Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Κίνα υπέμεινε συνεχείς πτώσεις τιμών στην παραγωγή αγαθών: η τιμή του άνθρακα μειώθηκε 38% και του σιδήρου 31%. Τον Δεκέμβριο του 2015, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας επεδίωξε την αναστροφή αυτής της τάσης. Η αποκαλούμενη «μεταρρύθμιση από την μεριά της προσφοράς» έγινε ευρέως αντιληπτή σαν προσπάθεια να ελαττωθεί η υπερπροσφορά που συμπίεζε τις τιμές.
Σχεδόν αμέσως από την εφαρμογή αυτών των μέτρων, οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν. Η τιμή του άνθρακα αυξήθηκε το δεκάμηνο Δεκεμβρίου 2015-Οκτωβρίου 2016 κατά 114% και κατά 47% οι τιμές του σιδήρου.
Ωστόσο, προκύπτει μείζον θέμα όσον αφορά το ότι οι εν λόγω αυξήσεις των τιμών δεν προέρχονται από βελτίωση των θεμελιωδών στοιχείων της οικονομίας αλλά από μια σειρά πολιτικών αποφάσεων που πήρε η κεντρική κυβέρνηση.
Καταρχήν, δεδομένης της δημοσιονομικής επέκτασης που επέβαλε το Πεκίνο (οι δημόσιες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 13% και η ανάπτυξη άγγιξε το 6,7%), μεγάλο ποσοστό των ανοιγμάτων που δημιουργήθηκαν κατέληξαν σε δημόσια έργα που αφορούσαν κυρίως το real estate, με άμεσο αποτέλεσμα τις αυξήσεις των βασικότερων προϊόντων που άπτονται των κατασκευών – ήτοι ο άνθρακας και ο σίδηρος.
Ταυτόχρονα, η κινεζική κυβέρνηση περιόρισε αισθητά την παραγωγή των ορυχείων, και έθεσε αυστηρούς όρους στη λειτουργία τους, περικόπτοντας τις ημέρες λειτουργίας τους και μειώνοντας τους στόχους παραγωγής τους. Έφτασε στο σημείο ακόμα και να προειδοποιήσει τις τοπικές κυβερνήσεις ότι θα «τιμωρούνταν αυστηρά» αν δεν συμμορφώνονταν στις κεντρικές αποφάσεις. Αν και είναι υπό αμφισβήτηση κατά πόσον επετεύχθη στον επιθυμητό βαθμό η μείωση της παραγωγής, γεγονός είναι ότι η παραγωγικότητα των κινεζικών ορυχείων σίγουρα περιορίστηκε.
Ο συνδυασμός της δημοσιονομικής επέκτασης που αντικατοπτρίστηκε στις κατασκευές και η μείωση της παραγωγής σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας που σχετίζονται με αυτές, δημιούργησαν μοιραία ευκαιρίες αρμπιτράζ από ιδιώτες επενδυτές που βρήκαν πρόσφορο έδαφος για δημιουργία εύκολου κέρδους, συμπιέζοντας τις τιμές βασικών αγαθών. Το αποτέλεσμα ήταν θετικό για τις εταιρείες που σχετίζονται με τον άνθρακα και τον σίδηρο, ιδιαίτερα όμως αρνητικό για τους καταναλωτές που είδαν π.χ. τις τιμές του ηλεκτρικής ενέργειας να αυξάνονται. Ενώ οι εταιρείες ενέργειας επωφελούνται των αυξήσεων των τιμών, οι κατασκευαστικές εταιρείες διαπιστώνουν τον περιορισμό των κερδών τους λόγω της αύξησης του κόστους κατασκευής της οικοδομής. Άλλωστε, η στήριξη ενός συγκεκριμένου κλάδου της οικονομίας δημιουργεί αρνητικό αντίκτυπο σε κάποιον άλλο κλάδο.
Η ορθότερη στρατηγική της οικονομίας θα ήταν o περιορισμός της προσφοράς χρήματος, από την μεριά της κεντρικής κυβέρνησης. Έως ότου κάτι τέτοιο συμβεί, οι επιχειρήσεις θα διατηρούν μόνο βραχυπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης και οι αγορές χρήματος θα ρέπουν σε «φούσκες». Μια γενικότερη χαλάρωση των περιορισμών που θέτει η κινεζική κυβέρνηση είναι κρίσιμης σημασίας: η Κίνα διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοτικά εργατικό δυναμικό και εξαιρετικά δυναμικές επιχειρήσεις και η αγορά της δεν είναι δυνατό να καθορίζεται διαρκώς από πολιτικούς τεχνοκράτες.
