Ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα τριετούς διάρκειας εγκαινιάστηκε, χρηματοδοτούμενο από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Horizon 2020», με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας και της αποδοτικότητας στις επιχειρήσεις των πλοίων στην Αρκτική, ανακοινώθηκε στην ιστοσελίδα του “Horizon 2020 projects”. Το πρόγραμμα SEDNA (“Safe maritime operations under extreme conditions: the Arctic case”) πρόκειται να αναπτύξει μια νέα προσέγγιση βασισμένη στον κίνδυνο για την πλοήγηση στην Αρκτική, το σχεδιασμό των πλοίων και τις θαλάσσιες επιχειρήσεις. Το SEDNA ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2017, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του είναι περίπου 6,5 εκατ. Ευρώ.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία αύξηση των ναυτιλιακών επιχειρήσεων στις περιοχές της Αρκτικής, καθώς ο πάγος έχει μειωθεί λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ενώ κάτι τέτοιο προσφέρει τη δυνατότητα για εξοικονόμηση χρόνου ταξιδίου, οι αντίξοες συνθήκες περιβάλλοντος δημιουργούν νέες προκλήσεις για τους ναυτικούς και τα πλοία. Οι ακραίες θερμοκρασίες, ο σχηματισμός πάγου πάνω σε εξοπλισμό ζωτικής σημασίας, οι μεγάλες αποστάσεις, οι ταχέως μεταβαλλόμενοι πάγοι στη θάλασσα και η έλλειψη υποδομών έρευνας και διάσωσης αποτελούν πραγματικούς κινδύνους για τους επιβάτες και τα πληρώματα. Αυτές οι προκλήσεις επιδεινώνονται από την έλλειψη ακριβών προβλέψεων των θαλάσσιων παγετώνων, από την απουσία γεφυρών στα πλοία ειδικά σχεδιασμένων για την Αρκτική και από την έλλειψη ειδικής εκπαίδευσης για τα πληρώματα.
Το SEDNA θα αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα με διάφορους τρόπους. Αρχικά θα αναπτύξει το «Safe Arctic Bridge», ένα ανθρωποκεντρικό επιχειρησιακό περιβάλλον για πλοία που επιχειρούν σε τέτοιες περιοχές. Ο σχεδιασμός του θα επικεντρώνεται στις απαιτήσεις πλοήγησης για την περιοχή της Αρκτικής, θα ενισχύει την επίγνωση της κατάστασης και θα στηρίζει το πλήρωμα κατά τη λήψη αποφάσεων.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του “Horizon 2020 projects” το SEDNA θα αναπτύξει λύσεις για την αντιμετώπιση του σχηματισμού πάγου στον εξοπλισμό των πλοίων, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια καθώς μπορεί να αχρηστεύσει εξοπλισμό ζωτικής σημασίας. Στα πλαίσια του προγράμματος θα αναπτυχθεί και ένα πλαίσιο σχεδιασμού για την ασφάλεια με βάση τον κίνδυνο, το οποίο θα περιλαμβάνει τον ορισμό σεναρίων κινδύνων, της πιθανότητας εμφάνισής τους καθώς και των αναμενόμενων συνεπειών τους.
Το SEDNA θα ενσωματώσει δυναμικά μετεωρολογικά και ωκεανογραφικά δεδομένα μαζί με προβλέψεις κινήσεων παγετώνων και δεδομένα από τις επιδόσεις των πλοίων. Αυτό θα οδηγήσει στην δημιουργία νέων προϊόντων πρόγνωσης καιρού και συστημάτων για την παρακολούθηση των πάγων από τα πλοία, βοηθώντας στη λήψη αποφάσεων δρομολόγησης και βελτιστοποιώντας τα ταξίδια από άποψη ασφάλειας και κατανάλωσης καυσίμων.
