Της Μαρίας Μπερτζελέτου, Ναυτιλιακής Αναλύτριας
Το εμπόριο δια θαλάσσης αυξήθηκε κατά 2,6% το 2016, φθάνοντας τα 10,3 δις τόνους, αλλά ο ρυθμός ανάπτυξης παρέμεινε κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο 3% και η ζήτηση για θαλάσσιο εμπόριο παρέμεινε σε χαμηλότερα επίπεδα από την προσφορά, σύμφωνα με την νέα έκθεση της UNCTAD.
Οι προβλέψεις για το 2017 δείχνουν ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης του θαλάσσιου εμπόριου σε 2,8%. Οι μεσοπρόθεσμες προβλεψεις υποδηλώνουν ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης ύψους 3,2% μεταξύ του 2017 και του 2022.
Η έκθεση της UNCTAD για τις Θαλάσσιες Μεταφορές 2017 αναφέρει ότι ο παγκόσμιος εμπορικός στόλος αυξήθηκε κατά 3,2%, φθάνοντας τα 1,86 δις τόνους dwt στις αρχές του 2017 και ότι η συνεχιζόμενη ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης υποστηρίζει τις χαμηλές αποδόσεις στη ναυλαγορά.
Η πίεση της ναυλαγοράς έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην αγορά των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, η οποία πέρυσι κατέγραψε συλλογικές λειτουργικές ζημιές ύψους 3,5 δις δολαρίων. Η τάση συγχωνεύσεων των ναυτιλιακών εταιρειών στον τομέα αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια καλύτερη διαχείριση της προσφοράς των πλοίων και η συγκέντρωση φορτίου θα μπορούσε να βελτιώσει τις οικονομίες κλίμακας και να μειώσει το λειτουργικό κόστος. Ωστόσο, υπάρχουν κίνδυνοι που συνδέονται με τις πρόσφατες συγχωνεύσεις και τις μεγάλες συμμαχίες μεταξύ των μεταφορέων εμπορευματοκιβωτίων. Ο κίνδυνος είναι ότι η αυξανόμενη συγκέντρωση της αγοράς στην αγορά των containerships μπορεί να οδηγήσει σε ολιγοπωλιακές δομές.
Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις στις συγχωνεύσεις και στις συμμαχίες των ναυτιλιακών εταιρειών μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ώστε να εξασφαλιστεί ο ανταγωνισμός στην αγορά. Η αναθεώρηση των κανόνων που διέπουν τις κοινοπραξίες και τις συμμαχίες ενδέχεται να είναι απαραίτητη για να καθοριστεί εάν απαιτούνται νέοι κανονισμοί για την αποτροπή της κατάχρησης εξουσίας στην αγορά και για την εξισορρόπηση των συμφερόντων των φορτωτών, των λιμένων και των μεταφορέων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα λιμάνια βρίσκονται υπό πίεση για υποδομές που θα υποστηρίζουν τα μεγαλύτερα πλοία. Παρόλο που οι επενδύσεις είναι οι βασικές για τη βελτίωση των λιμένων, το ποσό που απαιτείται για την υποδοχή ολοένα και μεγαλύτερων πλοίων μπορεί να μην αξίζει το επιπλέον κόστος, εκτός αν τα μεγαλύτερα πλοία εγγυώνται μεγαλύτερο φορτίο.
Μεταξύ του 2000 και του 2016 πραγματοποιήθηκαν ιδιωτικές επενδύσεις συνολικής αξίας 68,8 δις δολαρίων σε 292 λιμενικά έργα με στόχο τη βελτίωση της λιμενικής υποδομής και των υπερκατασκευών.
Τέλος αξίζει να αναφερθεί η επισήμανση της έκθεσης της UNCTAD για αύξηση της χρήσης υγροποιημένου φυσικού αερίου, εν μέσω αυστηρότερων περιβαλλοντικών κανονισμών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα πλοία κατανάλωσης υγροποιημένου φυσικού αερίου μειώνουν τις εκπομπές αέριων ρύπων και μπορούν επομένως να αποτελέσουν έναν οικονομικά αποδοτικό τρόπο συμμόρφωσης με τους νέους διεθνείς κανονισμούς για τον έλεγχο των εκπομπών. Το ποσοστό των υπο ναυπήγηση πλοίων που καταναλώνουν ως LNG και τα οποία αναμένεται να παραδοθούν από το 2018 και μετά υπερβαίνει το 13,5%, περισσότερο από το διπλάσιο του ποσοστού το 2017 και υπερτριπλάσιο του ποσοστού το 2015.
Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ
