Στο Συνέδριο του Ο.Λ. Ηρακλείου Κρήτης με θέμα τους ελληνικούς λιμένες κρουαζιέρας, μίλησε ο πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος του ΟΛΠ Α.Ε και πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος κ. Γιώργος Ανωμερίτης.
Ο κ. Γ. Ανωμερίτης μίλησε στην πρώτη ενότητα για τις σχέσεις των Λιμένων με τις Πόλεις, καταθέτοντας τις προτάσεις του για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις του λιμενικού συστήματος σε σχέση με τους Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης.
Τα συνοπτικά σημεία της ομιλίας του με τίτλο “Λιμάνια και Πόλεις σε κοινή πορεία Ανάπτυξης” είναι τα παρακάτω:
«Η Ελλάδα λόγω της πολυνησιακής επικράτειάς της αποτελεί την πλέον πολυπληθή λιμενική περιφέρεια της Ευρώπης. Οι 800 περίπου λιμένες της διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για την εσωτερική αγορά και τον τουρισμό και σημαντικό στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές της Νότιας Ευρώπης.
Τα λιμάνια αποτελούν μηχανές ανάπτυξης, γι’ αυτό απαιτείται συνολικός και συλλογικός σχεδιασμός, αν θέλουμε να μεγιστοποιήσουμε τις πολυτροπικές δυνατότητές τους. Αποτελούν κόμβους των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών (ΤΕΝ-Τ) και ισχυρούς πυλώνες στήριξης των πολιτικών νησιωτικότητας. Δεν είναι νοητό να αντιμετωπίζονται ως εισπρακτικοί μηχανισμοί, ούτε ως εργαλεία επίλυσης τοπικών συμφερόντων.
Το θεσμικό πλαίσιο της αγοράς λιμενικών υπηρεσιών συνδιαμορφώνεται από:
(α) Τον υπό ψήφιση Κοινοτικό Κανονισμό για την πρόσβαση στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών.
(β) Την πρόταση κατευθυντήριων γραμμών της Ε.Ε. για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΤΕΝ-Τ).
(γ) Τις αποφάσεις της ESPO (Ευρωπαϊκή Ένωση Λιμένων) και της ΕΛΙΜΕ (Ένωση Λιμένων Ελλάδας).
(δ) Τους Νόμους των 3 Μνημονίων για την αξιοποίηση των λιμένων.
(ε) Τους Νόμους Περιφερειακής Ανάπτυξης και των χωροθετήσεών τους.
(στ) Τους Νόμους Οργάνωσης και λειτουργίας της Αποκεντρωμένης διοίκησης και
(ζ) το Ν. 4150/2013 για τις λιμενικές μεταρρυθμιστικές πολιτικές.
Οι Οργανισμοί Λιμένων (α) εφαρμόζουν σε εθνικό επίπεδο τη λιμενική πολιτική της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (β) εφαρμόζουν τους διεθνείς κανονισμούς και οδηγίες για τη ναυτιλία, τα λιμάνια και την ασφάλεια, (γ) εφαρμόζουν τις πολιτικές των Περιφερειακών Διοικήσεων της χώρας επί γενικότερων αναπτυξιακών αποφάσεων της κάθε Περιφέρειας, (δ) συνεργάζονται με τους ΟΤΑ για κάθε θέμα, το οποίο αφορά τη λειτουργία της Πόλης και τους στόχους των τοπικών κοινωνιών
και (ε) ασκούν την επιχειρηματική τους λειτουργία με κανόνες εταιρικής ευθύνης, ως προς την Πόλη και τους Φορείς της.
Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι Περιφέρειες αποτελούν τη βάση της λειτουργίας της Δημοκρατίας και της Ανάπτυξης της Χώρας. Ειδικότερα για τα θέματα των τοπικών υποθέσεων, οι ΟΤΑ έχουν προβάδισμα έναντι της Κεντρικής Διοίκησης, η οποία περιορίζεται μόνο στον έλεγχο νομιμότητας των πράξεών τους. Η Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλουν να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο και στη διοίκηση των Οργανισμών Λιμένων, χωρίς φυσικά να παρεμβαίνουν στην επιχειρηματική τους λειτουργία.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα τα λιμάνια βρίσκονται στις θαλάσσιες παρυφές των πόλεων. Οι περισσότερες πόλεις αναπτύχθηκαν χάρις στη ναυτιλία και τα λιμάνια τους. Η μεγέθυνση όμως σήμερα των Πόλεων ως Αστικών Κέντρων και των Λιμένων ως κόμβων Δικτύων έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα, τα οποία όμως μπορούν να λυθούν μόνο συναινετικά. Πόλη και Λιμάνι αποτελούν διαφορετικές νομικές και οικονομικές προσωπικότητες, οφείλουν να λειτουργούν συντονισμένα και συναινετικά για την εξυπηρέτηση της Εθνικής οικονομίας και των τοπικών – περιφερειακών κοινωνιών, στα πλαίσια πάντα των κανόνων μιας ενιαίας ευρωπαϊκής λιμενικής πολιτικής. Το οικονομικά ορθό χωρίς το συλλογικό των κοινωνικών σχέσεων δε μπορεί να γίνει αποδεκτό σε τομείς αυξημένης εθνικής και κοινωνικής συνευθύνης.
