Με αφορμή την εορταστική τελετή κοπής πίτας που έλαβε χώρα στο Λονδίνο παρουσία του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Νικήτα, της Βρετανίδας υπουργού Επιστημών και Επενδυτικής Στρατηγικής Nusrat Ghani του γενικού γραμματέα του ΙΜΟ, Kitack Lim, της προέδρου της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνας Τραυλού και του προέδρου της ΕΕΝΜΑ, Χαράλαμπου Σημαντώνη, ο πρόεδρος του Greek Shipping Co-operation Committee, κ. Χαράλαμπος Φαφαλιός, στην ομιλία του υπογράμμισε τις κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλία και η οικονομία καθώς και τις σημαντικότερες εξελίξεις που κατέγραψε ο κλάδος το προηγούμενο έτος.
Ναυλαγορές
Το 2022 ήταν ένα έτος σημαντικών αλλαγών στα επίπεδα των ναύλων, με ενδεικτικά παραδείγματα την αγορά των containerships και εκείνη των υγραεριοφόρων. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των containerships, το orderbook βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ενώ οι ναύλοι πλέον σε κατά περίπου 80%-90% χαμηλότερα επίπεδα από την κορύφωσή τους.
Εκτός αυτού, θετική πορεία κατέγραψε και η αγορά των car carriers, η οποία είχε βρεθεί υπό σημαντική πίεση εντός των πανδημικών ετών, ανέφερε ο κ. Φαφαλιός.
Από την άλλη, παρά την εντυπωσιακή πορεία της στις αρχές του 2022, η αγορά των bulk carriers αποδυναμώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους και επί του παρόντος βρίσκεται σε αναζήτηση μιας κινητήριας δύναμης που θα φέρει την ανάκαμψή της. Ακόμη, ο κ. Φαφαλιός σημείωσε ότι ο στόλος βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα που έχει βρεθεί ποτέ, γεγονός που καθιστά το orderbook μη αμελητέo, παρότι βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε άρδην τις ροές εμπορευμάτων σε παγκόσμια κλίμακα, με τον αντίκτυπο στη ναυτιλία να είναι σημαντικός λόγω της αναδιάταξης των routes. Το γεγονός ότι, πρότερα της εισβολής, οι ροές εμπορευμάτων από την Ουκρανία και τη Ρωσία κατέληγαν σε short-haul προορισμούς ευνόησε τα τονομίλια το 2022, με τα δεξαμενόπλοια και τα υγραεριοφόρα να βρίσκονται στο επίκεντρο της συγκεκριμένης εξέλιξης.
Οικονομία
Παρά την άνοδο των επιτοκίων, η αμερικανική οικονομία απεδείχθη ανθεκτική ενώ την ίδια ώρα παρά τις έντονες προκλήσεις η Άπω Ανατολή επιχειρεί την ανάκαμψή της στα προ πανδημίας επίπεδα. Ο ρόλος της στην παγκόσμια οικονομία είναι ιδιαίτερα κρίσιμος, λαμβάνοντας υπόψη τις επενδύσεις της εκτός των συνόρων της.
Από την άλλη, η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται μπροστά σε σημαντικούς σκοπέλους, που δεν έχουν επιτρέψει την ανάκαμψή της. Σημαντικότερες εξ’ αυτών η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός. Κατά τον κ. Φαφαλιό το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει να αποτελεί ένα σημαντικό εμπορικό κράτος σε ένα οικονομικό περιβάλλον που αλλάζει διαρκώς και οδηγείται από τον πληθωρισμό.
