Σε μια κατάμεστη αίθουσα στη Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά η εταιρεία XRTC παρουσίασε την ετήσια μελέτη της για την αγορά της ακτοπλοΐας στην Ελλάδα. Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση που ανταποκρίνεται στις ερευνητικές προδιαγραφές και κομίζει ουσιαστικά ευρήματα σε οποιονδήποτε μελετητή είναι ίσως η μόνη που έχει καταφέρει να προσελκύσει το ενδιαφέρον τόσο της ναυτιλιακής αγοράς, όσο και της ακαδημαϊκής οικογένειας. Στην παρουσίαση των ευρημάτων της μελέτης, ο ιδρυτής της XRTC κ. Γ. Ξηραδάκης ανέλυσε την τρέχουσα κατάσταση και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες, επισημαίνοντας τα λάθη του παρελθόντος από τις διοικήσεις αλλά και τη ραθυμία του κράτους στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων. Στην πολυσέλιδη έρευνα που εστιάζεται στην ακτοπλοϊκή αγορά τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Αδριατική παρουσιάζεται μεν η δύσκολη παρούσα κατάσταση αλλά προδιαγράφεται και ένα ευοίωνο μέλλον αφού οι Έλληνες έχουν όχι μόνο τη γνώση αλλά και την εμπειρία στο ακτοπλοϊκό επιχειρείν, ένας κλάδος στον οποίο έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους ιστορικές μορφές της ελληνικής ναυτιλίας. Ενδιαφέρουσα είναι επίσης η εστιασμένη ανάλυση που αφορά την αξιολόγηση του ρίσκου χρεωκοπίας των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Σύμφωνα με επιστημονική μεθοδολογία μία μόνο εταιρεία κρίνεται ως απόλυτα ασφαλής αλλά όπως τόνισε ο κ. Ξηραδάκης σημασία έχει να αντιληφθούμε ότι οι περισσότερες εταιρείες γνωρίζουν να κολυμπούν και να επιβιώνουν «κάτω από το νερό», συμπεριφερόμενες ως «φάλαινες».
Στα συμπεράσματα, το πιο εντυπωσιακό εύρημα, είναι ότι βάσει των νέων Κανονισμών του ΙΜΟ στα αμέσως επόμενα χρόνια θα πρέπει να ‘εξέλθουν’ από την ελληνική αγορά 32 από τα 45 υπάρχοντα πλοία. Παράλληλα κρίνεται πλέον επιβεβλημένη η άμεση μελέτη και κυρίως η υλοποίηση ενός σχεδιασμού θαλασσίου Δικτύου Μεταφορών που θα λαμβάνει υπόψη την ανταγωνιστικότητα των αεροπορικών συνδέσεων των νησιών με την ελληνική ενδοχώρα αλλά και τις μητροπόλεις του εξωτερικού.
Η οποιαδήποτε προσπάθεια σχεδιασμού αγκυλώνεται βέβαια από την μερική αδιαφάνεια του κλάδου που αντικατοπτρίζεται στην έλλειψη επίσημων στατιστικών στοιχείων από τις αρμόδιες κρατικές αρχές οι οποίες δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να καταγράψουν την κίνηση ή και την κινητικότητα του κλάδου. Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος αλλά και η σημασία των «μικρών» ακτοπλοϊκών εταιρειών παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού αποτελούν τον στυλοβάτη πολλές φορές της «ξεχασμένης» περιφερειακής ανάπτυξης των νησιών. Η έλλειψη χρηματοδότηση από τις τράπεζες και η αδιαφορία μερικών ως προς αυτή (με απόλυτο πρωταγωνιστή πλέον την Τράπεζα Πειραιώς), η πολυετής κωλυσιεργία ως προς τον ‘εκμοντερνισμό’ των λιμένων μας αλλά και η ανάγκη για επανεξέταση των επιδοτήσεων, ειδικά στις άγονες γραμμές και όχι μόνο, αποτελούν τα μόνιμα εμπόδια για μια ευνοϊκότερη ανέλιξη των εταιρειών. Η αξία όμως της συγκεκριμένης μελέτης που επιμελήθηκε ο κ. Γ. Ξηραδάκης με την κα Κ. Φίτσιου και τον Δρ. Ι. Λαγούδη, δεν είναι μόνο τα στοιχεία που καταγράφονται και έχουν αξία για οποιανδήποτε επενδυτή, αναλυτή ή ενδιαφερόμενο. Η σημαντικότερη αξία είναι ότι η ερευνητική ομάδα, ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς συνεχίζει να καταγράφει τις γενικότερες τάσεις στην αγορά, το έργο, τις δυσκολίες αλλά και τις στρατηγικές εξόδου από την κρίση των εταιρειών, σε βάθος χρόνου. Οι μελετητές ερευνούν την αγορά εδώ και αρκετά χρόνια, όχι μόνο στην φάση ανόδου της αλλά και στην πτώση, την κατάρρευση ακόμα και στη φάση της αβέβαιης προοπτικής για το μέλλον της. Αυτή είναι η αξία για έναν κλάδο που ίσως να δυσκολεύεται να δώσει πλέον ‘μεγάλα μερίσματα’ στους μετόχους της αλλά συνεισφέρει αθόρυβα και σε βάθος χρόνου, όσο ελάχιστοι, στον τουρισμό και στην περιφερειακή- οικονομική και κοινωνική- ανάπτυξη του ελληνικού αρχιπελάγους.
