Οδεύοντας προς μηδενικές εκπομπές ρύπων: η περιβαλλοντική οπτική του DNV GL

Οδεύοντας προς μηδενικές εκπομπές ρύπων: η περιβαλλοντική οπτική του DNV GL

112
Οδεύοντας προς μηδενικές εκπομπές ρύπων: η περιβαλλοντική οπτική του DNV GL

Η παγκόσμια ναυτιλιακή κοινότητα έχει επιδείξει ποικιλοτρόπως την ευαισθησία αλλά και την αποφασιστικότητά της σε θέματα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και περιορισμού του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, ενώ είναι και πρωτοπόρος καθώς αποτελεί τον πρώτο παγκοσμίως βιομηχανικό κλάδο που προχώρησε στην υιοθέτηση μετρήσιμων στόχων ως προς τη μείωση των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να αναγνωστεί και η προσπάθεια του ΙΜΟ να αναζητήσει όλους τους τεχνολογικά δυνατούς τρόπους και μέσα, που θα επιτρέψουν την δυναμική συμμετοχή της παγκόσμιας ναυτιλίας στην επιθυμητή μείωση των αερίων ρύπων σύμφωνα με τη Συμφωνία των Παρισίων. Ο μεγάλος στόχος που έχει τεθεί είναι εντός των επομένων δεκαετιών να καταστεί η ναυτιλία ουδέτερη προς το περιβάλλον αλλά και το κλίμα.
Με αφορμή την «επανάσταση» που συντελείται σε ό,τι αφορά την έρευνα, λήψη και εφαρμογή μέτρων για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής από πλευρά ναυτιλιακής κοινότητας ο DNV GL κάνει μια επισκόπηση τόσο της συζήτησης όσο και των πιθανών μελλοντικών μέτρων.

Συλλογή Δεδομένων για το CO2 στην ΕE και στην ΙΜΟ

Στην Ε.Ε., οι κανονισμοί για παρακολούθηση, καταγραφή και εξακρίβωση (MRV) της εκπομπής CO2 έχουν τεθεί σε ισχύ, απαιτώντας όλα τα πλοία άνω των 5.000 GT που πλέουν προς, ή από ευρωπαϊκά λιμάνια, να αναφέρουν τις εκπομπές CO2, δεδομένα για το φορτίο και μέση ενεργειακή απόδοση. To 2018 είναι η πρώτη χρονιά καταγραφής των δεδομένων, τα οποία θα δημοσιεύονται ετησίως στην Ε.Ε. από τα μέσα του 2019.

Ένας από τους στόχους των κανονισμών MRV της Ε.Ε. ήταν η ενθάρρυνση του IMO, προκειμένου να δουλέψει με παρόμοιο μηχανισμό σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ίδιος ο κανονισμός της Ε.Ε. περιλαμβάνει μία πρόληψη για επανεξέταση, η οποία θα είναι σύμφωνη με το μελλοντικό διεθνές σύστημα, σε περίπτωση που τεθεί σε εφαρμογή. Το πρόγραμμα, γνωστό και ως IMO Data Collection System/Σύστημα Συλλογής Δεδομένων (DCS) για την κατανάλωση καυσίμων, θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά το 2019.

Κανονισμοί SOX

Ο ΙΜΟ έχει συμφωνήσει ότι το 0,5% όριο για το παγκόσμιο θείο, θα εφαρμοστεί από 1η Ιανουαρίου 2020. Η απόφαση είναι οριστική και αδιαπραγμάτευτη, γεγονός που δίνει σιγουριά στις ναυτιλιακές και στη βιομηχανία  καυσίμων. Υπήρχαν έντονες συζητήσεις τόσο για τις πρακτικές εφαρμογής, όσο και για τον τρόπο εξασφάλισης ισχυρής ενδυνάμωσης και ίσων όρων. Ο ΙΜΟ συνεχίζει να συζητά την εφαρμογή και τη στήριξη μέτρων βάσει προτεραιοτήτων.

