Με αφορμή την πρόσφατη διάκριση του Kallichoron Art Boutique Hotel στα Greek Travel Awards, η δημοσιογραφική ομάδα των Ναυτικών Χρονικών συζητά με την Μαρία Μαυρουδή, General Manager της ξενοδοχειακής μονάδας στην Αστυπάλαια, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός, την τουριστική εποχικότητα και τις άγονες γραμμές, καθώς και τη συνεισφορά της ναυτιλίας στη διαμόρφωση της τουριστικής κίνησης στα νησιά του Αιγαίου.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις για τον ελληνικό τουρισμό το 2019;
To 2019 αναμένεται να είναι έτος προκλήσεων για τον ελληνικό τουρισμό. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει δυναμική, αλλά παράλληλα βλέπουμε τον πήχη να ανεβαίνει με τους ταξιδιώτες να αναζητούν μία ολοκληρωμένη εμπειρία στις διακοπές τους, όπως και τον ανταγωνισμό με άλλους προορισμούς.
Η Τουρκία ανακάμπτει και σε συνδυασμό με την πτώση της λίρας και την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο, αποτελεί έναν “value-for-money” προορισμό. Το ίδιο και η Ισπανία και βλέπουμε επίσης την Αίγυπτο να βρίσκεται σε τροχιά σταθεροποίησης και τουριστικής ανάπτυξης. Το Brexit συνεχίζει να αποτελεί αστάθμητο παράγοντα για την ψυχολογία των Βρετανών τουριστών και τις διακοπές τους. Οι Βρετανοί τουρίστες αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη τουριστική αγορά για την Ελλάδα. Ήδη οι προκρατήσεις στις μεγάλες αγορές-τροφοδότες του ελληνικού τουρισμού βρίσκονται σε κάμψη. Σε ανοδική πορεία βρίσκεται και η Αίγυπτος, που έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους καταδυτικούς προορισμούς της Μεσογείου. Συνεπώς, η Ελλάδα πρέπει να πείσει ότι πέρα από τον ήλιο και την θάλασσα που διαθέτει, αποτελεί και έναν “value-for-money” προορισμό.
Το ρεκόρ των αφίξεων πέρυσι δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη αύξηση της μέσης δαπάνης, κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίσει. Οι Έλληνες ξενοδόχοι έχουν προβεί το τελευταίο διάστημα σε σημαντικές επενδύσεις με σκοπό την αναβάθμιση των καταλυμάτων τους και προφανώς περιμένουν την αυξημένη απόδοση για να αποπληρώσουν την επένδυση. Και βλέποντας την μέση δαπάνη να μειώνεται, κάποια στιγμή πρέπει να αναρωτηθούμε εάν τελικά στην Ελλάδα στοχεύουμε σε lower budget ή premium ταξιδιώτες, ώστε οι ξενοδόχοι να κινηθούν ανάλογα.
Όσο σημαντικό είναι να προσφέρεται μία ολοκληρωμένη τουριστική εμπειρία στον ταξιδιώτη, τόσο σημαντικό είναι να διασφαλίζεται παράλληλα η ποιότητα ζωής για τους ίδιους τους κατοίκους. Η αύξηση των αφίξεων καθιστά αναγκαία τη συνολική διαχείριση των προορισμών ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό επισκεπτών, αλλά και να επιτυγχάνεται αειφόρος ανάπτυξη. Συνεπώς, απαιτούνται επενδύσεις με σκοπό την επάρκεια σε βασικές υποδομές, όπως είναι η υδροδότηση, η ηλεκτροδότηση, η καθαριότητα, η διαχείριση απορριμμάτων, η παροχή γρήγορου internet κτλ.
