Ποιές είναι οι βασικές «τάσεις» που διαμορφώνουν σήμερα και θα διαμορφώσουν και στο μέλλον το δια θαλάσσης εμπόριο;
Την απάντηση δίνει η UNCTAD μέσω του Review of Maritime Transport 2018, όπου επισημαίνεται ότι οι συγκεκριμένες τάσεις εμπεριέχουν προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες στον χώρο του θαλάσσιου εμπορίου και γι’ αυτό είναι αναγκαίος ο συνεχής έλεγχος και η ορθή χάραξη πολιτικών.
1. Προστατευτισμός
Η αβεβαιότητα που επικρατεί παγκοσμίως λόγω των γεωπολιτικών, οικονομικών και εμπορικών προκλήσεων έχει άμεσο αντίκτυπο στη ναυτιλία. Επισημαίνεται ότι η αυξανόμενη εμπορική προστατευτική πολιτική υπονομεύει την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και προκαλεί αναταραχές στις εμπορικές ροές.
2. Ψηφιοποίηση, ηλεκτρονικό εμπόριο και ο νέος Δρόμος του Μεταξιού
Η φιλόδοξη πρωτοβουλία της Κίνας για τον νέο Δρόμο του Μεταξιού και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις δίνουν ανοδική ώθηση στον όγκο του θαλάσσιου εμπορίου, ενώ η ψηφιοποίηση στηρίζει την ναυτιλιακή βιομηχανία προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση με αποδοτικό τρόπο.
3. Υπερβάλλουσα προσφορά χωρητικότητας
Από πλευράς προσφοράς, αναμένονται παραγγελίες για νέα πλοία από τους πλοιοκτήτες εκείνους που είναι υπεραισιόδοξοι για την πορεία της ναυλαγοράς. Η υπερβάλλουσα χωρητικότητα πλοίων ωστόσο επηρεάζει αρνητικά τις συνθήκες της ναυτιλιακής αγοράς, διαταράσσοντας την ισορροπία προσφοράς- ζήτησης με δυσμενείς συνέπειες στη διαμόρφωση των ναύλων και κατ’ επέκταση στα έσοδα των ναυτιλιακών εταιρειών.
4. Ενοποιήσεις
Οι ενοποιήσεις, μέσω συγχωνεύσεων και συμμαχιών, στην αγορά της liner ναυτιλίας, καταγράφουν ιδιαίτερη αύξηση τα τελευταία χρόνια, λόγω της μειωμένης ζήτησης σε συνδυασμό με την υπερπροσφορά πλοίων μεγάλης χωρητικότητας, π.χ. mega- containerships.
5. Σχέσεις μεταξύ λιμένων και εταιρειών της liner ναυτιλίας
Η ναυπήγηση πλοίων μεγάλης χωρητικότητας επαναπροσδιορίζει την «σχέση» μεταξύ των λιμένων και των ναυτιλιακών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αγορά των containerships. Η τάση γιγαντισμού των πλοίων οδηγεί σε επενδύσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη λιμενικών υποδομών.
6. Μέγεθος
Το μέγεθος και οι οικονομίες κλίμακας δεν αποτελούν τις μόνες παραμέτρους που θα πρέπει να μας απασχολούν. Η ικανότητα να αξιοποιούνται οι σχετικές τεχνολογικές εξελίξεις αποτελεί εξίσου σημαντικό παράγοντα.
7. Παγκόσμια κλιματική αλλαγή
Οι προσπάθειες που γίνονται για τον περιορισμό του ανθρακικού αποτυπώματος και η βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης της ναυτιλίας αποτελεί κορυφαίο ζήτημα στην ατζέντα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και άλλων ναυτιλιακών φορέων. Το sulphur cap καλεί τους πλοιοκτήτες και τους διαχειριστές των πλοίων να αποφασίσουν σύντομα προς ποια λύση θα προσφύγουν προς «συμμόρφωση» με τις διεθνείς περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
