Της Μαρίας Μπερτζελέτου, Ναυτιλιακής Αναλύτριας
Ο Ιανουάριος του νέου έτους δε προμηνύει θετικές ενδείξεις για το υπόλοιπο της νέας χρονιάς στην παγκόσμια οικονομία, καθώς οι αναδυόμενες οικονομίες δημιουργούν συνεχόμενη καθοδική πίεση στο σύνολο της οικονομικής ευρωστίας. Η Κίνα συνεχίζει να κινεί τα νήματα των εξελίξεων και προβάλλει ρυθμούς ανάπτυξης μη υποσχόμενους για την ανάρρωση της παγκόσμιας οικονομίας και της ναυλαγοράς.
Στην ευρωζώνη, διαφαίνεται η τάση για νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεδομένου την αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές και την αβεβαιότητα σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Ωστόσο, η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια δανεισμού στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα τους με τον πρόεδρο της, Μάριο Ντράγκι, να εξηγεί ότι έχουν ενταθεί και πάλι οι απειλές για την οικονομία εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας σχετικά με τις αναπτυξιακές προοπτικές των οικονομιών των αναδυόμενων αγορών, αναταραχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στις αγορές πρώτων υλών αλλά και των γεωπολιτικών απειλών. Το 2016 έχει αποδειχτεί μέχρι στιγμής μοιραίο για τα χρηματιστήρια δεδομένου της υποχώρησης των τιμών του πετρελαίου κατά 30% από τις 4. Ιανουαρίου, ενώ η Κίνα σημείωσε για το 2015, το χαμηλότερο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης από το 1990.
Σοβαρά ερωτηματικά γεννιούνται για την απειλή από την Κινέζικη ανάπτυξη. Ο κύριος προβληματισμός είναι αν πλησιάζουμε στο τέλος της τριακονταετούς ανάπτυξης της Κίνας με αποτέλεσμα να περιορίζεται η δυνατότητά της να κινεί την παγκόσμια ανάπτυξη με εισαγωγές, εξαγωγές και αγορές εμπορευμάτων. Υπάρχει μια ανησυχία ότι η Κίνα δεν αναπτύσσεται καθόλου δεδομένου της υποτίμησης του γιουάν και την πτώση των τιμών των μετοχών στη Σαγκάη κατά 40% από τον Ιουνίου του 2014.
Επιπλέον, στην αγορά του πετρελαίου επικρατεί μια τάση ότι έχει λήξει η εποχή που το πετρέλαιο κόστιζε 100 δολάρια το βαρέλι και επικρατεί αβεβαιότητα για τις χώρες που είχαν σχεδιάσει τον προϋπολογισμό της παραγωγής τους σε εκείνα τα επίπεδα.
Στο πλαίσιο του καθοδικού ρυθμού ανάπτυξης, η κυβέρνηση του Πεκίνου προχώρησε σε ένεση ρευστότητας ύψους 91,22 δις δολάρια στο τραπεζικό σύστημα και διαφαίνεται η προσπάθεια της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής κατά τρόπο πιο ευέλικτο και διακριτικό από μια ακόμα μείωση των επιτοκίων.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιβεβαιώνει ότι η φετινή χρονιά θα είναι χρονιά μεγάλων προκλήσεων και προχωρά σε υποβάθμιση των προβλέψεών του για την παγκόσμια οικονομία κατά 0.2% και ειδικότερα στο 3.4% από 3.6% προηγουμένως και συγκριτικά με το ρυθμό ανάπτυξης 3.1% το 2015. Για την Κίνα, εκτιμάται ρυθμός ανάπτυξης στο 6.3% για τη φετινή χρονιά και 6% για την επόμενη. Η κυβέρνηση της Κίνας θα αναγκαστεί να υιοθετήσει μια πιο ευέλικτη δημοσιονομική πολιτική προκειμένου να διατηρήσει το ρυθμό ανάπτυξης σε ένα επιθυμητό επίπεδο.
Στην παγκόσμια ναυλαγορά, η αγορά των bulkers συνεχίζει να βιώνει ιστορικά κρίσιμες στιγμές με το γενικό δείκτη Baltic Dry Index να παρουσιάζει κατακόρυφη πτώση για 13 συνεχόμενες μέρες και να διαμορφώνεται σε ολοένα και χαμηλότερα επίπεδα.