Όσο όμως συζητάμε για το αν η Ελλάδα αποτελεί έναν “value-for-money” προορισμό σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες, πρέπει να κατανοήσουμε όλοι και κυρίως η πολιτεία, τα δυσβάσταχτα κόστη που καλείται να πληρώσει ένας ξενοδόχος και κατά πόσο αυτά τα κόστη επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού. Η υψηλή φορολογία αποτελεί τροχοπέδη στην ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος σε συνδυασμό με την αύξηση του εργατικού κόστους και τον επιπλέον ανταγωνισμό από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Ένα άλλο θέμα αποτελεί η εύρεση αξιόλογου εργατικού δυναμικού. Το brain drain (ή «διαρροή εγκεφάλων» στα ελληνικά) είναι μία πραγματικότητα που βιώνουμε καθημερινά. Προφανώς, η έντονη εποχικότητα του κλάδου δεν βοηθάει. Συνεπώς οι νέοι στρέφονται όλο και περισσότερο σε κλάδους που επιδεικνύουν μεγαλύτερη εξωστρέφεια και προσφέρουν καλύτερες προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης, όπως είναι ο κλάδος της Ναυτιλίας.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ο κλάδος του Τουρισμού βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο και οι επερχόμενες αλλαγές θα είναι πολλές και συνεχόμενες. Τα τελευταία χρόνια ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιούμε τα ταξίδια μας, αλλά και οι προορισμοί που επιλέγουμε, έχουν αλλάξει σε σημαντικό βαθμό, κάτι που αναμφίβολα οφείλεται στην τεχνολογική εξέλιξη.
Η αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς των ταξιδιωτών αποτελεί ακόμα μία πρόκληση καθοριστικής σημασίας προς αυτή την κατεύθυνση. Η επόμενη γενιά είναι στην τελική και η επόμενη γενιά πελατών, καταναλωτών και ψηφοφόρων. Οι γενιές «Υ» (όσοι κι όσες έχουν γεννηθεί μεταξύ 1977 και 1994, γνωστοί και ως millennials) και «Ζ» (γεν. 1995-2010) παίζουν ήδη καθοριστικό ρόλο στο ανακάτεμα των χαρτιών της τράπουλας, θέτοντας νέους όρους.
Συνοψίζοντας, τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν αναμένεται μία κακή χρονιά φέτος για τον ελληνικό τουρισμό. Μετά από 6 χρόνια συνεχούς ανόδου, όμως, αναμένεται ισορροπία και ενδεχομένως μια μικρή υποχώρηση των μεγεθών ανάπτυξης. Φυσικά, κάθε προορισμός έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως αντίστοιχα και κάθε τουριστική επιχείρηση με τις ενδείξεις να αποτελούν πάντοτε ένα χρήσιμο εργαλείο στην λήψη στρατηγικών αποφάσεων.
Ποιες είναι τελικά οι επιχειρήσεις που επιβραβεύονται παρά την κρίση στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα της χώρας;
Είναι προφανές ότι σε ένα ασταθές χρηματοοικονομικό και φορολογικό περιβάλλον με ρευστές τις κοινωνικές και γεωπολιτικές ισορροπίες, οι επενδυτικές κινήσεις είναι φειδωλές. Άρα, το προφανές είναι ότι η οικονομική κρίση λειτουργεί αποτρεπτικά στο επιχειρείν.
Παράλληλα, όμως, ο επιχειρηματίας καλείται να αξιολογεί συνεχώς τις παραμέτρους που επηρεάζουν την κερδοφορία της επιχείρησης, να είναι δεκτικός σε νέες ιδέες και να αναζητά εναλλακτικές λύσεις, ώστε να μπορέσει η επιχείρηση να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο. Συνεπώς, η κρίση όμως κρύβει και ευκαιρίες για ανθρώπους που έχουν πρωτοποριακές, καινοτόμες ιδέες και καλύπτουν υπαρκτές ανάγκες.
Οι άνθρωποι που αγαπούν την επιτυχία είναι διατεθειμένοι να ρισκάρουν. Αυτή είναι η αφετηρία για την οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα. Προσωπικά πιστεύω ότι το μυστικό κρύβεται στο όραμα του κάθε επιχειρηματία, στην διορατικότητα να αφουγκραστεί τις προκλήσεις της εποχής και στην προσαρμοστικότητα των επιχειρήσεων στις νέες τάσεις και συνθήκες που επιτάσσει κάθε εποχή. Η εποχή που ζούμε επιτάσσει τόλμη, υπομονή και επιμονή για να πετύχουμε τους στόχους μας.
