Page 148 - ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ - AUGUST 2023

Ο ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΦΥΡΑ

ο μόνος που θα έρθει αντιμέτωπος με τις σει τον χειρισμό πρυμνιοδέτησης με πλήρες
όποιες κυρώσεις. Αν δούμε όμως τα πράγματα και λεπτομερές σχέδιο. Και ενώ το πλοίο είχε
από μια περισσότερο ρεαλιστική προσέγγιση, σχεδόν περάσει την είσοδο του λιμανιού, κάτι
ίσως τελικά αλλάξουμε άποψη. Είναι καιρός να συνέβη. Με βάση την εικόνα που περιγράψαμε,
δούμε κάτω από ποιες συνθήκες ο πλοίαρχος τι είναι πιο πιθανό; Δεν μπορούμε με βεβαιό-
της ακτοπλοΐας επιχειρεί και αν τελικά κάποιες τητα να πούμε τι ακριβώς συνέβη, δεν είμαστε
φορές αναγκάζεται στο λάθος. Πρώτα, λοιπόν, στην ομάδα διερεύνησης του περιστατικού,
πρέπει να αναρωτηθούμε τα ακόλουθα: μπορούμε όμως να κατανοήσουμε τις συνθή-
• Είναι ο πλοίαρχος ο πραγματικά υπόλογος κες κάτω από τις οποίες ο πλοίαρχος καλείται
στον βαθμό που του αποδίδεται η ευθύνη; να πράξει το καθήκον του. Είναι πολύ πιθανόν
• Ή μήπως ο πλοίαρχος καλείται να ανταπο- ένα μικρό σκάφος να πλησίασε επικίνδυνα το
κριθεί σε πολύ δύσκολες και, όχι σπάνια, πλοίο, ίσως για να θαυμάσει το μέγεθός του.
επικίνδυνες καταστάσεις για το πλοίο του Ο πλοίαρχος όμως δεν μπορεί να γνωρίζει τον
και τους επιβάτες του; λόγο της αιφνίδιας αλλαγής της πορείας του,
• Και, τέλος, έχει τη δυνατότητα αντίδρα- με αποτέλεσμα να προσπαθήσει να αποφύγει
σης όταν ο κίνδυνος είναι άμεσος και η μια μοιραία σύγκρουση για το μικρό σκάφος.
επιλογή να αποφύγει ένα μεγάλο ατύχημα Η πρόληψη τέτοιων ενεργειών είναι καθήκον
δεν υπάρχει; των αρχών του λιμανιού. Θυμάμαι από τη δική
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, για να μου εμπειρία τον δίαυλο του λιμανιού Fawley
δημιουργηθεί μια πιο ρεαλιστική εικόνα της στην Ουαλία: ενώ ήταν γεμάτο με κάθε λογής
κατάστασης. σκάφη και το πλοίο (ένα μεγάλο ULCC) διέπλεε
Ομολογουμένως, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος τον δίαυλο, δύο σκάφη της ακτοφυλακής απο-
είναι οι μήνες που κορυφώνεται η τουριστική μάκρυναν όλα τα μικρά πλοία από την τεράστια
κίνηση προς όλα τα νησιά της χώρας, όπως πλώρη, η οποία μπορεί να ήταν αξιοθέατο αλλά
Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Σποράδες, Βόρειο θα μπορούσε επίσης να γίνει πολύ επικίνδυνη
Αιγαίο, Ιόνιο και φυσικά Κρήτη. Αυτή η κορύ- για ένα μικρό σκάφος και τους επιβαίνοντες.
φωση συνεπάγεται και αύξηση των ακτοπλοϊ- Άλλη μια παράμετρος που ασκεί μεγάλη πίεση
κών συνδέσεων από και προς τον Πειραιά, το στους πλοιάρχους και στα πλοία είναι οι διοι-
κεντρικό λιμάνι της χώρας, από και προς τα κητικές κυρώσεις (το πρόστιμο), ακόμη και
λιμάνια της υπόλοιπης ηπειρωτικής χώρας και για ολιγόλεπτη απόκλιση απόπλου ή κατάπλου
τέλος τις ενδονησιωτικές συνδέσεις (island από το πρόγραμμα δρομολόγησης. Ας αναλογι-
hopping). Στην παραπάνω κίνηση πρέπει επίσης στούμε την πιθανότητα παράλειψης ή λάθους ή
να προστεθεί και η πολύ αυξημένη κίνηση των και απόκλισης από τις διαδικασίες ασφαλείας
ιστιοπλοϊκών σκαφών αναψυχής, μικρών και προκειμένου να καταπλεύσει/αποπλεύσει χωρίς
μεγάλων γιοτ και κάθε λογής σκαφών αναψυχής καθυστέρηση το πλοίο και επιβαρυνθεί με πρό-
μικρών και πολύ μικρών διαστάσεων, τα οποία στιμο ο πλοίαρχος (το οποίο είναι ονομαστικό).
κινούνται σχεδόν ανεξέλεγκτα μέσα στα όρια Προτείνονται, λοιπόν, τα ακόλουθα διορθωτικά
(εσωτερικά και εξωτερικά) του λιμανιού. μέσα:
Από την άλλη μεριά, τα πλοία της ακτοπλο- • Δέκα λεπτά πριν από την είσοδο/έξοδο
ΐας έχουν λεπτομερές σχέδιο κατάπλου στο των πλοίων της ακτοπλοΐας, να μην υπάρ-
λιμάνι και, εκτός από την επικοινωνία με τη χει κίνηση μικρών σκαφών.
διαχείριση της κίνησης στο λιμάνι σχετικά με • Ιστιοφόρα στα όρια του λιμανιού να κινού-
τον κατάπλου, οι κινήσεις πριν από την είσοδο νται με τη μηχανή και όχι τα πανιά (όταν
στο λιμάνι είναι προγραμματισμένες με λεπτο- ιστιοπλοούν, δεν έχουν απόλυτο έλεγχο
μέρεια. Επίσης, υπάρχει σχεδιασμός και για τη της κίνησης του σκάφους και τους παρα-
διαχείριση έκτακτης κατάστασης, όπως αντι- χωρείται προτεραιότητα, βάσει κανονισμών
μετώπιση βλάβης, ακόμη και εγκατάλειψη του COLREG).
σχεδίου κατάπλου εφόσον απαιτηθεί (abort • Αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά
entrance point) σε συγκεκριμένο σημείο, διοικητικές κυρώσεις στον πλοίαρχο για
πέραν του οποίου δεν μπορεί να αποφευχθεί καθυστέρηση απόπλου.
η είσοδος. Συνοψίζοντας είναι βέβαιο ότι έχουμε μια
Ας δοκιμάσουμε τώρα να ενώσουμε τις δύο ρεαλιστικότερη εικόνα για το περιβάλλον λει-
εικόνες μαζί. Σάββατο πρωί, Ιούλιο μήνα, σκάφη τουργίας των πλοίων της ακτοπλοΐας, ώστε να
πάνε και έρχονται (εκτός από τα ενδονησιωτικά, κατανοούμε τις δυσκολίες μέσα στις οποίες
τα τακτικής δρομολόγησης με την Τουρκία), επιχειρούν οι πλοίαρχοι και τα πληρώματα
ετοιμάζεται να εισέλθει και το μήκους σχεδόν με επαγγελματισμό και στον μέγιστο βαθμό
200 μ. πλοίο της ακτοπλοΐας και να εκτελέ- ασφάλειας.

148