
Τα ερείπια αρχαίων ναών αφιερωμένων στο θεό της θάλασσας, διάσπαρτα στη χώρα, μαρτυρούν τη στενή σχέση των προγόνων μας με το υδάτινο στοιχείο και αποκαλύπτουν πλήθος πληροφοριών για τις λατρευτικές συνήθειές τους.
Πιο γνωστός και καλύτερα διατηρημένος είναι ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, πόλος έλξης των επισκεπτών της πρωτεύουσας. Πρόκειται για ναό δωρικού ρυθμού, τον κυριότερο μεταξύ άλλων αφιερωμένων στους θεούς των Αθηνών. Ο ναός πυρπολήθηκε κατά τη δεύτερη περσική εκστρατεία, αλλά ανοικοδομήθηκε με πρωτοβουλία του Περικλή. Η κατασκευή που σώζεται σήμερα αποπερατώθηκε γύρω στο 440 π.Χ. Η τοποθεσία σχετίζεται με το γνωστό μύθο του Θησέα, καθώς, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Αιγαίας έπεσε από το γκρεμό, αφού νόμισε πως ο γιος του ήταν νεκρός, αντικρίζοντας τα μαύρα πανιά στο καράβι που επέστρεφε από την Κρήτη.
Στο Ποσείδι της Χαλκιδικής βρίσκεται το ιερό του Ποσειδώνα, στο οποίο αναφέρεται ο Θουκυδίδης. Αποτελούταν από τέσσερα κτίρια: τον κυρίως ναό, δύο κτίρια εκατέρωθέν του και ένα αψιδωτό κτίσμα στο ανατολικό του μέρος. Το τελευταίο χρονολογείται στην πρωτογεωμετρική περίοδο (11ος-10ος αι. π.Χ).
Στα τέλη του 19ου αιώνα Σουηδοί αρχαιολόγοι άρχισαν ανασκαφές στο ναό του Ποσειδώνα στον Πόρο. Σύμφωνα με αναφορές του Παυσανία, ήταν ο χώρος που αυτοκτόνησε ο Δημοσθένης, κυνηγημένος από τους Μακεδόνες. Οι ανασκαφές εγκαταλείφθηκαν για να αρχίσουν πάλι το 1997, όταν αποκαλύφθηκε ότι επρόκειτο για ένα λατρευτικό συγκρότημα, με στοές, βουλευτήριο αλλά και μια ολόκληρη πόλη ανεπτυγμένη κοντά του. Ανάμεσα στα ευρήματα, μια τέλεια διατηρημένη επιγραφή, προσφορά της πόλης της Αρσινόης (Παλιόκαστρο Μεθάνων) στον Ποσειδώνα και κομμάτια κιόνων στους οποίους βρίσκονται χαραγμένες σημειώσεις του αρχαίου κτίστη.
Δυστυχώς ελάχιστα είναι τα «λείψανα» του ναού του Ποσειδώνα στην Ισθμία, ίσως λόγω της καταστροφής του από σεισμό τον 4ο π.Χ. αιώνα ή τη χρήση του οικοδομικού υλικού για την ανέγερση του Ιουστινιάνειου τείχους στην περιοχή. Με το πέρασμα των αιώνων έγιναν προσπάθειες ανοικοδόμησης (5ος αι., 4ος αι.), για να καταστραφεί τελειωτικά από το πέρασμα των Βησιγότθων.
Στο ακρωτήριο Ταίναρο συναντάται ο λατρευτικός χώρος του Ποσειδώνα. Το ιερό ήταν χτισμένο σε μια σπηλιά και η λαξευμένη στο βράχο διαδρομή προς το εσωτερικό του ναού προετοίμαζε τη μετάβαση προς τον Κάτω Κόσμο. Πίστευαν ότι εδώ, όπως στον Αχέροντα, βρίσκονταν οι Πύλες του Άδη, φυλασσόμενες από τον Κέρβερο.
Σημαντικό θρησκευτικό κέντρο στο Αιγαίο υπήρξε η Τήνος, η οποία γνώρισε μεγάλη ακμή ως λατρευτικός χώρος του Ποσειδώνα κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα. Τον 3ο π.Χ. αιώνα έγινε επέκταση του ιερού και καθιερώθηκε η λατρεία της συζύγου του, Αμφιτρίτης. Ο αρχαίος θεός λατρευόταν και ως γιατρός, ενώ η Αμφιτρίτη ως προστάτιδα της γυναικείας γονιμότητας. Μάλιστα, στις αρχές του 20ού αιώνα ανακαλύφθηκε η «Ιερή Κρήνη», το νερό της οποίας πίστευαν ότι γιάτρευε τους ασθενείς. Ο ναός αποτελούσε απαραίτητη στάση των προσκυνητών της Δήλου, για κάθαρση στα λουτρά του. Αξίζει να σημειωθεί ότι αναφέρεται από τον Στράβωνα ως φημισμένος στην Ιταλία, τη Μικρά Ασία, αλλά και την Αφρική. Η λατρεία διήρκεσε μέχρι τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Ο ναός λεηλατήθηκε και μάρμαρα του χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση σπιτιών, εκκλησιών και τοιχίων στα χωράφια του νησιού. Η ολοκληρωτική καταστροφή του επήλθε επί Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας.
ΝΧ
Συντακτική ομάδα Ναυτικών Χρονικών
Η επίσημη επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο ολοκληρώθηκε με κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Βρετανό πρωθυπουργό. Οι δύο ηγέτες…
Σε ισχύ βρίσκεται απαγορευτικό απόπλου από τα λιμάνια του Πειραιά, της Ραφήνας και του Λαυρίου, καθώς σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ) οι…
«Η Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών αποφάσισε την Πέμπτη 18 Σεπτέμβριου, την επικύρωση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ (Kimberly Guilfoyle) ως της επόμενης Πρέσβεως των Ηνωμένων Πολιτειών…
Με ταχύτατους ρυθμούς προχωρά το ναυπηγικό πρόγραμμα της Royal Caribbean, η οποία κατέγραψε ένα σημαντικό ορόσημο στην κατασκευή ενός ακόμα mega-κρουαζιερόπλοιου. Συγκεκριμένα, βάσει σχετικής…
H ρωσική εταιρεία Transneft που διαχειρίζεται μονοπωλιακά τους αγωγούς πετρελαίου στη Ρωσία προειδοποίησε τις εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου ότι είναι πιθανόν μελλοντικά να μειώσουν την…
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς τάσσεται υπέρ της πλήρους διαλεύκανσης της υπόθεσης που ξεσκέπασε η συντονισμένη έφοδος της ευρωπαϊκής εισαγγελίας και ζημιώνει την εικόνα του λιμανιού…
Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζεται η επέκταση του στόλου της Sea Pioneer Shipping Corporation. Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, η Sea Pioneer γιόρτασε στο Ναγκασάκι…
Αύξηση 4,6% προκύπτει και στην επιβατική κίνηση για το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2025, στο σύνολο των αεροδρομίων της χώρας που διεξάγονται εμπορικές πτήσεις (39 αεροδρόμια:…
Ναυτικά Χρονικά | Gratia Publications
Λεωφόρος Συγγρού 132, ΤΚ 11745, Αθήνα
Τ: +30 2109222501
E: info@gratia.gr
Ιδιοκτησία: Gratia Εκδοτική ΙΚΕ