Υποχώρησε και τον Νοέμβριο ο δείκτης οικονομικού κλίματος κλείνοντας στις 106 μονάδες, από 107,5 μονάδες τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, η υποχώρηση αυτή προέρχεται από τη συνέχιση της εξασθένισης των προσδοκιών στους επιχειρηματικούς τομείς και αρκετούς επιμέρους κλάδους, με εξαίρεση τη βελτίωση στις Κατασκευές και το Λιανικό εμπόριο.

Η πτωτική τάση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης επίσης διατηρείται, με τις σχετικά απαισιόδοξες προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάστασή τους να ενισχύονται. Πάντως ο δείκτης έχει κινηθεί, ανοδικά ή καθοδικά, με μικρές μεταβολές καθ’ όλο το έτος, ενδεικτικό μιας σχετικής σταθερότητας των προσδοκιών. Επιμέρους ιδιαιτερότητες των δεικτών επηρεάζουν σε οριακό βαθμό κάποιες από τις βασικές παραμέτρους τους (παραγγελίες, ζήτηση), αλλά η γενική εικόνα δεν διαφοροποιείται. «Αυτό το στοιχείο, σε έναν βαθμό, μπορεί να αναγνωστεί θετικά με την έννοια της ομαλότητας στην οικονομία. Ταυτόχρονα, φαίνεται πως βραχυπρόθεσμες πτυχές των αποφάσεων οικονομικής πολιτικής δεν είναι ιδιαίτερα επιδραστικές ως προς τις προσδοκίες που κατευθύνονται κυρίως από μακροπρόθεσμες τάσεις. Ο επόμενος μήνας, με την εορταστική περίοδο, ενδεχομένως να δώσει έναν πιο σαφή τόνο τουλάχιστον σε Λιανικό Εμπόριο και καταναλωτική εμπιστοσύνη, αλλά θα προσδιορίσει και την τελική τάση της χρονιάς» σημειώνεται στην έρευνα του ΙΟΒΕ. Αναλυτικότερα:

– στη βιομηχανία, το ήπια αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση διατηρήθηκε στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα, το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκε οριακά ενώ το ύψος των αποθεμάτων ενισχύθηκε ελαφρά.

– στις κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώθηκαν ήπια παραμένοντας ωστόσο αρνητικές,, ενώ παράλληλα οι αντίστοιχες θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν οριακά.

– στο λιανικό εμπόριο, οι ήπια θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται σημαντικά, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται ελαφρά και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων να βελτιώνονται ήπια.

– στις υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων εξασθένισαν ελαφρά, όπως και οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά και οι προβλέψεις της βραχυπρόθεσμης εξέλιξής της.

– στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας υποχώρησαν, ενώ αντίθετα εκείνες για τη δική τους οικονομική κατάσταση εντάθηκαν. Παράλληλα, υποχώρησαν σημαντικά οι προβλέψεις για μείζονες αγορές, ενώ εξασθένισε ήπια η πρόθεση για αποταμίευση.