Βάσει έρευνας του Carbon Tracker Initiative, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ορυκτών καυσίμων έχει ήδη κορυφωθεί. Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες επενδύουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έναντι του άνθρακα, του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου.
Ένας εκ των βασικότερων λόγων αυτής της επιλογής είναι πως το κόστος επένδυσης σε ανανεώσιμες πηγές συνεχίζει να μειώνεται. Συγκεκριμένα, βάσει έρευνας του Συμβουλίου Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Υδάτων (CEEW), η ηλιακή και αιολική ενέργεια είναι ήδη οι φθηνότερες πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο 90% του πλανήτη. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στο γεγονός πως πλέον η κατασκευή υποδομών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών δύναται να ανταγωνιστεί σε κόστος την κατασκευή υποδομών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω καύσης άνθρακα.
Αφού λοιπόν το κόστος δεν διαφέρει σημαντικά, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες δεν είναι υποχρεωμένες να επενδύσουν σε εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Ουσιαστικά, έχουν τη δυνατότητα να παραλείψουν ένα στάδιο της «εξελικτικής» αλυσίδας της παραγωγής ηλεκτρισμού που ήδη οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν υιοθετήσει.
Επιπλέον, η έρευνα προβλέπει πως η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ 2019 και 2040 θα οφείλεται σε αναπτυσσόμενες αγορές. Η μετάβασή τους στην ηλιακή και αιολική ενέργεια κρίνεται απαραίτητη, καθώς, σε περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί, οι παγκόσμιοι περιβαλλοντικοί στόχοι δύσκολα θα επιτευχθούν.
Πάντως, το κατά πόσο είναι εφικτό να βασιστεί ο πλανήτης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας άμεσα παραμένει ερωτηματικό. Συγκεκριμένα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας (IEA) έχει ήδη αναφέρει πως η παραγωγή ηλεκτρισμού μέσω ανανεώσιμων πηγών δεν θα είναι αρκετή για να καλύψει την αύξηση της ζήτησης τα επόμενα χρόνια. Ακόμη, σε πρόσφατη έκθεση του IEA αναφέρεται πως η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από την πανδημία Covid-19 αναμένεται να αυξήσει σε επίπεδο ρεκόρ την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα.
Ένα επιπλέον εμπόδιο για τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές είναι τα επιτόκια. Οι τράπεζες φαίνεται ακόμα να ευνοούν επενδύσεις σε εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής μέσω καύσης άνθρακα, καθώς εκείνες απολαμβάνουν μικρότερα επιτόκια. Βέβαια, ο τρόπος με τον οποίο καθορίζεται ένα επιτόκιο είναι σύνθετος και επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες.
Ο δρόμος προς την παγκόσμια βιωσιμότητα είναι μακρύς και δύσβατος. Ευκαιρίες σαν αυτή, που επιτρέπουν τη «διάνυση μερικών χιλιομέτρων» πιο γρήγορα από ό,τι είναι αναμενόμενο, είναι επιθυμητές, αν όχι απαραίτητες, ώστε να επιτευχθούν οι απαιτητικοί στόχοι που έχουν τεθεί σε παγκόσμιο επίπεδο για τις επόμενες δεκαετίες.
Φωτό: Stefan Sauer/ΑΠΕ-ΜΠΕ
