Στην ανάγκη υιοθέτησης μιας ολοκληρωμένης και συνολικής θαλάσσιας πολιτικής σε ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο, αναφέρθηκαν οι ομιλητές της ημερίδας «Ανάπτυξη από τη Θάλασσα. Μια Ευρωπαϊκή Θαλάσσια Πολιτική για την Ελλάδα», που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 Ιουνίου, στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, χαιρετισμό απηύθυνε ο Γιάννης Βαληνάκης, πρόεδρος του κέντρου και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, ενώ συντονίστρια της συζήτησης ήταν η Δρ. Μαρίνα Σκορδέλη, διευθύντρια και υπεύθυνη Μονάδας Ευρωπαϊκής Θαλάσσιας Πολιτικής του Κέντρου.
Καθένας από τους διακεκριμένους ομιλητές, οι οποίοι προέρχονταν, μεταξύ άλλων, από τον ακαδημαϊκό και πολιτικό χώρο, ανέπτυξε τις δυνατότητες αλλά και τις προκλήσεις που παρουσιάζει ο ευρωπαϊκός θαλάσσιος χώρος, εστιάζοντας και σε ένα διαφορετικό τομέα.
Ειδικότερα, η Ρόδη Κράτσα, πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής και πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρθηκε στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης όλων των ευρωπαίων πολιτών, σχετικά με τις θαλάσσιες και ναυτιλιακές δραστηριότητες στην Ευρώπη, τονίζοντας πως αυτός είναι ο βασικός ρόλος της θεσμοθετημένης Ευρωπαϊκής Ημέρας Θάλασσας στις 20 Μαΐου. Ακόμη η κ. Κράτσα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις μεγάλες προκλήσεις που εγείρονται σχετικά με τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τον κίνδυνο υποβάθμισης αυτού που ελλοχεύει όσο αυξάνονται οι ανθρώπινες δραστηριότητες.
Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Μουτζούρης, πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, ήταν μάλλον οξύς κατά την εισήγησή του, μιλώντας για τις παθογένειες που ταλανίζουν την ελληνική λιμενική πολιτική, με ιδιαίτερη έμφαση στην κωλυσιεργία που παρουσιάζεται στην ελληνική επικράτεια σχετικά με την εκμετάλλευση λιμενικών υποδομών για την ανάπτυξη του τουρισμού σκαφών αναψυχής (μαρίνες και γιώτ). Περαιτέρω, ο κ. Μουτζούρης, επικεντρώθηκε στα οφέλη που θα είχε η Ελλάδα, εάν κατάφερνε να καταστεί home port για την κρουαζιέρα, σημειώνοντας όμως ότι πέρα από τις απαραίτητες λιμενικές υποδομές που πρέπει να αναβαθμιστούν για να εξυπηρετούν την κρουαζιέρα στο home porting, θα πρέπει να γίνουν και αλλαγές συνολικά σε τομείς όπως η πολεοδομία κ.λπ.. Ως χαρακτηριστικό χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε τον Πειραιά και τον φόρτο που δέχεται ως πόλη-λιμάνι. Τέλος, όπως τόνισε ο κ. Μουτζούρης, η ΡΑΛ προχωρά στην αναδιαμόρφωση του χάρτη διοικήσεως λιμένων στην ελληνική επικράτεια, διαφοροποιώντας το μέχρι πρότινος μοντέλο λειτουργίας αυτών.
Το μείζον ζήτημα της πολυνησιωτικότητας έθιξε ο βουλευτής Δωδεκανήσου της Νέας Δημοκρατίας, Μάνος Κόνσολας. Αναφερόμενος στις επίκαιρες συζητήσεις σχετικά με την κατάργηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στα ελληνικά νησιά, ο κ. Κόνσολας, τόνισε εμφατικά, ότι δεν αποτελεί προνόμιο, όπως κάποιοι θέλουν να υποστηρίζουν, αλλά αντίθετα ως απαραίτητο μέτρο, αντισταθμίζει το υψηλό κόστος μεταφοράς αγαθών και προσώπων από και προς τα νησιά.
Στην τεράστια συμβολή του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ και την πραγματική οικονομία της χώρας, επικεντρώθηκε ο γενικός γραμματέας του ΣΕΤΕ, Γιώργος Βερνίκος. Συγκεκριμένα, ο κ. Βερνίκος, χαρακτήρισε τον τουρισμό, ως «ζωογόνο δύναμη» για την οικονομική επιβίωση των ελληνικών νησιών και σημείωσε ότι ο κλάδος παραμένει αισιόδοξος, παρά το αβέβαιο κλίμα που έχει διαμορφωθεί και τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει. Χαρακτηριστικά, επεσήμανε τον κίνδυνο ποιοτικής υποβάθμισης του περιβάλλοντος αλλά και στον έντονο ανταγωνισμό από την Τουρκία.
Ο Πέτρος Λιάκουρας, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά, αναφέρθηκε στη σημασία των θαλάσσιων ζωνών και τις ευκαιρίες που ενυπάρχουν για την Ελλάδα, μέσα από την ανακήρυξη και οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδας.
Στο ζήτημα των βιολογικών πόρων, αναφέρθηκε ο καθηγητής Θαλάσσιου Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Αναστάσιος Τσελεπίδης. Ο κ. Τσελεπίδης, τόνισε τις καινοτόμες δυνατότητες της βιοτεχνολογίας, σημειώνοντας με νόημα πως η Ευρώπη έχει πρόσβαση σε τεράστια ποικιλία θαλασσίων οικοσυστημάτων και βιοποικιλότητα.
Τέλος, ο Δρ. Ιωάννης Χάψος, ακαδημαϊκός ερευνητής σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Coventry και πλοίαρχος (ε.α.) του Πολεμικού Ναυτικού, αναφέρθηκε στην έννοια της θαλάσσιας ασφάλειας (Safety & Security) και στο μείζονα ρόλο της στη διεξαγωγή όλων των θαλάσσιων και ναυτιλιακών δραστηριοτήτων.
Στη σύντομη αλλά ιδιαίτερα γόνιμη συζήτηση που ακολούθησε, οι συμμετέχοντες, αναφέρθηκαν στις παθογένειες και τις αγκυλώσεις της ελληνικής γραφειοκρατίας, οι οποίες αποτελούν τροχοπέδη για τη χάραξη και την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής. Ωστόσο, παρά τις αντιξοότητες, δεν μπορεί επουδενί να παραγνωριστεί ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι δραστηριότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον, και γιατί όχι, να λειτουργήσουν ως αντίδοτο στη δυσμενή συγκυρία που πλήττει την Ελλάδα το τελευταίο διάστημα. Προαπαιτούμενο όμως για τη στρατηγική δημιουργία μιας υπεύθυνης θαλάσσιας πολιτικής και την απαρέγκλιτη εφαρμογή της, είναι πρωτίστως, η ύπαρξη πολιτικής βούλησης, η οποία εάν κρίνει κανείς εκ του αποτελέσματος, στην Ελλάδα, μάλλον φαίνεται να εκλείπει.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ευρωπαϊκή Διακυβέρνηση σε τομείς-κλειδιά για την ανάκαμψη της Ελλάδας: αγροτική παραγωγή, τουρισμός, θαλάσσια πολιτική» που έχει αναλάβει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας Jean Monnet.