Απανθρακοποίηση
Εν μέσω των κρίσιμων προκλήσεων που αναφέρθηκαν, η ναυτιλία παραμένει αντιμέτωπη με την ανάγκη μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματός της. Όμως, το μέλλον της πρόωσης παραμένει ακόμη αβέβαιο, γεγονός που δυσχεραίνει οποιαδήποτε προσπάθεια. Όπως υπογραμμίζει ο κ. Φαφαλιός, η ναυτιλία αναμένει τους κατασκευαστές μηχανών και πλοίων να προτείνουν πραγματικές λύσεις με στόχο την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Το GSSC αναγνωρίζει την ανάγκη λήψης μέτρων από πλευράς ρυθμιστικών αρχών, όμως στηρίζει αποκλειστικά τις πρωτοβουλίες του IMO, καθώς η λήψη τοπικών/περιφερειακών μέτρων, όπως ενδεικτικά οι πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν δύναται να οδηγήσει στην πλήρη απανθρακοποίηση της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Φαφαλιό, απαιτείται μεσοπρόθεσμα ένα απλό μέτρο, όπως ένα levy στα καύσιμα, εωσότου ασφαλή εναλλακτικά καύσιμα καταστούν εμπορικά διαθέσιμα. Βραχυπρόθεσμα, απαιτείται υπομονή και αναγνώριση των πλεονεκτημάτων του EEXI. O CII, ο δείκτης λειτουργικής απόδοσης που αποτελεί την πιο πρόσφατη πρωτοβουλία του IMO, δεν φαίνεται να λαμβάνει την υποστήριξη ούτε των ναυλωτών ούτε των πλοιοκτητών, κατά τον πρόεδρο του Committee.
Ασφάλεια ναυτικών
Η ασφάλεια των ναυτικών που επανδρώνουν τα πλοία του παγκόσμιου στόλου είναι πρώτιστης σημασίας, γεγονός που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν εξετάζονται νέα καύσιμα και τεχνολογίες. Ενδεικτικό παράδειγμα η τοξικότητα της αμμωνίας και η έλλειψη επαρκών μέτρων ασφαλείας για να καταστεί ρεαλιστική επιλογή στο μέλλον της πρόωσης.
Παράλληλα, παρότι η πανδημία έχει υποχωρήσει έως ένα βαθμό, πολλές χώρες δεν έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να καταστεί εφικτός ο επαναπατρισμός ναυτικών. Η έλλειψη σεβασμού και υποστήριξης προς του ναυτικούς από πολλές κυβερνήσεις είναι εμφανής.
Nαυτιλία των Ελλήνων
Ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος βρίσκεται σε ρότα ανανέωσης, τόσο μέσω επενδύσεων στη second-hand αγορά όσο και μέσω παραγγελιών, οι οποίες μάλιστα σε σημαντικό βαθμό αφορούν πλοία που αξιοποιούν τεχνολογίες μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματός τους. Η τάση αυτή πιθανότατα θα ήταν ακόμη εντονότερη, εφόσον ήταν σαφές το καύσιμο το οποίο θα βρισκόταν στο επίκεντρο της ναυτιλιακής βιομηχανίας για τα επόμενα 20 έως 30 έτη.
Στο μέτωπο της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, ο κ. Φαφαλιός σημειώνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβει πρωτοβουλίες αναβάθμισής της. Μία από αυτές είναι να επιτραπεί η δημιουργία ιδιωτικών σχολών. Η εξέλιξη αυτή δύναται να έχει και οφέλη και για την ελληνική σημαία.
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη την ισχυρή θέση των Ελλήνων στον παγκόσμιο ναυτιλιακό στίβο, ο κ. Φαφαλιός σημείωσε ότι οι Έλληνες θα έπρεπε να έχουν ισχυρότερη φωνή σε ναυτιλιακά θέματα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ισχυρότερη εκπροσώπηση στον IMO.
Τέλος, ο κ. Φαφαλιός υπογράμμισε πως νιώθει ευγνώμων προς όλους όσους εργάζονται εντός της ναυτιλιακής βιομηχανίας και καθιστούν τόσο τη ναυτιλία των Ελλήνων όσο και την παγκόσμια τόσο αποδοτική και αποτελεσματική.
Φωτό: Κατερίνα Καλογεράκη
