Νέοι σκόπελοι αναδύονται για την παγκόσμια διατροφική επάρκεια, ακολουθώντας την ανακοίνωση της Μόσχας πως αναστέλλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας. Η απόφαση της Ρωσίας, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, οφείλεται σε επιθέσεις που δέχτηκε ο στόλος της στην Κριμαία.
Ειδικότερα, η Ρωσία υποστηρίζει ότι ο στόλος της δέχτηκε επίθεση από τηλεχειριζόμενα, μη επανδρωμένα surface vehicles, τα οποία χρησιμοποίησαν τον «ασφαλή διάδρομο» που προορίζεται για τη μεταφορά των σιτηρών. Μάλιστα, η Μόσχα πιθανολογεί πως ένα από αυτά εκτοξεύτηκε από πολιτικό πλοίο.
Υπό τις πρόσφατες εξελίξεις, η ρωσική αντιπροσωπεία που συμμετέχει από τις αρχές Αυγούστου στην Κωνσταντινούπολη στις επιθεωρήσεις πλοίων που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά θα αποσυρθεί «για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα», ανακοίνωσε επίσης το Κοινό Συντονιστικό Κέντρο (JCC), που έχει επιφορτιστεί με την επίβλεψη αυτής της διεθνούς συμφωνίας που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο.
Η απόφαση της Μόσχας προκάλεσε την αντίδραση της Ουκρανίας, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ, ενώ ο ΟΗΕ και η Τουρκία καταβάλλουν προσπάθειες για να σώσουν τη συμφωνία.
Λόγω του ρωσικού αποκλεισμού, είναι και πάλι «αδύνατον» να γίνουν εξαγωγές σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια, ανακοίνωσε το υπουργείο Υποδομών της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, επικαλούμενο ανακοίνωση του ουκρανικού υπουργείου, 218 πλοία θεωρούνταν «μπλοκαρισμένα» την Κυριακή 30 Οκτωβρίου. Τα 95 είχαν αναχωρήσει από ουκρανικούς λιμένες και ανέμεναν να ελεγχθούν προκειμένου να κατευθυνθούν προς τους τελικούς τους προορισμούς, 101 ανέμεναν να ελεγχθούν προκειμένου να πλησιάσουν τους ουκρανικούς λιμένες ενώ τα υπόλοιπα 22 ήταν φορτωμένα με αγροτικά προϊόντα και ανέμεναν να αναχωρήσουν από ουκρανικούς λιμένες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει τις προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ να κρατηθεί ζωντανή η συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, δήλωσε η Ναμπίλα Μασράλι, εκπρόσωπος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις και την Πολιτική Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία δήλωσε ότι τα εμπορικά πλοία δεν μπορούν να γίνουν ποτέ στρατιωτικός στόχος ή όμηροι, υπογραμμίζοντας ότι «η ροή των τροφίμων πρέπει να συνεχιστεί» βάσει της συμφωνίας από την οποία αποσύρθηκε η Ρωσία.
Η ανάρτηση στο Twitter του Αμίρ Αμπντουλά, του συντονιστή της πρωτοβουλίας σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας, έγινε αφού Τουρκία και Ουκρανία κατέληξαν με τον ΟΗΕ σε ένα σχέδιο για τα πλοία που αναμένουν να χρησιμοποιήσουν τον διάδρομο που δημιουργήθηκε βάσει της συμφωνίας.
Την Κυριακή 30 Οκτωβρίου δεν υπήρξε καμία κίνηση φορτηγών πλοίων που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά, όπως ανακοίνωσε το Κέντρο Κοινού Συντονισμού (JCC) το οποίο επιβλέπει την εφαρμογή της συμφωνίας. Πάντως, τα Ηνωμένα Έθνη, η Τουρκία και η Ουκρανία κατέληξαν το βράδυ της Κυριακής 30 Οκτωβρίου σε σχέδιο μετακίνησης για 14 πλοία που βρίσκονται στα τουρκικά χωρικά ύδατα.
Επιπλέον, σε ανακοίνωσή του, το Κοινό Κέντρο Συντονισμού (JCC) στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάζονται Ρώσοι, Ουκρανοί, Τούρκοι και προσωπικό του ΟΗΕ, ανέφερε ότι οι τρεις αντιπροσωπείες συμφώνησαν επίσης να γίνουν επιθεωρήσεις αύριο Δευτέρα σε 40 εξερχόμενα πλοία.
Ωστόσο, παρότι η Ρωσία ανέστειλε τη συμμετοχή της στη συμφωνία, προσβλέπει στις εξαγωγές των δικών της αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Επικαλούμενο δηλώσεις του Ρώσου υπουργού Γεωργίας Ντμίτρι Πατρούσεφ, το ρωσικό πρακτορείο TASS αναφέρει ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να εφοδιάσει με 500.000 τόνους σιτηρών τις χώρες που τα έχουν περισσότερο ανάγκη μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες, με τη βοήθεια της Τουρκίας.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν η Ουκρανία καταφέρει να εξάγει σιτηρά μέσω των χερσαίων εφοδιαστικών αλυσίδων στους Ευρωπαίους εταίρους της, το κενό της απώλειας των εξαγωγών από λιμένες της στη Μαύρη Θάλασσα δεν δύναται να καλυφθεί. Στο πλαίσιο αυτό, δικαιολογημένα επικρατεί ανησυχία για τη διατροφική επάρκεια, δεδομένου μάλιστα του γεγονότος ότι οι σοδιές το 2022 αντιμετώπισαν σημαντικές προκλήσεις με φόντο τις εκτεταμένες ξηρασίες σε Ευρώπη και Λατινική Αμερική.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