Oι διαχειρίστριες εταιρίες των πλοίων θα πρέπει να επιλέξουν την προτιμώμενη συμβατή στρατηγική, γεγονός που θα επιφέρει ευρείες λειτουργικές και οικονομικές επιπτώσεις. Δεν υπάρχει μία “one-size” κατάλληλη για όλους λύση. Scrubbers, LNG και «υβριδικής» μορφής καύσιμα είναι όλα ρεαλιστικές επιλογές, ωστόσο τα περισσότερα πλοία εκτιμάται ότι δεν θα καταφέρουν να χρησιμοποιήσουν το 0,5% του MGO (Marine Gas Oil) και τα μείγματα, τουλάχιστον στο αρχικό  στάδιο. Ζητήματα διαθεσιμότητας κατά τόπους και αστάθεια των τιμών,  θα συνιστούν επακόλουθο της δραματικής αλλαγής της ζήτησης καυσίμων από 1Η Ιανουαρίου 2020.

Η εφαρμογή όλων αυτών  συνεχίζει να συνιστά σοβαρότατο προβληματισμό, κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα. Αντίθετα με τις περιοχές ελέγχου των εκπομπών (ECAs-emission control areas), στις οποίες η εφαρμογή εξαρτάται από την επικρατούσα κατάσταση στο εκάστοτε λιμάνι, η αναφορά για τις λειτουργίες σε ανοιχτή θάλασσα αποτελεί ευθύνη της σημαίας, ανάλογα με το ισχύον καθεστώς (flag state). Εύλογα ερωτήματα διατυπώνονται σχετικά με την ετοιμότητα όλων των flag states να παράσχουν ομοιόμορφη και σταθερή επιβολή, προκειμένου να εξασφαλιστούν ίσοι όροι σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να αμβλυνθεί σε κάποιο βαθμό το ζήτημα της εφαρμογής, ο ΙΜΟ στη MEPC 72 συμφώνησε για την καθιέρωση μιας απαγόρευσης διακίνησης των μη σύννομων καυσίμων για όλα τα πλοία χωρίς scrubbers.

Κανονισμοί NΟx

Οι απαιτήσεις για το μονοξείδιο του αζώτου (NOx tier III) έχουν τεθεί σε εφαρμογή στις ECAs Βόρειας Αμερικής, για τα πλοία που κατασκευάστηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2016 και έπειτα. Οποιοσδήποτε κατασκευάζει πλοίο στις μέρες μας, θα πρέπει να σκεφτεί σχετικά με το αν θα ταξιδεύει εντός των ECAs Βόρειας Αμερικής θα αποτελέσει κομμάτι του λειτουργικού σχεδίου, είτε αν θα λάβει χώρα κατά την παράδοση, ή σε κάποια άλλη στιγμή στο μέλλον. Σε αυτήν την περίπτωση, θα χρειαστεί τεχνολογία ελέγχου μονοξειδίου του αζώτου. Κατά την επιλογή τεχνολογίας ελέγχου για το μονοξείδιο του αζώτου, οι διαχειρίστριες εταιρίες θα πρέπει να σκεφτούν για το πώς σκοπεύουν να εξασφαλίσουν μια επιλογή που να συμβαδίζει με τα κατοχυρωμένα ανώτερα όρια θείου του 2020, αποφεύγοντας τοιουτοτρόπως προβλήματα με το ολοκληρωμένο σύστημα.

Λόγω των επερχόμενων κανονισμών, ο ΙΜΟ έχει συμφωνήσει για την εφαρμογή NOx tier III  για τα πλοία που θα κατασκευάζονται από 1η Ιανουαρίου 2021 και έπειτα, όταν αυτά θα λειτουργούν εντός των ECAs της Βόρειας και Βαλτικής Θάλασσας. Τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχουν σχέδια από τον ΙΜΟ για επιπλέον περιοχές NOX tier III

