H εξωτερική μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε.

H εξωτερική μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε.

10
H εξωτερική μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε.

Σε έκθεση που εξέδωσε η Επιτροπή εξετάζονται οι βασικές εξελίξεις στο πλαίσιο της εξωτερικής μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ το διάστημα 2012-2013.

Δύο χρόνια αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η ανανεωμένη Συνολική Προσέγγιση της ΕΕ για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα (ΣΠΜΚ), έχουν υπάρξει σημαντικά αποτελέσματα όσον αφορά την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας με χώρες εταίρους εκτός ΕΕ, αλλά θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα για να  πραγματοποιηθεί περαιτέρω πρόοδος.

Οι προσπάθειες αντιμετώπισης της αυξανόμενης διεθνούς κινητικότητας πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις προτεραιότητες όλων των ενδιαφερομένων μερών. Αυτό απαιτεί καλύτερη χρήση των υφιστάμενων μέσων, όπως των εταιρικών σχέσεων κινητικότητας και των κοινών κανόνων για τις θεωρήσεις (βίζες). Υπάρχει ακόμη ανάγκη να ενισχυθεί η συμμετοχή των κρατών μελών της ΕΕ στην υλοποίηση των πολιτικών της, όπου αυτό είναι δυνατόν.

«Η αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης μπορεί να έχει πραγματικά οφέλη για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τόσο τους μετανάστες όσο και τις χώρες. Η επιτυχία μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον διάλογο και τη συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Οι εταιρικές σχέσεις κινητικότητας, η διευκόλυνση των θεωρήσεων σε συνδυασμό με τις συμφωνίες επανεισδοχής και τους κοινούς κανόνες θεωρήσεων παραμένουν σημαντικά μέσα πολιτικής. Πρέπει, όμως, να κάνουμε ακόμη περισσότερα για να εξασφαλίσουμε την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα και για να αντιμετωπίσουμε από κοινού με τρίτες χώρες τις αρνητικές πτυχές της μετανάστευσης, όπως η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη διακίνηση μεταναστών», δήλωσε η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρομ.

Οι εταιρικές σχέσεις κινητικότητας έχουν αποδειχθεί χρήσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση θεμάτων μετανάστευσης και ασύλου με αμοιβαία επωφελή τρόπο. Θέτουν μια σειρά πολιτικών στόχων και παρέχουν ένα πλαίσιο συζητήσεων και συνεργασίας. Μέχρι στιγμής, έχουν συναφθεί εταιρικές σχέσεις κινητικότητας με έξι χώρες: Μολδαβία (2008), Πράσινο Ακρωτήριο (2008), Γεωργία (2009), Αρμενία (2011), Μαρόκο (2013) και Αζερμπαϊτζάν (2013). Τον Νοέμβριο του 2013 ολοκληρώθηκαν οι συζητήσεις για τη σύναψη εταιρικής σχέσης κινητικότητας με την Τυνησία, η οποία πρόκειται σύντομα να υπογραφεί. Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2013 ξεκίνησαν σχετικές  συζητήσεις με την Ιορδανία.

Συνολικά, από το 2012-2013, η Επιτροπή έχει διαθέσει περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ σε πάνω από 90 σχέδια για τη μετανάστευση σε όλες τις περιοχές του αναπτυσσόμενου κόσμου. Επιπλέον, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν επενδύσει περαιτέρω οικονομικούς πόρους στην εφαρμογή της ΣΠΜΚ.

Θα πρέπει όμως να γίνουν περισσότερα όσον αφορά την προστασία των προσφύγων και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΥΥΑ) θα μπορούσε να παίξει σημαντικότερο ρόλο στη βελτίωση των συστημάτων ασύλου και των ικανοτήτων υποδοχής σε χώρες εκτός ΕΕ, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των εταιρικών σχέσεων κινητικότητας. Υπάρχουν επίσης περιθώρια βελτίωσης της χρήσης των περιφερειακών προγραμμάτων προστασίας, ιδίως μέσω πιο μακροπρόθεσμων δεσμεύσεων και χρηματοδοτήσεων.

Ο καλύτερος συντονισμός των δραστηριοτήτων επανεγκατάστασης σε επίπεδο ΕΕ και μεταξύ των κρατών μελών θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη αντιμετώπιση των καταστάσεων κρίσης. Η ΕΕ θα διαθέσει επίσης επιπλέον πόρους για τη στήριξη περισσότερων θέσεων επανεγκατάστασης και εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους στο πλαίσιο του νέου Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης (2014-2020).