Ο γενικός δείκτης τερμάτισε την Παρασκευή στις 355 μονάδες με τα επίπεδα ναύλων στο μεγαλύτερο μέγεθος capesize, να διαμορφώνονται σε $2,800/ημέρα και στο μέγεθος panamax $2,700/ημέρα. Τα αποθαρρυντικά στοιχεία για την ανάπτυξη της Κίνας δε δημιουργούν αισιοδοξία για ανατροπή στη ναυλαγορά των bulkers. Το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς θα παραμείνει εξαιρετικά κρίσιμο δεδομένου του Κινέζικου νέου έτους στις 8 Φεβρουαρίου.
Βασικός προβληματισμός της τωρινής κρίσης συγκριτικά με κρίσιμες εποχές που έχει βιώσει η ναυλαγορά σε προηγούμενες δεκαετίες είναι αν για τη σημερινή κρίση ενοχοποιείται περισσότερο η κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας ή υπερπροσφορά των πλοίων.
Στη ναυλαγορά των tankers, η τιμή του Brent συνεχίζει να ωφελεί την άνθιση των λειτουργικών εσόδων των πλοίων, καθώς υποκινεί ολοένα και περισσότερο τη ζήτηση χωρητικότητας των πλοίων. Η τιμή του brent παραμένει σε περίπου $30/βαρέλι (70% κάθοδο τους τελευταίους 18 μήνες) και παρουσιάζει αύξηση μόνο $4/βαρέλι από το χαμηλό ιστορικό 12-ετίας που πλησίαζε τα $26/βαρέλι. Η πρόσφατη άρση των κυρώσεων από το Ιράν δε δημιουργεί εύφορο έδαφος για ανάρρωση της τιμής. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας πιθανολογεί περαιτέρω πτώση των τιμών του μαύρου χρυσού επικαλούμενη την αύξηση παραγωγής από το Ιράν που συνεπάγεται πλημμύρα υπερπροσφοράς στην παγκόσμια αγορά.
Προεξοφλεί ότι το 2016 θα είναι το τρίτο συναπτό έτος που θα χαρακτηρίζεται από πλεόνασμα στην αγορά πετρελαίου, καθώς η άρση των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης θα προκαλέσει έντονους ανταγωνισμούς μεταξύ πετρελαιοπαραγωγών χωρών για το μερίδιό τους στην παγκόσμια αγορά. Υπολογίζει, μάλιστα, το πλεόνασμα στο 1 εκατ. βαρέλια «μαύρου χρυσού» την ημέρα, περίπου στο ήμισυ δηλαδή του σημερινού πλεονάσματος, καθώς αναμένεται μείωση της παραγωγής από τις χώρες εκτός ΟΠΕΚ.
Τα επίπεδα ναυλαγοράς στα μεγάλα μεγέθη πλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου συνεχίζουν να παρουσιάζουν θετική εικόνα με μια μικρή υποχώρηση. Ο δείκτης Baltic Dirty Tanker Index που καθρεφτίζει την απόδοση της ναυλαγοράς των crude tankers διακυμαίνεται σε επίπεδα κάτω από τις 900 μονάδες, ενώ την περασμένη βδομάδα παρουσίαζε αύξηση πάνω από το όριο αυτό.
Στη διαδρομή AG – USG, τα επίπεδα ναυλαγοράς WS διακυμαίνονται περίπου στις 42 μονάδες – $34,000/ημέρα, ενώ τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου επικρατούσε ανοδική τάση προς τις 60 μονάδες – $49,000/ημέρα.
Στη ναυλαγορά των containers, ο δείκτης Shanghai Container Freight Index παρουσιάζει αυτή την εβδομάδα πάλι καθοδική πίεση προς τις 600 μονάδες, ενώ την περασμένη βδομάδα είχε παρουσιάσει άνοδο προς τις 700 μονάδες. H προοπτική για άνοδο του δείκτη προς τις 1,000 μονάδες δεν εκτιμάται εφικτή τους επόμενους μήνες δεδομένου της κρίσης στη διαδρομή Ασία – Ευρώπη.