Από τη Ναυτιλία στον Τουρισμό: ποιες είναι κατά την άποψή σας οι κυριότεροι παράμετροι που επηρεάζουν το επιχειρείν σε αυτούς τους δύο σημαντικούς και τελείως διαφορετικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας;
Η συμβατική γνώση και το ιστορικό προηγούμενο, η «περπατημένη» όπως θα μπορούσαμε να το πούμε, δεν μπορούν να δώσουν λύση στις επιταγές και τις προκλήσεις της εποχής μας. Οι δοκιμασμένες συνταγές παύουν να είναι το ζητούμενο. Άλλωστε, τα ίδια τα ιστορικά γεγονότα δείχνουν ότι ο κόσμος μας αλλάζει, κάνοντας τη δυνατότητα πρόβλεψης πιο ρευστή από ποτέ.
Σύμφωνα με έρευνες, πάνω από το μισό εργατικό δυναμικό θα κληθεί να αποκτήσει νέες δεξιότητες μέσα στην επόμενη πενταετία λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων. Πάνω από το 1/3 των επιχειρήσεων παγκοσμίως επενδύουν στην καινοτομία. Είναι εντυπωσιακό αν σκεφτούμε ότι η δαπάνη σε προϊόντα και υπηρεσίες τεχνολογίας αναμένεται να αγγίξει σχεδόν τα $2 τρις έως το 2022.
Η τεχνολογία σε συνδυασμό με την καινοτομία και τις νέες μορφές marketing δημιουργούν ένα δυναμικό περιβάλλον και στον κλάδο του Τουρισμού. Ο ταξιδιώτης πλέον έχει άμεση, εύκολη και ανέξοδη πρόσβαση σε εργαλεία που του προσφέρουν απίστευτη πληροφόρηση. Αυτό έχει δώσει μεγάλη δύναμη στον καταναλωτή. Κάπου διάβασα ότι η τεχνολογία έχει εκδημοκρατίσει την επικοινωνία, κάτι που αν το σκεφτούμε ισχύει σε μεγάλο βαθμό.
Παράλληλα αλλάζει και η αγοραστική συμπεριφορά του ταξιδιώτη. Αλλάζει ο τρόπος που επικοινωνούμε, που επιλέγουμε, που διασκεδάζουμε, που εργαζόμαστε, οι απαιτήσεις που έχουμε, ενώ αναμένεται να αλλάξει κι άλλο. Στην σημερινή εποχή μπορεί τελικά να υπάρξει επικοινωνία χωρίς τεχνολογία? Ερώτημα που μπορεί να δώσει τροφή για σκέψη και αρκετή συζήτηση.
Σε μία παγκοσμιοποιημένη τουριστική αγορά, αναμφισβήτητα η τεχνολογία δίνει νέες δυνατότητες επικοινωνίας στους ξενοδόχους χωρίς εμπόδια και πολλές φορές με σχεδόν μηδενικό κόστος. Το ζητούμενο πλέον είναι η συνολική εμπειρία που θα αποκομίσει ο ταξιδιώτης και όχι μεμονωμένα η παροχή ενός καταλύματος με βάση κάποια χαρακτηριστικά. Ο ξενοδόχος, έχει πλέον τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε ένα παγκόσμιο κοινό χωρίς κανένα εμπόδιο, ακόμα και χωρίς κόστος. Πλέον, ο ξενοδόχος επικοινωνεί με τον πελάτη του και όχι μόνο στον πελάτη του.
Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν, ο κλάδος της Ναυτιλίας δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστος. Αντίστοιχα, βλέπουμε να αλλάζει και η ναυτιλιακή αγορά. Η εφαρμογή νέων διεθνών κανονισμών με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, η κυβερνοασφάλεια, η διαχείριση και η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων ακόμα και σε πραγματικό χρόνο, η προστασία της πληροφορίας, οι τεχνολογικές εξελίξεις, οι ρευστές γεωπολιτικές ισορροπίες, οι διακυμάνσεις της ναυλαγοράς, η ναυτασφαλιστική αγορά που σκληραίνει, είναι μόνο μερικά θέματα που απασχολούν σήμερα την ναυτιλιακή κοινότητα και αναμένεται να επιφέρουν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ναυτιλιακής αγοράς.