Αναβάθμιση της ΣΠΜΚ

Η εξωτερική πολιτική και τα μέσα για τη μετανάστευση και το άσυλο που εφαρμόζονται σήμερα θα μπορούσαν ωστόσο να αξιοποιηθούν καλύτερα, μεταξύ άλλων, για να ενισχυθεί η ελκυστικότητα της ΕΕ και η οικονομία της.

Το ζήτημα της μετανάστευσης εργατικού δυναμικού θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη σημασία κατά τα επόμενα χρόνια και, για τον λόγο αυτό, οι εταιρικές σχέσεις κινητικότητας θα μπορούσαν να εστιάσουν σε αυτό το θέμα (π.χ. με τη διευκόλυνση της ανταλλαγής φοιτητών ή επαγγελματιών, την ενίσχυση των ικανοτήτων διαχείρισης της μετανάστευσης σε χώρες εκτός ΕΕ, την κατάρτιση προγραμμάτων κυκλικής μετανάστευσης, την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας των νόμιμων μεταναστών, την αντιμετώπιση, όπου χρειάζεται, της δυνατότητας μεταφοράς κοινωνικών δικαιωμάτων κ.λπ.).

Η διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων μικρής διάρκειας μπορεί να έχει πολλά θετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη τρίτων χωρών, όπως βελτίωση των επιχειρηματικών ευκαιριών και εμπορικών δεσμών με την ΕΕ, και ενίσχυση των επαφών μεταξύ των λαών. Επίσης, πρέπει να αξιοποιηθεί πλήρως η πολιτική της ΕΕ για τις θεωρήσεις, ώστε να δοθεί ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη και τις πολιτιστικές ανταλλαγές. Τις προσεχείς εβδομάδες η Επιτροπή θα προτείνει τροποποίηση του κώδικα θεωρήσεων προκειμένου να διευκολυνθούν περαιτέρω οι μετακινήσεις των νόμιμων ταξιδιωτών προς την ΕΕ, και να διασφαλισθεί ταυτόχρονα υψηλό επίπεδο ασφάλειας στην ΕΕ.

Η συνεργασία για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια. Έχουν αναληφθεί και υλοποιηθεί διάλογοι, ανταλλαγή πληροφοριών και  κοινές δράσεις για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Προβλέπεται να αναληφθούν περαιτέρω πρωτοβουλίες, όπως ήδη αναφέρθηκε στην έκθεση της ειδικής ομάδας για τη Μεσόγειο.     

Ιστορικό

Η Συνολική Προσέγγιση για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα (ΣΠΜΚ) αποτελεί, από το 2005, το γενικότερο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διεξάγει τον πολιτικό διάλογο και ασκεί την επιχειρησιακή συνεργασία με τρίτες χώρες. Βασίζεται σε σαφώς καθορισμένες προτεραιότητες που αντανακλούν τους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ, και εντάσσεται στην ευρύτερη εξωτερική πολιτική της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αναπτυξιακής συνεργασίας.

Η ΣΠΜΚ στοχεύει στην προώθηση του διαλόγου και της συνεργασίας με χώρες εταίρους εκτός ΕΕ σε τέσσερις τομείς: καλύτερη οργάνωση της νόμιμης μετανάστευσης και προώθηση της ορθής διαχείρισης της κινητικότητας·  πρόληψη και καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων· μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αντίκτυπου της μετανάστευσης· προώθηση της διεθνούς προστασίας και ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης της πολιτικής ασύλου.

Η ΣΠΜΚ υλοποιείται μέσω περιφερειακών και διμερών διαλόγων πολιτικής (με εργαλεία πολιτικής όπως οι εταιρικές σχέσεις για την κινητικότητα), νομικών μέσων όπως η διευκόλυνση των θεωρήσεων και των συμφωνιών επανεισδοχής, επιχειρησιακής στήριξης και ενίσχυσης ικανοτήτων, καθώς και της χρηματοδότησης διαφόρων προγραμμάτων και έργων (που διατίθενται σε ενδιαφερόμενα μέρη όπως η κοινωνία των πολιτών, οι ενώσεις μεταναστών και διεθνείς οργανισμοί).

 

Ακολουθήστε τα Ναυτικά Χρονικά στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την ελληνική Nαυτιλία, τις Μεταφορές και το Διεθνές Εμπόριο.