Της Μαρίας Μπερτζελέτου, Ναυτιλιακής Αναλύτριας
Η πρώτη βδομάδα του Απριλίου ξεκινά με μελανά στοιχεία για τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου και την επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να απευθύνει έκκληση για την επιτάχυνση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την ενίσχυση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης και τη συνέχιση της επιτακτικής νομισματικής πολιτικής.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΔΝΤ, μια αύξηση των δαπανών στην έρευνα και ανάπτυξη στις ανεπτυγμένες οικονομίες κατά 40% θα μπορούσε να ενισχύσει τον ρυθμό ανάπτυξης κατά 5% μέσα στην επόμενη 20ετία.
Η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2009 εξακολουθεί να είναι «αδύναμη και εύθραυστη», σχολίασε η κ. Λαγκάρντ και οι εαρινές προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα είναι χαμηλότερες συγκριτικά με το φθινόπωρο. Η προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας έχει εξασθενήσει το τελευταίο εξάμηνο λόγω της επιβράδυνσης της Κίνας από τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης του παρελθόντος, την υποχώρηση των τιμών των εμπορευμάτων στις διεθνείς αγορές και την ισχυρή πιθανότητα μιας πιστωτικής αναδίπλωσης σε πολλές χώρες. Επιπλέον το ενδιαφέρον εστιάζεται στη στάσιμη ανάπτυξη των ΗΠΑ λόγω του ισχυρού δολαρίου.
Στην ευρωζώνη, η εικόνα είναι απογοητευτική από τις χαμηλές επενδύσεις και την υψηλή ανεργία και η ανάκαμψη παραμένει αδύναμη και ευάλωτη από εξωτερικούς κινδύνους. «Οι οικονομίες της Ευρωζώνης δεν έχουν παρουσιάσει καμία αξιόλογη βελτίωση των επιδόσεών τους κατά τη διάρκεια του Μαρτίου», δήλωσε χθες ο επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας αναλύσεων Markit, Κρις Γουίλιαμσον.
Χαμηλότερα του αναμενομένου είναι, επίσης, η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία. Η επιβράδυνση της Κίνας έχει προκαλέσει επιπτώσεις σε χώρες που στηρίζονται στις εξαγωγές πετρελαίου και εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Βραζιλίας, η οποία είναι η ισχυρότερη οικονομία στη Λατινική Αμερική.
Για το σύνολο της ευρωζώνης, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας παρέμεινε τον Μάρτιο στα επίπεδα του Φεβρουαρίου, καθώς δεν επιβεβαιώθηκαν οι προσωρινές εκτιμήσεις της εταιρείας Markit για ταχύτερη αύξησή του. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Markit, η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύχθηκε πιθανόν με ρυθμό 0.3% στο πρώτο τρίμηνο του 2016, όπως και στο προηγούμενο τρίμηνο. Η ΕΚΤ είναι έτοιμη να χαλαρώσει περαιτέρω τη νομισματική της πολιτική αν χρειαστεί για να αποτρέψει την εδραίωση του χαμηλού πληθωρισμού στην ευρωζώνη.
Στο χρηματοπιστωτικό τομέα, σημαντική εξέλιξη της τρέχουσας βδομάδας είναι η συγχώνευση των δυο ιστορικών ιταλικών τραπεζών – Banco Popolare και Banca Popolare di Milan – και φαίνεται να ξεκινά η διαδικασία συγκέντρωσης του τραπεζικού κλάδου που θα οδηγήσει σε λιγότερους αλλά ισχυρότερους ομίλους στη γειτονική χώρα. Δημιουργείται, έτσι, ο τρίτος σε μέγεθος τραπεζικός όμιλος στην Ιταλία μετά τη UniCredito και την Intesa Sanpaolo, που θα έχει άθροισμα ενεργητικού ύψους περίπου 170 δισ. ευρώ και περισσότερους από 25.000 υπαλλήλους.
Η αναστάτωση για το επικείμενο δημοψήφισμα Brexit παραμένει έντονη με κινδύνους για εκτίναξη του κόστους δανεισμού και περαιτέρω αποδυνάμωση της στερλίνας. Εν όψει δημοψηφίσματος, η τράπεζα της Αγγλίας προωθεί κανόνες για αύξηση κεφαλαίων των τραπεζών και ανακόπτει την αύξηση των πιστώσεων προς όσους έχουν ιδιόκτητα ακίνητα. Η στερλίνα έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων επτά ετών ως προς το δολάριο από τις αρχές της χρονιάς έως σήμερα, ενώ οι αναλυτές της χρηματαγοράς στοιχηματίζουν πως η αστάθεια θα επιταθεί όσο πλησιάζει η ημερομηνία του δημοψηφίσματος.