Πιο συγκεκριμένα, στον κλάδο των ναυτασφαλίσεων, όπου και δραστηριοποιούμαι, βλέπουμε ήδη κάποιες μεγάλες ασφαλιστικές εταιρίες να παρουσιάζουν ειδικές πλατφόρμες με σκοπό να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία ασφάλισης κινδύνων. Ήδη βλέπουμε η ασφάλιση των αυτοκινήτων ή τις ασφάλειες υγείες να γίνονται online, απευθείας με την ασφαλιστική χωρίς την παρέμβαση μεσίτη. Το ίδιο πιστεύω ότι θα δούμε πολύ σύντομα και στις ναυτασφαλίσεις. Μιλώντας για τον ασφαλιστικό χώρο, βλέπουμε αυτή την στιγμή τις ασφαλιστικές εταιρίες να αναπροσαρμόζουν τα μοντέλα λειτουργίας και την στρατηγική τους με την βοήθεια της τεχνολογίας. Τα πολύ άσχημα αποτελέσματα των ασφαλιστικών εταιριών των τελευταίων ετών επιτάσσουν δραστικές αλλαγές, αυτοματοποιημένες διαδικασίες, μείωση του κόστους, διαφάνεια, ταχύτητα και προσαρμοστικότητα. Αλλά και ανάλυση δεδομένων για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Η εποχή επιτάσσει δραστικές αλλαγές, λοιπόν, και νέες στρατηγικές.
Βέβαια, ο ρόλος του ανθρώπινου παράγοντα μπορεί να αλλάζει, αλλά παραμένει πάντα κρίσιμος. Ο ρόλος του μεσίτη δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος. Με την είσοδο της τεχνολογίας και την αυτοματοποίηση πολλών διαδικασιών, ο βασικός ρόλος του μεσίτη αναμένεται να είναι συμβουλευτικός, βοηθώντας τον πλοιοκτήτη να επιλέξει τις βέλτιστες ασφαλιστικές λύσεις. Αντίστοιχα, αναμένεται να εξελιχθεί και ο ρόλος των ίδιων των ασφαλιστών.
Ο Ηράκλειτος αναγνώρισε κάποτε ότι “τα πάντα ῥεῖ και οὐδέν μένει”, αλλά η ρήση αυτή είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ψηφιακή μετάβαση έχει συντελεστεί και θα επηρεάσει δραστικά το επιχειρείν παγκοσμίως. Η εφευρετικότητα και η ευφυΐα φαίνεται να αποτελούν τα απαραίτητα εφόδια ιδιαίτερα σε μια «καπριτσιόζα παγκόσμια οικονομία» όπως αυτή του 21ου αιώνα!
To Kallichoron Art Boutique Hotel απέσπασε πρόσφατα μια σημαντική διάκριση στα Greek Travel Awards στην Στοκχόλμη, στην αίθουσα απονομής των βραβείων Νόμπελ για τις μοναδικές εμπειρίες αυθεντικής ελληνικής φιλοξενίας που προσφέρει στους ταξιδιώτες και για την προσωποποιημένη υπηρεσία πρωινού του Kallichoron”Grandma’s Breakfast”. Πως μπορεί η ελληνική αγροτική παραγωγή να υποστηριχθεί περισσότερο από τους επιχειρηματίες του τουρισμού;
Το Kallichoron Art Boutique Hotel δημιουργήθηκε με σκοπό να προσφέρει στους επισκέπτες της Αστυπάλαιας μοναδικές εμπειρίες αυθεντικής ελληνικής φιλοξενίας και να τους χαρίσει αξέχαστες διακοπές. Αυτό που κάνει ξεχωριστό το όλο εγχείρημά μας, είναι η ιδιαίτερη σημασία που δίνουμε στη «Φιλοξενία». Βλέποντας τις τάσεις στον τουρισμό να παγιώνονται γύρω από την φιλοσοφία του «All Inclusive», εμείς αποφασίσαμε να εστιάσουμε σε μια διαφορετική, πιο προσωπική εμπειρία διαμονής και φιλοξενίας για τον επισκέπτη, αναβιώνοντας τις όμορφες αναμνήσεις που έχουμε από την παιδική μας ηλικία τα καλοκαίρια με τον παππού και την γιαγιά στο νησί.
