Στο επίκεντρο νέων γεωπολιτικών εντάσεων και διαφωνιών ανάμεσα στις ΗΠΑ και τον Παναμά βρίσκεται τις τελευταίες εβδομάδες η Διώρυγα του Παναμά. Συγκεκριμένα, στις 21 Δεκεμβρίου του 2024, ο νεοεκλεγείς Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, εξαπέλυσε ευθεία βολή κατά της κυβέρνησης του Παναμά κατηγορώντας τη για χρέωση υπέρογκων τελών.

Ειδικότερα, ο ηγέτης των ΗΠΑ προέβη σε μία σπάνια τοποθέτηση, καθώς άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να απαιτήσει από τη χώρα-σύμμαχο να παραδώσει στις ΗΠΑ τον έλεγχο του καναλιού. Μάλιστα σε πρόσφατη συνέντευξή του, ερωτηθείς αν θα απέκλειε τη χρήση στρατιωτικού ή οικονομικού εξαναγκασμού για να πετύχει τον στόχο του, ο Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος απάντησε «όχι». «Όχι, δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω για κανένα από αυτά τα δύο, αλλά μπορώ να πω το εξής: τα χρειαζόμαστε για την οικονομική μας ασφάλεια», δήλωσε.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο επιβεβαίωσε από την πρώτη στιγμή την εθνική κυριαρχία της χώρας του επί της διώρυγας. «Κάθε τετραγωνικό μέτρο της Διώρυγας του Παναμά και η γύρω περιοχή ανήκουν στον Παναμά και θα συνεχίσουν να του ανήκουν», είπε ο Μουλίνο και πρόσθεσε ότι η παραχώρηση της υποδομής στη χώρα του είναι «αμετάκλητη κατάκτηση».

Επιπλέον, ο υπουργός Εξωτερικών του Παναμά Χαβιέρ Μαρτίνες-Ατσά επισήμανε την Τετάρτη 8 Ιανουαρίου ότι η εθνική κυριαρχία του Παναμά στη διώρυγά του είναι μη διαπραγματεύσιμες.

Σε κάθε περίπτωση, η εν λόγω διαμάχη εγείρει ανησυχίες σε διεθνές επίπεδο. Η Διώρυγα του Παναμά αποτελεί ζωτικής σημασίας θαλάσσια αρτηρία για τη διεθνή ναυτιλία και το παγκόσμιο εμπόριο, επομένως οποιαδήποτε αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς ή στη διαχείρισή της θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα επηρεάσουν την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και την οικονομική σταθερότητα.

Παράλληλα, ανησυχία στην πολιτική σκηνή έχει προκαλέσει η στάση του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την Γροιλανδία. Ο επόμενος Προέδρος των ΗΠΑ δήλωσε και σε αυτή την περίπτωση πρόθυμος να χρησιμοποιήσει οικονομική ή και στρατιωτική ισχύ για να αποκτήσει τον έλεγχο της Γροιλανδίας. Από την πλευρά της η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντρικσεν δήλωσε ότι «η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς», απορρίπτοντας τις προτάσεις του Τραμπ για την αγορά του νησιού.

*Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