Όσον αφορά τις αναδυόμενες οικονομίες, μια πολύ θετική είδηση προβάλλει αυτή τη βδομάδα για την ενίσχυση των αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς οι επενδυτές έχουν αρχίσει να επιστρέφουν επιφυλακτικά στις αναδυόμενες αγορές που εγκατέλειψαν τα τελευταία χρόνια, όταν επέστρεψαν στις ΗΠΑ σε αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων. Στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου καταδεικνύουν πως τις τελευταίες έξι εβδομάδες ξένοι επενδυτές έχουν τοποθετήσει 36,8 δισ. δολάρια σε μετοχές και ομόλογα των αναδυόμενων αγορών. Πρόκειται για τις μεγαλύτερες εισροές ξένου κεφαλαίου που καταγράφουν οι αναδυόμενες τα τελευταία σχεδόν δύο χρόνια, ενώ υπερβαίνει αισθητά τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Αναλυτές του Reuters, που συγκέντρωσαν τα σχετικά στοιχεία, εκτιμούν πως για να επανέλθουν οι παλιές καλές ημέρες στις αναδυόμενες αγορές και να επιστρέψει το ξένο κεφάλαιο στις χώρες χρηματοδοτώντας ελλείμματα, ανάπτυξη και κοινωνικές δαπάνες πρέπει να εξαφανιστούν από τον ορίζοντά τους τρία σύννεφα, τρεις κίνδυνοι που αποθαρρύνουν τους επενδυτές: 1. Ο κίνδυνος μιας περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων του δολαρίου και της συνεπακόλουθης ενίσχυσης του αμερικανικού νομίσματος που διογκώνει το χρέος των αναδυόμενων. 2. Η επιβράδυνση της Κίνας και οι επιπτώσεις της στις τιμές των εμπορευμάτων. & 3. πολιτική αστάθεια σε πολλές από τις αναδυόμενες αγορές, όπως η Βραζιλία, η Τουρκία και η Νότια Αφρική, που εντείνεται εξαιτίας της ύφεσης και της αύξησης της ανεργίας.
Στην οικονομία της Κίνας, ο ρυθμός πληθωρισμού αναμένεται να παρουσιάσει περιορισμένη αύξηση φέτος, ενώ παράλληλα καταγράφεται σημαντική άνοδος των τιμών των κατοικιών σε μεγάλες πόλεις. Σύμφωνα με την αρχή κεντρικού σχεδιασμού της Κίνας, την Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα China Securities Journal, η αύξηση του πληθωρισμού δε θα είναι σημαντική, καθώς η οικονομική ανάπτυξη θα παραμείνει σταθερά αργή.
Στόχος του Πεκίνου είναι να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε επίπεδα γύρω στο 3% για το 2016, σε συμφωνία με άλλους παράγοντες, όπως το αυξανόμενο κόστος εργασίας, οι μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων και ο αντίκτυπος άλλων αλλαγών στα επίπεδα των τιμών. Τον Φεβρουάριο ο πληθωρισμός στη δεύτερη οικονομία του κόσμου έφτασε στο 2,3%, καταγράφοντας την υψηλότερη τιμή από τον Ιούλιο του 2014. Σε ό,τι αφορά τις τιμές των ακινήτων, που έχουν υποχωρήσει σε ορισμένες επαρχιακές πόλεις, αναμένεται να αυξηθούν στο Πεκίνο, τη Σαγκάη και τη Σεντζέν.
Για την οικονομία της Αμερικής, οι επενδυτές αναμένουν με αγωνία τη δημοσιοποίηση των πρακτικών από την τελευταία συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, στις 15 και 16 Μαρτίου. Από τις συζητήσεις των αξιωματούχων, διαφαίνεται ότι δε θα υλοποιηθεί το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων εντός του Απριλίου δεδομένου ότι οι κίνδυνοι επιβράδυνσης της οικονομίας παραμένουν σημαντικά έντονοι.