Πρωτεύοντα ρόλο σ’ αυτή μας την προσπάθεια έχει η προσωποποιημένη υπηρεσία πρωινού μας, “Grandma’s Breakfast”, η οποία βασίζεται στην επαρκή προμήθεια ποιοτικών πρώτων υλών από το νησί της Αστυπάλαιας και σε μια πιο φιλική προς το περιβάλλον χρήση των πρώτων υλών. Με την λίστα πρωινού υπό την επιμέλεια της διαιτολόγου–διατροφολόγου Μαίρης Μιχελή (MSc), το πρωινό προσαρμόζεται στις προτιμήσεις των επισκεπτών μας, δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες μας να επιλέξουν πώς θα ξεκινήσει η ημέρα τους, καταναλώνοντας υψηλής διατροφικής αξίας, ποιοτικά και πιστοποιημένα προϊόντα με έμφαση στην πλούσια γαστρονομική παράδοση της Αστυπάλαιας.
Η τάση είναι η σύνδεση του τουριστικού προϊόντος με την τοπική γαστρονομία, τα τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας. Για το Νότιο Αιγαίο, η γαστρονομία δεν είναι απλά τροφή. Αποτελεί τον πυρήνα της ευζωίας, είναι κοινωνικό και πολιτισμικό γεγονός, φιλοσοφία και τρόπος ζωής. Μάλιστα, η περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου έχει ανακηρυχθεί σε Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2019.
Η διάκρισή μας στα Greek Travel Awards και στα Greek Hospitality Awards ως Best Greek Boutique Hotel και Best Greek Breakfast Hotel αντίστοιχα αποτελεί μια έμπρακτη επιβεβαίωση του υψηλού επίπεδου ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρουμε στο Kallichoron Art Boutique Hotel. Δεν σταματάμε όμως εδώ. Αυτά τα βραβεία σημαίνουν παράλληλα περισσότερη δουλειά με σκοπό την συνεχή βελτίωση του τουριστικού προϊόντος που προσφέρουμε στους επισκέπτες της Αστυπάλαιας με νέες καινοτόμες υπηρεσίες, αγάπη και μεράκι για αυτό που κάνουμε.
Η έντονη εποχικότητα και η μικρή τουριστική περίοδος στο Αιγαίο μπορεί να επανεξετασθεί στα νησιά της άγονης γραμμής; Πως θα μπορούσε να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος προς όφελος των τοπικών επιχειρήσεων και της τοπικής οικονομίας;
Το ζήτημα της εποχικότητας είναι πολύ σημαντικό και προφανώς πρέπει να επανεξεταστεί. Η επιμήκυνση της μικρής τουριστικής περιόδου είναι σίγουρα το ζητούμενο, για να έχει νόημα η επένδυση. Η Ελλάδα έχει να προσφέρει στον ταξιδιώτη 12 μήνες τον χρόνο και τα νησιά του Αιγαίου δεν πρέπει να θεωρούνται ως ένας αμιγώς καλοκαιρινός προορισμός. Μπορούν να προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες όλες τις εποχές του χρόνου.
Εμείς στο Kallichoron δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην εμπειρία του ταξιδιώτη και επενδύουμε στην συνεχή αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών, ώστε να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη εμπειρία στην Αστυπάλαια, ενώ επιδιώκουμε με ίδια μέσα την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Μέσα από το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Υπευθυνότητας “Kallichoron Room2Give” και σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία και φορείς, στηρίζουμε δραστηριότητες και δράσεις με σκοπό την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της Αστυπάλαιας, αλλά και την στήριξη των νέων. Αξίζει να σημειώσουμε ενδεικτικά δύο πολύ σημαντικές δράσεις που στηρίξαμε πρόσφατα:
· το 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου Αστυπάλαιας με πρωτοβουλία της Φωτεινής Κωνσταντοπούλου και
· τη δράση “Astypalea In Passion” σε συνεργασία με την Αέλια στα πλαίσια της ευρύτερης πρωτοβουλίας «το Νησί μου 12 Μήνες» του προγράμματος Seeds for Growth της Αθηναικής Ζυθοποιίας – μίας ξεχωριστής πρωτοβουλίας για την προσέλκυση επισκεπτών στην Αστυπάλαια off season, στην οποία συμμετείχαν ο γνωστός σεφ Αλέξανδρος Παπανδρέου, η food blogger Madame Ginger, το Life of Culture by Alex Kavdas και η wellness & yoga instructor Lady Papaya.
