Από το σύνολο των 500 εκατομμυρίων τ.χλμ. ωκεανών παγκοσμίως, μόνο τα 55 εκατ. χλμ., ήτοι 13% του συνόλου εκτιμάται, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, ότι δεν έχουν υποστεί έντονη εκμετάλλευση από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως το ψάρεμα.
Αντιθέτως οι ακτές των θαλασσών έχουν υποστεί έντονη εκμετάλλευση, με τις «αγνές» παράκτιες περιοχές να έχουν περιοριστεί κοντά στους πόλους και σε κάποια αραιοκατοικημένα νησιά του Ειρηνικού.
Ο άνθρωπος εξαρτάται από την θάλασσα για να βιοποριστεί, να εξασφαλίσει τροφή καθώς και τα 3/4 του οξυγόνου του.
Μέσω των ωκεανών διεξάγεται επίσης το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ υπολογίζεται ότι 2,8 δις άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν ως βασικά συστατικά της διατροφής τους τα ψάρια και τα θαλασσινά.
Οι θαλάσσιες περιοχές που θεωρούνται «άγριες» φιλοξενούν είδη, όπως ο καρχαρίας ή ο τόνος, των οποίων ο αριθμός, λόγω και της αργής αναπαραγωγής τους, μειώνεται συνεχώς. Ακόμα και τα πιο αυστηρά μέτρα συντήρησης της πανίδας σε προστατευμένες θαλάσσιες περιοχές φαίνεται ότι δεν είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του World Economic Forum υπολογίζεται ότι μόνο το 4,9% της άγριας θαλάσσιας ζωής βρίσκεται σε προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές.
Οι μεγαλύτερες απειλές για την άγρια θαλάσσια ζωή
Η μεγαλύτερη απειλή για την ευημερία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι η βιομηχανική αλιεία η οποία με την βοήθεια της τεχνολογίας εξαπλώνεται στο 55% των ωκεανών, αντιπροσωπεύοντας τέσσερις φορές μεγαλύτερη έκταση από την αντίστοιχη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στην ξηρά. Σε πολλά σημεία μάλιστα το ψάρεμα είναι τόσο έντονο, που ορισμένα θηρευτικά είδη ή οι θαλάσσιες χελώνες έχουν σχεδόν εξαφανισθεί.
Επιπλέον, η παγκόσμια κλιματική αλλαγή απόρροια της οποίας είναι μεταξύ άλλων και το λιώσιμο των πάγων, έχει καταστήσει ορισμένες αρκτικές περιοχές εύκολα προσβάσιμες πλέον σε αλιευτικά σκάφη και εμπορικά πλοία.
Πώς μπορεί να επέλθει αλλαγή;
Η προστασία της άγριας φύσης στους ωκεανούς απαιτεί συντονισμένες ενέργειες σε τοπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, με βασικό στόχο τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της αλιείας, της ναυτιλίας, της εξόρυξης φυσικών πόρων και της απορροής λυμάτων.
Μόλις το 2015 και μετά από πολλές διαπραγματεύσεις, υπογράφηκε η Συμφωνία των Παρισίων, μία ιστορική στιγμή στην προσπάθεια διάσωσης του πλανήτη.
Σε αυτήν, για πρώτη φορά αναφέρθηκε ο ρόλος των ωκεανών στην κλιματική ισορροπία: η αναφορά αυτή σηματοδότησε μια μάλλον «συμβολική» νίκη για όσους οργανισμούς έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου, αλλά τουλάχιστον έθεσε τη βάση για περαιτέρω μελέτη του θέματος και για άμεση λήψη αποφάσεων.
Φωτό: Pixabay
