Στο επίκεντρο της ομιλίας του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Θοδωρή Δρίτσα κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης βρέθηκε το ζήτημα της πώλησης των δύο μεγαλύτερων λιμένων της χώρας, του ΟΛΠ και του ΟΛΘ.
Σύμφωνα με τον υπουργό η κυβέρνηση δεσμεύεται από το μνημόνιο που υπέγραψε για τη συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πώληση του 51% του ΟΛΠ και εν συνεχεία και του ΟΛΘ, με την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για την περίπτωση του Πειραιά εντός Οκτωβρίου.
Ο υπουργός όμως δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν δεσμεύεται για την μη διεξαγωγή κοινωνικής διαβούλευσης για μία σειρά ζητημάτων που αφορούν την πώληση του ΟΛΠ όπως για παράδειγμα η ρύθμιση των λειτουργιών του λιμένα και η χρήση εκτάσεων και εγκαταστάσεων. Ως εκ τούτου το υπουργείο και η κυβέρνηση θα επιδιώξουν την αναδιαμόρφωση των συμβάσεων παραχώρησης του Ελληνικού Δημοσίου προς τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Δημοσίου, οι ανάγκες των εργαζομένων, των τοπικών κοινωνιών και των Δήμων. Επιπρόσθετα θα προωθηθεί το ζήτημα της εποπτείας και του ελέγχου της λειτουργίας των λιμανιών στη βάση των Ευρωπαϊκών προτύπων, η δημιουργία Δημόσιων Λιμενικών Αρχών σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη και η ολοκλήρωση της δομής και των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων.
Μπορούμε να πούμε ότι η ομιλία του υπουργού ήρθε να επιβεβαιώσει ορισμένες φήμες που ακούγονταν το τελευταίο διάστημα αλλά και να δημιουργήσει πρόσθετο προβληματισμό σε μία σειρά άλλων θεμάτων.
Καταρχήν ο υπουργός έκανε λόγο για πώληση του 51% των μετοχών όταν οι έως τώρα διαδικασίες αφορούσαν την πώληση ποσοστού περίπου 67%. Ενδέχεται βέβαια, όπως είχε λεχθεί κατά καιρούς η συμφωνία με τον επενδυτή να περιλαμβάνει την αρχική πώληση του 51% των μετοχών και την πώληση του 16% των μετοχών σε βάθος τετραετίας, κάτι στο οποίο δεν αναφέρθηκε ο Υπουργός στην ομιλία του οπότε αποτελεί σημείο προβληματισμού για το τι θα περιλαμβάνει τελικά η συμφωνία πώλησης.
Σε ότι αφορά την δημιουργία Δημόσιων Λιμενικών Αρχών σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη ήταν κάτι το οποίο συζητούνταν στην Ακτή Βασιλειάδη σε μία προσπάθεια να υπάρξει μεγαλύτερος έλεγχος του δημοσίου στα δύο μεγάλα λιμάνια της χώρας. Το θέμα είναι κατά πόσο είναι εφικτό κάτι τέτοιο να γίνει μέχρι την ολοκλήρωση του διαγωνισμού καθώς είναι μία σύνθετη διαδικασία κατά την οποία θα πρέπει να διαχωριστούν οι εμπορικές λειτουργίες και οι εποπτικές λειτουργίες σε ΟΛΠ και ΟΛΘ.
Επιπρόσθετα ο υπουργός τόνισε την ολοκλήρωση της δομής και των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (ΡΑΛ), μάλλον μέσω της έγκρισης του Προεδρικού Διατάγματος λειτουργίας της Αρχής το οποίο έχει βαλτώσει εδώ και καιρό στο υπουργείο. Το ζήτημα που ανακύπτει είναι η τυχόν ύπαρξη αλληλοκαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων ανάμεσα στην ΡΑΛ και στη Δημόσια Λιμενική Αρχή, ζήτημα το οποίο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής και δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσει πλήρως να επιλυθεί εντός του χρονικού πλαισίου ολοκλήρωσης του διαγωνισμού. Ένας ακόμη προβληματισμός σε αυτό το πεδίο παρεμβάσεων αφορά το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ακόμη μεγαλύτερου γραφειοκρατικού μοντέλου οργάνωσης του λιμενικού συστήματος καθώς πέρα από τον ιδιώτη πάροχο και ιδιοκτήτη θα υπάρχουν και δύο ρυθμιστικές αρχές σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Τέλος ο υπουργός έκανε ιδιαίτερη μνεία και στην έναρξη διαδικασιών διαβούλευσης με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την χρήση εκτάσεων κι εγκαταστάσεων, κλείνοντας μάλλον το μάτι προς του παραλιμένιους Δήμους πέριξ του λιμένα Πειραιώς οι οποίοι διεκδικούν τμήματα της χερσαίας λιμενικής ζώνης.
Το θέμα φυσικά που ανακύπτει είναι το τι στάση θα κρατήσουν οι υποψήφιοι επενδυτές οι οποίοι έχουν κάνει τους σχεδιασμούς τους με βάση την υφιστάμενη κατάσταση που επικρατεί στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Είναι αναμενόμενο ότι τυχόν αφαίρεση τμήματος της χερσαίας λιμενικής ζώνης θα επηρεάσει το ενδεχόμενο τίμημα της αγοράς αλλά και τους σχεδιασμούς που έχουν ήδη αναπτύξει οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές για το μέλλον του λιμένα, ενώ άγνωστη παραμένει και η στάση που ενδεχομένως θα κρατήσουν οι ιδιώτες μέτοχοι του λιμένα μιας και η παραχώρηση τμημάτων γης του λιμένα, απομειώνει την αξία των μετοχών τους.
Ο υπουργός στην ομιλία του έθιξε μία σειρά ζητημάτων που άπτονται της λιμενικής βιομηχανίας της χώρας αλλά μπορούμε να πούμε ότι μάλλον άνοιξε περισσότερα μέτωπα από αυτά που προσπάθησε να κλείσει με το εναπομείναν χρονικό διάστημα να λιγοστεύει επικίνδυνα.
