Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το κόστος της ρύπανσης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων από πλαστικά ανέρχεται σε $13 δισ. ετησίως. Τα πλαστικά αποτελούν το 80% των αποβλήτων που βρίσκονται στους ωκεανούς, αλλά μόλις το 1% βρίσκεται στην επιφάνεια. Το υπόλοιπο βυθίζεται, απειλώντας θαλάσσιους οργανισμούς και θέτοντας σε κίνδυνο την τροφική αλυσίδα.
Μέχρι στιγμής, στο πλαίσιο της γενικότερης προσπάθειας για την προστασία του περιβάλλοντος και την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής, έχουν ληφθεί μέτρα από διάφορες κυβερνήσεις με σκοπό τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων, όπως η απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης. Τα μέτρα αυτά, αν και προς τη σωστή κατεύθυνση, σίγουρα δεν μπορούν να αποτελέσουν την οριστική λύση στο πρόβλημα.
Τα πλαστικά δεν είναι βιοδιασπώμενα, με αποτέλεσμα να μολύνουν το περιβάλλον και να καταστρέφουν τα οικοσυστήματα. Η λύση για το μείζον αυτό περιβαλλοντικό πρόβλημα φαίνεται πως κρύβεται σε ορισμένους μικροοργανισμούς. Πιο συγκεκριμένα, διάφορες έρευνες αποδεικνύουν ότι υπάρχουν οργανισμοί, κυρίως βακτήρια και μύκητες, που είναι ικανοί να μεταβολίζουν το πλαστικό και να παράγουν ενέργεια από αυτό. Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από πενήντα, με τους επιστήμονες να τους προσδίδουν την ονομασία plastivores για τις μοναδικές ιδιότητες που έχουν. Πρόσφατα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Brandon στον Καναδά ανακάλυψαν ότι κάποια έντομα έχουν τη δυνατότητα να πέπτουν το πολυαιθυλένιο, που αποτελεί το βασικό πλαστικό στις πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Ειδικότερα, οι προνύμφες (κάμπιες) του λεπιδόπτερου wax moth μπορούν να τρώνε και να χωνεύουν το εν λόγω πλαστικό, πιθανότατα με τη βοήθεια του μικροβιώματός τους ‒ μικροοργανισμοί που ζουν στο πεπτικό τους σύστημα.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα έχουν ανοίξει νέες προοπτικές για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Οι ερευνητές πλέον επικεντρώνονται στο να ανακαλύψουν τους μηχανισμούς με τους οποίους τα συγκεκριμένα έμβια όντα μπορούν να βιοδιασπάσουν το πλαστικό, και από σκουπίδι να το καταστήσουν και πάλι πρώτη ύλη. Με την καλύτερη κατανόηση των συγκεκριμένων μηχανισμών, θα είναι ένα βήμα πιο κοντά στο να δώσουν οριστική λύση στο σημαντικό και χρόνιο περιβαλλοντικό πρόβλημα.
Φωτό: Brian Yurasits/Unsplash
