Σε ερώτηση που κατέθεσαν οι Ευρωβουλευτές της ΝΔ, κ.κ. Τσουκαλάς και Κουμουτσάκος, σχετικά με το θέμα της υπεραλίευσης στις ευρωπαϊκές θάλασσες, συγκρατούνται τα ακόλουθα από την απάντηση της Επιτρόπου, κα Δαμανάκη:
1) Πάνω από το 54% των αποθεμάτων που αξιολογήθηκαν υπεραλιεύται.
2) Η Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας έχει συμβάλει σημαντικά στην προστασία της θαλάσσιας ποικιλότητας, ενώ η επιχειρησιακή προστιθέμενη αξία της αναμένεται να αυξηθεί.
3) Δεν θα επιτρέπεται σε μεγαλύτερα σκάφη να αγοράζουν αλιευτικά δικαιώματα από μικρότερα.
4) Η υπεραλίευση αποφεύγεται μέσω της αποτελεσματικής επιβολής των TAC καθώς και των ισχυόντων περιορισμών και τεχνικών μέτρων.
Το θέμα της ανησυχητικής μείωσης των αλιευτικών αποθεμάτων έθεσαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι Ευρωβουλευτές της ΝΔ, κ.κ. Τσουκαλάς και Κουμουτσάκος. Οι Ευρωβουλευτές επικαλούνται έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων, σύμφωνα με την οποία παρατηρείται πλήρης εκμετάλλευση στο 52% των παγκόσμιων αποθεμάτων ψαριών, το 19% υπεραλιεύεται ενώ το 8% έχει ήδη εξαντληθεί. Στην Ευρώπη, η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη καθώς εκτιμάται ότι έως και το 88% των πληθυσμών των αλιευμάτων απειλούνται από την υπεραλίευση και περίπου το 1/3 από αυτούς κινδυνεύουν να μην ανακάμψουν ποτέ.
Η επιβολή των κανόνων για την πρόληψη της υπεραλίευσης και την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας εξασφαλίζεται από την Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας (ΚΥΕΑ) μέσω στενού συντονισμού των μέσων και των επιχειρήσεων ελέγχου των κρατών μελών, καθώς και μέσω της λήψης πρωτοβουλιών αύξησης της ικανότητας, αναφέρει στην απάντησή της η αρμόδια Επίτροπος για θέματα Αλιείας και Θαλάσσιας Πολιτικής, κα Δαμανάκη. Η Επιτροπή έχει την πεποίθηση ότι, κατά τα επόμενα έτη, η εν λόγω Υπηρεσία θα συνεχίσει να αυξάνει την επιχειρησιακή προστιθέμενη αξία της με τα διαφορετικά μέσα που διαθέτει, όπως ο περαιτέρω εξορθολογισμός του επιχειρησιακού συντονισμού και η άντληση συμπερασμάτων από τα τρέχοντα κοινά σχέδια ανάπτυξης μέσων, ο συντονισμός της κατάρτισης και η προώθηση της επεξεργασίας κοινών βασικών κορμών μαθημάτων για τους εθνικούς επιθεωρητές καθώς και η προώθηση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών.
«Οι προτάσεις για συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TAC) και ποσοστώσεις και για επίπεδα της αλιευτικής προσπάθειας υποβάλλονται πλέον με βάση επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, ώστε να πληρούνται οι στόχοι περί βιωσιμότητας για το 2015, βάσει του σχεδίου υλοποίησης της παγκόσμιας διάσκεψης κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ για την αειφόρο ανάπτυξη», τονίζει η αρμόδια Επίτροπος.
Σε ερώτηση των Ελλήνων Ευρωβουλευτών σχετικά με τα στοιχεία που διαθέτει η Επιτροπή για την υπεραλίευση στο Αιγαίο, η κα Δαμανάκη δεν παρέθεσε συγκεκριμένα στοιχεία. Αρκέστηκε σε αναφορά στην κατάσταση των αποθεμάτων στη γενικότερη λεκάνη της Μεσογείου, όπου παρατηρείται υπεραλιεύση άνω του 54% εκ των 46 αποθεμάτων, τα οποία αξιολογήθηκαν όσον αφορά στην αλιευτική πίεση, ενώ ποσοστό περίπου 28% εκ των 42 αποθεμάτων που αξιολογήθηκαν όσον αφορά στο μέγεθος του αποθέματος θεωρείται ότι είναι σε χαμηλά επίπεδα. Ποσοστά που επιβεβαιώνονται και από πρόσφατη μελέτη της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (International Union for Conservation of Nature), σύμφωνα με την οποία πάνω από 40 είδη μεσογειακών ιχθύων βρίσκονται σε κίνδυνο.
«Λαμβάνοντας υπόψη την ειδική φύση πολλών τύπων αλιείας και το γεγονός ότι το ίδιο απόθεμα είναι δυνατόν να αλιευθεί από διαφορετικούς τύπους αλιείας, η Επιτροπή υποθέτει ότι παρόμοια υψηλά επίπεδα εκμετάλλευσης ισχύουν και για αποθέματα τα οποία δεν έχουν ακόμη αναλυθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά η Επίτροπος.
Όσον αφορά στην προστασία μικρότερων εταιρειών αλιευτικού κλάδου, στην οποία αναφέρθηκαν οι κ. κ. Τσουκαλάς και Κουμουτσάκος, η κα Δαμανάκη υπογράμμισε ότι η Ευρ. Επιτροπή, στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, θα εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή την αλιεία μικρής κλίμακας, δεδομένης της μεγάλης σημασίας της σε πολλές παράκτιες περιοχές και του χαρακτήρα έντασης εργασίας που την διακρίνει. Για τον σκοπό αυτό, δεν θα επιτρέπεται σε μεγαλύτερα σκάφη να αγοράζουν αλιευτικά δικαιώματα από μικρότερα σκάφη.
«Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η Ευρ. Επιτροπή έχει καταλάβει το μέγεθος των συνεπειών από την υπεραλίευση και είναι πρόθυμη να προβεί σε κατάλληλα αποτελεσματικότερα μέτρα. Εξακολουθούν, ωστόσο, να υπάρχουν πολλά περιθώρια προόδου προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ανησυχία προκαλεί, επίσης, το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για την έκταση του προβλήματος υπεραλίευσης στις ελληνικές θάλασσες. Η Ελληνική κυβέρνηση, αντί να ενισχύσει τη θαλάσσια επιστημονική έρευνα (δηλαδή την έρευνα σε έναν τομέα άρρηκτα συνδεδεμένο με την κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική και πολιτιστική παράδοση του τόπου), την απαξιώνει. Η Ελλάδα έχει ανάγκη τη θάλασσα και οι σημερινές συνθήκες απαιτούν αναπτυξιακές και περιβαλλοντικες πολιτικές που θα βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Η Ελλάδα χρειάζεται μια συνεκτική, φιλόδοξη θαλάσσια και αλιευτική πολιτική.
Υπάρχει πλήθος προτάσεων που στοχεύουν σε μια επιτυχημένη καταπολέμηση της υπεραλίευσης και στην επιβίωση και διατήρηση της θαλάσσιας βιοκποικιλότητας καθώς και στην ευημερία των Ευρωπαίων και των Ελλήνων αλιέων. Προτάσεις υπάρχουν, λείπει όμως η πολιτική βούληση και η προθυμία των ενδιαφερομένων για τη σωστή εφαρμογή τους», υπογράμμισαν οι κ.κ. Τσουκαλάς και Κουμουτσάκος, σχολιάζοντας την απάντηση της αρμόδιας για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την αλιεία Επιτρόπου, κας Δαμανάκη.