Η Αστυπάλαια πληροί τα βασικά χαρακτηριστικά, ώστε να υποστηρίξει την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Έτσι, φροντίζουμε κι εμείς από την μεριά μας να παρέχουμε ένα περιβάλλον φιλικό προς τους ταξιδιώτες που αναζητούν εναλλακτικές δραστηριότητες στις διακοπές τους, όπως ποδηλασία, πεζοπορία, ήπιες μορφές αθλητικής ενασχόλησης κτλ. με σκοπό την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, την εκτόνωση και την εμπειρία της επαφής με την φύση. Έχουμε την τύχη να ανήκουμε σε μία πολύ δραστήρια περιφέρεια, αυτή του Νοτίου Αιγαίου. Παρόλα αυτά, χρειάζεται περαιτέρω στήριξη της πολιτείας και των αρμοδίων φορέων, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές και προϋποθέσεις για την επέκταση της τουριστικής περιόδου, που θα αποτελέσει πολύ μεγάλη βοήθεια για τις τοπικές επιχειρήσεις και την τοπική οικονομία.
Ποια είναι η συνεισφορά των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών εταιρειών στην διαμόρφωση της τουριστικής κίνησης προς την Αστυπάλαια και τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά του Αιγαίου;
Όσες κινήσεις, όσες δράσεις και να κάνουμε εμείς σε τοπικό επίπεδο, όσο και να θέλουν οι ταξιδιώτες να μας επισκεφθούν, τα αεροπορικά και τα ακτοπλοϊκά μέσα είναι αυτά που θα μεταφέρουν τους ταξιδιώτες στα νησιά. Συνεπώς, οι μεταφορές είναι ένα πολύ σημαντικό τμήμα των σημερινών κοινωνιών και όσον αφορά τον τομέα του τουρισμού αποτελούν το ένα από τα δύο θεμελιώδη στοιχεία του (το δεύτερο σχετίζεται με την παροχή υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης στους τουριστικούς προορισμούς).
Είναι σημαντικό να έχουμε την στήριξη των εταιριών στις προσπάθειες που κάνουμε για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Την χαμηλή περίοδο, οι ταξιδιώτες χρειάζονται κίνητρα για να επισκεφθούν έναν σχετικά πιο απομακρυσμένο προορισμό, ενώ την υψηλή περίοδο το βασικό θέμα είναι η διαθεσιμότητα σε εισιτήρια. Το κόστος των εισιτηρίων είναι πάντοτε ένα σημαντικό κομμάτι του συνολικού κόστους του ταξιδιού και χρειάζονται κίνητρα κι από τις εταιρίες ώστε να προσελκύσουν τον ταξιδιώτη.
Θα ήταν παράλειψη φυσικά να μην αναφέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις από τις μεταφορικές εταιρίες με σκοπό την αναβάθμιση των υπηρεσιών τους και οι επενδύσεις χρειάζονται αποδόσεις ώστε να είναι βιώσιμες. Είναι όμως επιτακτική ανάγκη να υπάρξει ένας μόνιμος, ανοικτός διάλογος με τις μεταφορικές εταιρίες με την στήριξη της πολιτείας, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή. Χρειάζεται ένας κεντρικός σχεδιασμός από την Πολιτεία με γνώμονα της στήριξη των πιο απομακρυσμένων νησιών και την τόνωση της τουριστικής τους κίνησης με την παροχή κινήτρων στους ταξιδιώτες.
