Οι δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης επιβραδύνονται, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ (Climate Action Monitor 2025), η οποία καταγράφει την πρόοδο προς τον στόχο του net zero στις 38 χώρες-μέλη του Οργανισμού και σε άλλες 14 χώρες-εταίρους του, στις οποίες αντιστοιχούν συνολικά 78% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Οι συνολικές εκπομπές ρύπων των χωρών αυτών είναι 8% υψηλότερες από τα επίπεδα που θα απαιτούνταν για να επιτύχουν τους ενδιάμεσους στόχους που έχουν θέσει οι ίδιες για το 2030.

Κατά μείζονα λόγο, η καθυστέρηση στην επιβράδυνση των εκπομπών ρύπων δεν είναι συνεπής με τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι εκπομπές ρύπων αυξήθηκαν κατά 1,7% το 2023 σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ συνολικά έχουν αυξηθεί 3% από το 2015. Για τον λόγο αυτόν ο ΟΟΣΑ τονίζει ότι η παγκόσμια κοινότητα θα πρέπει να ενισχύσει την αξιοπιστία της με την ευκαιρία των νέων δεσμεύσεων για το 2035 που θα αποτελέσει τον νέο ενδιάμεσο στόχο.

Η επιβράδυνση στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αποτελεί την άλλη όψη της επιβράδυνσης στην πράσινη μετάβαση, την οποία διαπιστώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) στην ετήσια έκθεσή του για το 2025. Αν και παραμένει η πρόβλεψή του ότι η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ) θα αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από κάθε άλλη μορφή ενέργειας, αναθεώρησε ανοδικά την πρόβλεψή του για τη ζήτηση φυσικού αερίου και, σε μικρότερο βαθμό, και του πετρελαίου. Για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) σημειώνει ότι με τις μεγάλες επενδύσεις που είναι προγραμματισμένες η παραγωγή του θα αυξηθεί κατά 50% από το 2030.

Μετά την επικύρωση της Συνθήκης του Παρισιού, οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι χώρες για το κλίμα συνέβαλαν στον περιορισμό της προβλεπόμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 2,4-2,6 βαθμούς Κελσίου στα τέλη του 21ου αιώνα, από τους 3,7 έως 4,8 βαθμούς προηγουμένως. Ωστόσο, οι σημερινές δεσμεύσεις δεν είναι αρκετά φιλόδοξες για τον περιορισμό της θερμοκρασίας στα παραπάνω επίπεδα και επίσης δεν υλοποιούνται στο ακέραιο.

Ο κίνδυνος για καύσωνες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα αφορά ιδιαίτερα και την Ελλάδα η οποία, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, έχει τη μεγαλύτερη έκθεση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, με 79 ημέρες τον χρόνο να υφίσταται επίπονους καύσωνες έναντι 67 ημερών στην Ιταλία και 65 στην Ισπανία. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ινδία είναι η χώρα που έχει τη μεγαλύτερη έκθεση, με 267 ημέρες επίπονου καύσωνα. Η Ινδία, όμως, που έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό παγκοσμίως, έχει παράλληλα και ένα από τα χαμηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ και επομένως μεγαλύτερη οικονομική δυσκολία για να κινηθεί με ταχύτητα στην πράσινη μετάβαση.

Οι χώρες της ΕΕ βρίσκονται στην πρώτη ταχύτητα καθώς έχουν μειώσει τις εκπομπές ρύπων και έχουν δεσμευτεί νομοθετικά για τον στόχο του net zero, μαζί με άλλες 30 χώρες, των οποίων οι συνολικές εκπομπές ρύπων αντιστοιχούν όμως μόλις στο 17,7% των παγκόσμιων εκπομπών. Το 2023, η ΕΕ μείωσε τους ρύπους κατά 9% σε σχέση με το 2022.