Η οικονομική κρίση, η νέα Ευρωπαϊκή Λιμενική Πολιτική και οι αποφάσεις για τα νέα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών, αποτελούν τη μεγάλη ευκαιρία για μια βαθειά μεταρρύθμιση στις δομές και λειτουργίες του ελληνικού λιμενικού συστήματος. Μια μεταρρύθμιση, η οποία πέρα από τις οικονομικές προκλήσεις θα λάβει σοβαρά υπόψη της στο συνολικό σχεδιασμό της, τους κανόνες ανταγωνιστικότητας, διαφάνειας, προστασίας του περιβάλλοντος, τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και της δημιουργίας εσόδων για τις ανάγκες της χώρας.
Η μεταρρυθμιστική μεταβολή του ελληνικού λιμενικού συστήματος οφείλει να λαμβάνει ως σταθερές τις ακόλουθες θέσεις:
8.1: Τα λιμάνια και οι χερσαίοι τους χώροι αποτελούν δημόσια περιουσία.
8.2.: Οι φορείς διαχείρισης των λιμανιών αποτελούν ιδιαίτερες νομικές προσωπικότητες, οι οποίοι στα πλαίσια των διεθνών, ευρωπαϊκών και εσωτερικών κανόνων δικαίου ασκούν με σύγχρονα και αποτελεσματικά μέσα τη λιμενική διακυβέρνηση.
8.3.: Μέτοχοι των φορέων διαχείρισης των λιμένων είναι το δημόσιο κατά πλειοψηφία, η Αυτοδιοίκηση, τα Επιμελητήρια και οι χρήστες.
8.4.: Οι λιμενικοί φορείς λειτουργούν πάντα με κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, οι δε χώροι και τομείς δραστηριότητάς τους μπορούν να παραχωρούνται σε περισσότερους του ενός χρήστες, στα πλαίσια των Κοινοτικών Κανονισμών, με Συμβάσεις Παραχωρήσεων, με σεβασμό στις Αρχές Διαφάνειας και Αγοράς.
Πόλη, χρήστες και λιμενική επιχείρηση οφείλουν να συνεργάζονται μέσα από σύγχρονα εταιρικά όργανα διοίκησης (Εταιρίες) κάτω από την παρακολούθηση «Ανεξάρτητης Εποπτικής Αρχής».
Οι λιμενικές επιχειρήσεις, στα πλαίσια και της εταιρικής κοινωνικής τους ευθύνης, οφείλουν να αποδίδουν ένα ποσοστό των κερδών τους στα θεσμικά όργανα της Πόλης, καθορισμένο ενιαία για όλες τις πόλεις στα όρια των οποίων λειτουργούν λιμενικές εγκαταστάσεις με Απόφαση της Κεντρικής Κυβέρνησης.
Να εφαρμοσθούν άμεσα και υποχρεωτικά για όλους, οι διατάξεις του Ν. 4150/2013 για τη δημιουργία ενός ενιαίου, εταιρικού και σύγχρονου λιμενικού συστήματος, άρρηκτα συνδεδεμένου με στόχους και αρχές, μέσω της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας (ΕΛΙΜΕ), υπό την εποπτεία της Ανεξάρτητης Αρχής Λιμένων. Να συσταθούν άμεσα οι προβλεπόμενοι Πυλώνες (holdings) και να μετατραπούν σε Α.Ε. όλα τα μεγάλα λιμάνια.
Το Ελληνικό λιμενικό σύστημα προσφέρει μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα στους τομείς μεταφοράς φορτίων, επιβατών, και κρουαζιέρας. Η θέση της χώρας και της κάθε πόλης χωριστά, στα λιμενικά δίκτυα, όπως και η νησιωτικότητά της, αποτελούν παράγοντες προσέλκυσης επενδύσεων, οι οποίες μέσω των λιμενικών υποδομών θα ενεργήσουν πολλαπλασιαστικά και για την πόλη και για την χώρα».
