλους και αναλυτές που φοβούνται για την επόμενη μέρα του ασθμαίνοντος γίγαντα στην Εγγύς Ανατολή. Αντίστοιχους αλλά πολύ πιο έντονους και άμεσους προβληματισμούς δημιουργεί και η εικόνα της τουρκικής οικονομίας τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Ο πληθωρισμός ανέρχεται πλέον σε σχεδόν 13%- σε υψηλά 9 ετών δηλαδή χωρίς σημάδια βελτίωσης- και η ανεργία παραμένει επίμονα και επίπονα για αρκετές περιοχές της ανατολικής περιφέρειας, πάνω από 10%, παρά τη συνεχή (ίσως και πλασματική;) οικονομική υπερ- ανάπτυξη των τελευταίων ετών. Παράλληλα, οι συνεχείς πολιτικές παρεμβάσεις στην νομισματική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, δημιουργούν συνεχείς αναταράξεις στη τουρκική λίρα επηρεάζοντας αντίρροπα εισαγωγές και εξαγωγές.
Είναι γεγονός ότι η εν πολλοίς αλλοπρόσαλλη πολιτική Ερντογάν οδηγεί με σταθερά βήματα την Τουρκία σε θολά νερά, στηριζόμενη σε εξαιρετικά λεπτές ισορροπίες εντός και εκτός, τηρώντας αμφιθυμική αν όχι διπολική συμπεριφορά, που αφενός θέλει να ικανοποιήσει τα πλήθη αλλά και τους επιχειρηματίες στα μεγάλα αστικά κέντρα. Και είναι πιθανό ότι αν δεν καταφέρει να θέσει πολιτικές προτεραιότητες που να διασφαλίζουν την καλή εικόνα της Τουρκίας προς τα έξω αλλά και την πολιτική και οικονομική της σταθερότητα, η γειτονική χώρα θα οδηγηθεί σε μια ιδιότυπη απομόνωση. Στη χώρα μας πάντως ο Τούρκος Πρόεδρος έρχεται με πολλούς υπουργούς, επιχειρηματίες και δημοσιογράφους κρατώντας πολλά «δώρα» και διατυμπανίζοντας πολλές υποσχέσεις. Η καλή γειτνίαση των δύο κρατών είναι προς το συμφέρον όλων σαφώς, αλλά ας κρατάμε μικρά καλάθια…
Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ/IGOR KOVALENKO
