Στις αρχές Απριλίου του 2020, οκτώ ένοπλοι δράστες επιβιβάστηκαν στο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Fouma» καθώς αυτό προσέγγιζε το λιμάνι Guayaquil στο Εκουαδόρ, αφού πρώτα είχαν ρίξει προειδοποιητικά πυρά στη γέφυρα του πλοίου. Εν τέλει άνοιξαν αρκετά εμπορευματοκιβώτια, αφαίρεσαν το περιεχόμενό τους και τράπηκαν σε φυγή με ταχύπλοα, χωρίς κανένα μέλος του πληρώματος να τραυματιστεί.
Το Εκουαδόρ δεν αποτελεί «hot spot» πειρατικών ή ληστρικών επιθέσεων σε πλοία, ωστόσο συχνά παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα γύρω από το λιμάνι Guayaquil, το οποίο είναι το έβδομο πιο πολυσύχναστο στη Λατινική Αμερική και διαχειρίζεται μεγάλο όγκο εμπορευμάτων από και προς το Εκουαδόρ. Τα τελευταία χρόνια, η διεθνής ναυτιλιακή κοινότητα μπορεί να αισθάνεται δικαιωμένη για τη σημαντική μείωση τέτοιων επιθέσεων. Μάλιστα, το 2019, ο αριθμός ληστρικών επιθέσεων σε πλοία ήταν ο μικρότερος τα τελευταία 25 χρόνια.
Με ανάλυσή του το World Economic Forum (WEO) επιχειρεί να σκιαγραφήσει το σκηνικό τέτοιων επιθέσεων τα επόμενα έτη. Δυστυχώς, τους πρώτους μήνες του έτους, οι επιθέσεις και οι απόπειρες επιθέσεων σε πλοία αυξήθηκαν κατά 24% σε σχέση με το α΄ τρίμηνο του 2019, με το World Economic Forum να εκφράζει τον σκεπτικισμό του για το γεγονός ότι η πανδημία ίσως καταστήσει τις κυβερνήσεις ανήμπορες να αντικρούσουν τέτοια περιστατικά.
Η συντονισμένη δράση απέναντι στις πειρατικές επιθέσεις
Αρχής γενομένης από το 2008, η ευρύτερη περιοχή του Κόλπου του Άντεν υπήρξε ο «πόλος έλξης» για τη διεθνή πειρατεία σε εμπορικά πλοία. Μετά από συντονισμένες προσπάθειες της διεθνούς ναυτιλιακής κοινότητας, των κυβερνήσεων και όλων των αρμόδιων φορέων, το 2019 δεν σημειώθηκε κανένα περιστατικό πειρατείας στα ύδατα του Κόλπου του Άντεν, σύμφωνα με το International Maritime Bureau. Μάλιστα, από τα 450 τέτοια περιστατικά στα διεθνή ύδατα το 2010, ο αριθμός τους μειώθηκε σημαντικά στα 165 το 2019.
Η επιστροφή των πειρατών;
Το World Economic Forum σημειώνει ότι η επίθεση στο «Fouma» αποτελεί ανησυχητικό δείγμα, καθώς διαφαίνεται ότι οι δράστες έχουν επαρκή γνώση των συνθηκών του πλοίου, όπως για το είδος του φορτίου, τον αριθμό των μελών πληρώματος κ.λπ. Παρά τη σημαντική μείωση των πειρατικών επιθέσεων σε πλοία στα διεθνή ύδατα, ο αριθμός τους στη Νότια Αμερική και στη Δυτική Αφρική έχει αυξηθεί. Στις περιοχές αυτές, οι συνθήκες είναι ίδιες με εκείνες που διευκόλυναν την κορύφωση των επιθέσεων από Σομαλούς πειρατές μία δεκαετία πριν: αποδυναμωμένες κυβερνήσεις, έξαρση της πολιτικής βίας, οικονομική κρίση και εύκολη διακίνηση και πρόσβαση σε όπλα.
Ο κορονοϊός και ο αντίκτυπος στην ασφάλεια των πλοίων
Κατά το World Economic Forum, η οικονομική ύφεση, απόρροια της πανδημίας, δημιουργεί ένα ασταθές και με σημαντικές προκλήσεις περιβάλλον για τα κράτη με αποδυναμωμένες κυβερνήσεις και ελάχιστους οικονομικούς πόρους.
Πιο συγκεκριμένα, ενόσω εξαπλώνεται ο Covid-19, oι κυβερνήσεις χωρών όπως αυτών στη Δυτική Αφρική και στη Νότια Αμερική θα ενισχύσουν τις προσπάθειες ασφάλειας της δημόσιας υγείας, με την ασφάλεια στα ύδατά τους να περνά σε δεύτερη μοίρα. «Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί ευκαιρίες για τους πειρατές», σημειώνει το WEO.
Από την άλλη, η μειωμένη καταναλωτική δαπάνη σε διεθνές επίπεδο έχει ως απόρροια το διά θαλάσσης εμπόριο να επιβραδύνεται και συνεπώς τα επίπεδα εσόδων των ναυτιλιακών εταιρειών δεν ευνοούν τις δαπάνες για ένοπλους φρουρούς ή άλλες μεθόδους προστασίας των πλοίων.
Το WEO καταλήγει ότι, ενώ φέτος διαφαίνεται στον ορίζοντα μια αύξηση της πειρατείας σε εμπορικά πλοία, εντούτοις η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, εάν η οικονομική ύφεση αγγίξει επίπεδα που οδηγήσουν μεγάλο ποσοστό ανθρώπων σε παράνομες δραστηριότητες, τα πλοία ίσως αποτελέσουν εύκολο στόχο.
Φωτό: Yahya Arhab/ΑΠΕ-ΜΠΕ