Διαχείριση Ερματικών Υδάτων

Ο κανονισμός Διαχείρισης Ερματικών Υδάτων (BWM) τέθηκε σε εφαρμογή στις 8 Σεπτεμβρίου 2017, σε περισσότερο δηλαδή από 27 χρόνια από όταν άρχισαν οι διαπραγματεύσεις, και 13 χρόνια μετά την υιoθέτησή του το 2004. H κατίσχυσή του προγραμματίστηκε όταν αναθεωρήθηκε στη MEPC 71 τον Ιούλιο του 2017. Εν συντομία, κάθε πλοίο διεθνούς εμπορίου είναι υποχρεωμένο να πληροί των προϋποθέσεων, σύμφωνα με τους κανονισμούς, στο διάστημα μεταξύ 8 Σεπτεμβρίου 2017 και 8 Σεπτεμβρίου 2024. Για τα πλοία 400 GT και άνω, η ημερομηνία κατά την οποία οφείλουν να έχουν πια συμμορφωθεί με τους κανονισμούς συνδέεται με την ανανέωση του International Oil Pollution certificate, ενώ πλοία κάτω των 400 GT πρέπει να πληρούν των συγκεκριμένων  προαπαιτήσεων  ως τις 8 Σεπτεμβρίου 2024. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία, ολόκληρος ο παγκόσμιος στόλος (ολόκληρη η παγκόσμια ναυτική δύναμη) θα πρέπει να έχει συμβιβαστεί.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κανονισμοί της εσωτερικής διαχείρησης ερματικών υδάτων ξεκίνησαν να ισχύουν το 2013. Τα νέα πλοία θα πρέπει να  συμβαδίζουν με τους κανονισμούς από την παράδοση, ενώ τα ήδη υπάρχοντα πλοία πρέπει να «συμμορφώνονται» κατά το πρώτο προγραμματισμένο dry-docking μετά την 1η Ιανουαρίου 2014ή 2016, αναλόγως της ποσότητας του έρματος.

Απαιτείται έγκριση USGG type όσον αφορά τη διαχείριση θαλάσσιου έρματος. Έξι τέτοιες εγκρίσεις έχουν κατοχυρωθεί ως τώρα, ενώ έχουν δρομολογηθεί άλλες έντεκα. Η προηγούμενη πολιτική παράτασης, η οποία έδινε αναβαλλόμενες ημερομηνίες εγκατάστασης για πάνω από 12.500 πλοία, εξ αιτίας των μη διαθέσιμων εγκεκριμένων συστημάτων, έχει αλλάξει από όταν οι πρώτες εγκρίσεις έγιναν γεγονός.

Ανερχόμενα Θέματα

Υπάρχει μία σειρά νέων περιβαλλοντικών κανονισμών υπό επεξεργασία τόσο στον ΙΜΟ όσο και σε διάφορες χώρες. Αυτοί οι νέοι κανονισμοί καλύπτουν ένα ευρύ πλαίσιο θεμάτων, όπως ρύπανση με πλαστικά από τα πλοία, αντίκτυπος του θορύβου στα κητοειδή, εκπομπές σωματιδίων και απαγόρευση για το βαρύ μαζούτ στην Αρκτική.  Οι συζητήσεις αυτές βρίσκονται σε διάφορα στάδια. Για παράδειγμα, η Νέα Ζηλανδία εισήγαγε κανονισμούς biofouling το φετινό Μάιο. Το ζήτημα της ρύπανσης εξαιτίας του ήχου κατά κύριο λόγο απασχολεί ένα μεμονωμένο ποσοστό μελών της ναυτιλιακής κοινότητας για την ώρα, ενώ τα πλαστικά και η απαγόρευση HFO στην Αρκτική είναι υπό επεξεργασία στον ΙΜΟ. Παρόλα αυτά, τα περισσότερα, αν όχι όλα αυτά τα θέματα, θα τεθούν αργά ή γρήγορα υπό επιπλέον εσωτερικούς ή διεθνείς κανονισμούς, εντός της επόμενης δεκαετίας.

Ακολουθήστε τα Ναυτικά Χρονικά στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την ελληνική Nαυτιλία, τις Μεταφορές και το Διεθνές Εμπόριο.